Yeşilyayla köyü haberleri için tıklayınız! Yeşilyayla köyünde kaç kişi yaşamaktadır?

ADIYAMAN'IN KAÇ TANE KÖYÜ VARDIR?

BİRİNCİ BÖLÜM KÖYÜN GENEL ÖZELLİKLERİ 1.KÖYÜN ADI 8 2.KÖYÜN TARİHİ 8 2.1.Rişvan Aşireti 8 2.1.1 Kelleli (Gelerli/Kelerli) Cemaati 9 2.2.Köyün Tarihi 9 İKİNCİ BÖLÜM KÖYÜN COĞRAFİ ÖZELLİKLERİ 3.KÖYÜN GENEL COĞRAFİ ÖZELLİKLERİ 10 4. KÖYÜN KOMŞULARI 11 5. KÖYÜN YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ 11 5.1. Köyün Yerleşimi 11 5.2 Köy Evlerinin Mimari Ve Yapım Malzemesi 11 5.3.Toprak Yapısı 12 6.KÖYÜN İKLİMİ 12 7.KÖYÜN BİTKİ ÖRTÜSÜ 13 8.KÖYÜN COĞRAFİ GÜZELLİKLERİ VE ÖREN YERLERİ 15 8.1.Karmuk (Ovi Oskır) Deresi 15 8.2.Dağ İçmesi(Şifalı Su Kaynağı) 15 8.3.Karadut Ağacı 16 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM SOSYAL VE EKONOMİK HAYAT 9. SOSYAL HAYAT 17 9.1. İnsan İlişkileri 17 9.2. Köyü Oluşturan Aileler 18 9.3. Din ve İnanış 19 10.EKONOMİK HAYAT 19 10.1. Köyde Hayvancılık Faaliyetleri 19 10.2. Köyde Tarım Faaliyetleri 20 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM KÜLTÜREL ÖZELLİKLER 11. KÖYÜN DİL ÖZELLİKLERİ 22 12. KULLANILAN LAKAPLAR 22 13. KÖYÜN YEMEKLERİ 23 13.1.Mahir Çorbası 23 13.2.Serün (Yerli İskender) 24 13.3.Baluk 24 13.4.Kömbe 24 14.ÖRF VE ADETLER 25 14.1. Düğün Törenleri 25 14.2. Sünnet Törenleri 26 14.3. Cenaze ve Taziye Törenleri 27 14.4.Doğum 27 14.5.Asker Uğurlama 27 14.6.Misafir Ağırlama 28 14.7.Dini Bayramlar 28 14.8.Yılbaşı 28 14.9.Ziyarettepe Geleneği 28 14.10.Hızır Lokması 29 14.11.Halk İnanışları (Batıl İnanışlar) 29 15.KÖYÜN SORUNLARI 29 15.1.Göç Sorunu 29 15.2.Eğitim Sorunları 29 15.3.Su Sorunu 30 SONUÇ 32 KAYNAKÇA 33 DİZİN 34

ÖNSÖZ

Bize verilen ödev doğrultusunda yapmış olduğumuz araştırmalar sonucunda doğduğumuz ve halen okul zamanları dışında yaşadığım yer olan köyümüzü konu alan eseri yaratmaktan büyük mutluluk duyduk. Yapmış olduğumuz araştırmaların bununla sınırlı kalmayıp ileriki yıllarda daha kapsamlı ve bilimsel bir kitap çıkarmak istediğimizi bildirmek isteriz.

Yapmış olduğumuz bu çalışmada Yeşilyayla köyünün tarihi, kültürel,siyasi ve sosyo-ekonomik faaliyetlerini görme imkânı bulacaksınız. Bu eseri hazırlama esnasında daha önce bilmediğimiz birçok durum hakkında bilgi sahibi olduk. Yaşadığımız yerle ilgili büyük farkındalıklar edindik. Her coğrafyanın, her iklimin, her bölgenin kendi içinde bir değerler bütünü olduğunu ve bu değerlerin kendi yerinde anlam ifade ettiğini gördük. Bu çalışmayı oluştururken uzun zamandır tadına varmadığımız köy hayatının güzelliklerini yoğun stresli şehir hayatından uzaklaşıp bir nebze de olsa hissettik. 
        Bu eseri hazırlarken köyümüzün ileri gelenleri ve büyüklerimizden destek aldık,yapmış oldukları katkılardan dolayı hepsine sevgi ve saygılarımızı sunuyoruz.Bizi böyle bir çalışmaya yönlendiren ve rehberlik eden değerli hocamız sayın Prof.Dr.Mesut AYDIN’a teşekkür ederiz.
Ramazan ALDEMİR

                                                                                                              Mahmut   ALDEMİR
                                                                                                                         Malatya, 2013  
GİRİŞ

Bu eserimizde doğup,büyüdüğümüz ve memleketimiz ana vatanımız olarak nitelendirdiğimiz coğrafya olan köyümüz olan Yeşilyayla Köyü’nü tarih,coğrafya,kültüründen vs. yönlerinden ana hatları ile bahsetmeye çalıştık. Araştırmayı yaparken elimizden geldiği kadar gerçek yaşamdan ve güvenilir kişilerden bilgi almaya çalıştık. Bunun için araştırmamın dikkate alınması temennisiyle köyün sosyal ve kültürel yapısını incelemek, öğrenmek isteyenlerin faydalanmasını isteriz. Yani yapmış olduğumuz bu çalışma köyün tanıtımı niteliğindedir.

      Çalışmanın ilk bölümlerinde; köyün isminin nerden geldiği, iklim ve bitki örtüsü bakımından genel özelliklerinin neler olduğu üzerinde durduk. Çalışmanın son bölümlerine doğru; köyün sosyal ve kültürel özelliklerinden, yemek kültüründen, düğün ve sünnet törenlerinden bahsetmeye çalışarak ve son olarak köyün sorunlarına değinerek çalışmamızı sonlandırdık.
BİRİNCİ BÖLÜM KÖYÜN GENEL ÖZELLİKLERİ

           Yeşilyayla Köyü,Adıyaman’ın Çelikhan ilçesine bağlı köylerden biridir.Çelikhan ilçe merkezine 9 km olup Adıyaman il merkezine 62 km uzaklıktadır.Yeşilyayla köyü ilçe köyleri arasında köy(20) ve köye bağlı Eski köy mezrasıyla(7) birlikte 27 hane olup,31 Aralık 2011 nüfus verilerine göre 123 nüfusa sahiptir .Köyün temel ekonomik kaynağı tarım ve hayvancılıktır.Köy doğayla iç içe,havanın temiz olması ve içilen suların berrak olması köyü yaşamaya ve gezilmeye cazip hale getirtmektedir.Köy yakınında çıkan çok temiz su kaynağı ve oskır diye adlandırılan önemli bir yere sahiptir.Köyün mevcut sorunlarının en başında köyün Malatya iline yoğun güç vermesi buna bağlı olarak köydeki toprakların boş kalmasına ve köy nüfusunun çoğunluğunun ihtiyar nüfus olmasıdır. Köyde hemen hemen tüm evlerde güneş enerjisi mevcuttur. Su ve elektrik şebekesi tüm evlere dağıtılmıştır. Köyde kanalizyon yoktur. Köyde yaz ile kış arasında nüfus verilerinde büyük dalgalanmalar yaşanmaktadır. Bunun nedeni ise dışarıya verilen yoğun göçtür. Köy yolunun 7 km. si stabilezi yol olup, geri kalan diğer 2 km. toprak yoldur.Köyde hepsinde her evde cep telefonu vardır iletişimi bu sayede sağlarlar.Ama telefonlar köyün belirli noktalarında çekmektedir bu da köylü için büyük bir sıkıntı olmaktadır.

Fotoğraf:Yeşilyayla köyünden genel görünüm

1.KÖYÜN ADI Köyün asıl adı Küseuşağı’dır. Zira köy 1994 yılına kadar Küseuşağı köyüne bağlı bir mezra iken 1994 yılında köy olmuştur. Öte yandan halk arasında Göv olarak bilinmektedir.Sadece resmiyette köy Yeşilyayla diye geçmektedir.Yeşilyayla ismi köyün sahip olduğu bol yeşillik ve köyün bulunduğu yerin yaylayı anımsatan bir görüntüsünün olmasından gelmektedir.Bununla birlikte Köseuşağı isminin nerden geldiğini de belirtmek fayda olur.Bu isim köyün kurucusu olarak bilinen kürkçe kus diye geçen kişinin ismidir. 2.KÖYÜN TARİHİ Köy Malatya,Adıyaman ve Kahramanmaraş’a yayılmış olan Rışvan Aşiretinin Keller halk arasında Geller olarak cemaatine mensup bir köydür.Köyün tarihini daha iyi anlatabilmek açısından Rişvan Aşiretinden bahsetmekte fayda vardır.

2.1.Rişvan Aşireti Aşiret; aynı kökten gelmiş olup birlikte yaşayan ve birlikte konup göç eden halk, oymak anlamlarına gelmektedir. Rişvan Aşireti Anadolu’daki büyük aşiretlerinden birisidir. Geçen asırlardaki aşiret yapılarının çoğunlukla kaybolduğu günümüzde bile, Rişvan Aşireti aşiret yapısı zayıflamış olsa da sürdürmektedir. Rişvan Aşireti hakkındaki en eski bilgiler 16.yüzyıl başlarına ait Osmanlı tapu tahrir defterleri sayesinde mümkün olmuştur. Yavuz Sultan Selim’in Haziran 1515’te Dulkadirli Beyliği topraklarıyla birlikte Malatya, Kâhta ve Hısn-ı Mansur (Adıyaman) bölgesini fethedip Osmanlı topraklarına katmasıyla, buralarda konargöçer durumda olan Rişvanların da dâhil olduğu bütün Türkmen aşiretleri Osmanlı devletinin tebaası oldular. Rişvan Aşireti hakkındaki en geniş bilimsel doğru bilgiyi, kendisi de aynı aşiretten olan tarihçi Doç.Dr. Faruk Söylemez’in yayınlarından öğreniyoruz.Yazmış olduğu eserinde Rışvan Aşiretinin konar-göçer bir Türkmen Aşireti olduğunu dile getirmektedir.Ancak köy ve bölge halkı arasında bu görüş hakim değildir ve kendilerini Kürt asıllı olarak görmektedirler. Rışvan Aşireti çok geniş bir coğrafyaya yayıldığı için çeşitli cemaatlere yani çeşitli alt kollara ayrılmıştır.Rışvan Aşiretine bağlı belli başlı cemaatler şunlardır;Hacı Ömerli,HıdırSoranı(HıdırSorlu),Kelleli(Gelerli/Kelerli),Celikanlı,Mülukanlı,Mendubali(Mendullu),Zerukanlı,Boğrası,Rumiyanlı,Mansur,İzdeganlı,Mansurganlı,Rişvan,Çakallı,Dalayanlı,Dımışklı,Hacılar,Halikanlı,Hacı Musa,Hamo,Bektaşlı,Cudikanlı,Rudikanlı gibi birçok cemaati vardır.

      2.1.1 Kelleli (Gelerli/Kelerli) Cemaati
Rişvan Aşireti’nden olan Kelleli Cemaati ‘’Keler’’ ve ‘’Kelerli’’ şeklinde de geçmektedir.XVI. yüzyılda Malatya,Kahta ve Hısn-ı Mansur(Adıyaman) çevresinde konargöçer hayatı yaşayan Kelleli Cemaati’nin,daha sonraki dönemlerde,Arapkir sancağının Eğin kazası,Diyarbakır’ın Ergani kazası,Antep ve Kilis sancaklarında konargöçer olarak bulundukları ifade edilmektedir. Günümüzde cemaat Malatya ve Adıyaman’da yerleşik olarak yaşamakta ve ‘’Gelerli’’olarak zikredilmektedir.

2.2.Köyün Tarihi Köyün tarihi konusunda değişik bilgiler yer almaktadır.Ancak bunlar arasında en geçerli olanı köydeki yaşlılardan edinmiş olduğumuz bilgilerdir.Bu bilgiler Osmanlı padişahlarından Yavuz Sultan Selim’in Mısır Seferi dönüşünde o bölgede yaşayan Alevileri zorladığı ve buna bağlı olarak ta bölgede yaşayan kişilerden olan adı Kürkçe Kus olan bir kişinin bu bölgeye geldiğidir.Daha sonra bu köydeki kişiler bu kişinin çocukları olup zamanla büyümüş ve büyük bir aşiret olmuşlardır. 3 Kardeşten geldiği bilinen köyün 1500 lü yıllara dayandığı biliniyor.Önceleri konar göçer hayat yaşayan köy halkı daha sonraları yerleşik hayata geçmiştir. 1800 lü yıllarda köyden ayrılan iki kardeşlerden biri Adıyaman merkeze bağlı eski ismi balyan yeni ismi Yaylakonak beldesine yerleşmiş bu kardeşin soyundan gelenler Adıyaman Merkeze bağlı Çatderesi,Yaylakonak,Tekpınar Davuthan ve Mersin,e yerleşmişlerdir.Bunlar köseuşağı yani kosi aşireti olarak bilinir bir kardeşte Gaziantep köse dağı civarına yerleşmiştir.Rivayete göre köse dağı bu ismini buraya yerleşen aşiretten almıştır. Söz konusu Kosi Aşiretinin Adıyaman Çelikhan’daki yerleşim yeri Köseuşağı köyüdür.Bu köyün,Darbin,Eski Köy ve Göv adında üç mezrası vardır.Çalışmamızın konusu olan Yeşilyayla Köyünü Göv Mezrası oluşturmaktadır.Göv mezrası 1994 yılında Köseuşağı köyünden ayrılarak köy olmuş ve Yeşilyayla adını almıştır.Bir diğer mezra olan Eski köy mezrası da Yeşilyayla köyüne bağlanmıştır.

İKİNCİ BÖLÜM

KÖYÜN COĞRAFİ ÖZELLİKLERİ 3.KÖYÜN GENEL COĞRAFİ ÖZELLİKLERİ

Yeşilyayla Köyü Adıyaman’ın Çelikhan ilçesine bağlı bir köydür. İlçe merkezine 9 km il merkezine ise 62 km uzaklıktadır.27 haneli 123 nüfusa sahip köyüdür. Köy iki dağ arasına sıkışmış bir vadi görüntüsünü yansıtmaktadır. Köyün yaşam koşulları oldukça ağırdır. Tarıma arazileri oldukça engebeli, parçalı ve dardır. Bununla birlikte tarım toprakları dar olmasına rağmen köy yoğun güç verdiğinden tarım topraklarının boş kalmasına neden olmaktadır.Köyün engebeli oluşu hayvancılık için de bazı sıkıntılar yaşatmakla beraber küçükbaş hayvan yetiştiriciliği özellikle keçi yetiştiriciliği için uygundur.Köy su kaynakları bakımından oldukça zengindir.Köyün etrafında birden fazla su kaynakları vardır.Bu sulardan Karmuk suyu oldukça meşhurdur.Suyun bol olması köyün oldukça yeşil bir alana sahip olmasını sağlamıştır.Bunun yanında suyun bol oluşu köydeki tarımın sulu tarım olmasına ve tarımdan elde edilen gelirin yüksek olmasını sağlamıştır. Köy Adıyaman ilinin kuzeyine düşmektedir. İlçenin de doğusundadır. Köy yolunun 7 km’si 2012 yaz ayında asfaltlanmıştır.Geri kalan bölümü de çakılanmış olup önümüzdeki yıl asfaltlanması planlanmaktadır.

Fotoğraf:Yeşilyayla Köyü’nün kuşbakışı uydudan görümü

4. KÖYÜN KOMŞULARI Köy bölgede aynı aşirete bağlı olan 2 köy 2 mezradan bir tanesidir.Köyün bulunduğu bölgenin engebeli ve geçim şartları yüzünden birbirlerinden ayrılmışlardır.Köyün komşularına bakıldığında batısında Çelikhan ilçesi,Kuzeybatısında Köseuşağı ve Çat köyü,doğusunda Mutlu,İzci,Fatih köyleri bulunmaktadır.Güney tarafında ise uzak köye olmakla beraber Yağızatlı ve Recep köyleri bolunmaktadır.

5. KÖYÜN YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ 5.1. Köyün Yerleşimi

           Köy idari olarak Adıyaman iline bağlı olmasına rağmen köyün Adıyaman iliyle resmiyet dışında hiçbir bağlantısı olmayıp,tüm ilişkileri Malatya ili iledir.Köy fiziki olarak Doğu Anadolu Bölgesi özelliklerini yansıtmaktadır.Yerleşimi olarak ta etrafında bulunan ve Çelikhan ilçesinin en yüksek dağı olan Akdağ’ın kuzey yamacındadır.İki dağ arasına sıkışmış bir ova özelliği yansıtmaktadır.Yerleşme biçimi olarak ta su kaynakları yeterli olmasına rağmen toplu bir yerleşme özelliği yansıtmaktadır.Köyün yerleşimi oldukça engebeli bir bölge özerinde yer almaktadır. Köy yerleşim yeri itibariyle Çelikhan ilçesine yakın bir yerde yer almış olup,Çelikhan ilçesine bağlı olan 5-6 köyün yol güzergahı üzerinde yer almaktadır.Köyün bu özelliği ulaşım açısından köydeki kişilere kolaylık sağlamaktadır.Çünkü köylü ilçeye gitmek istediği zaman bu köylerden gelen arabalar sayesinde hiçbir sıkıntı çekmemektedir. Hatta köyün kendisine ait ulaşım aracı yoktur.Ulaşımı bu aşağı köylerden gelen arabalarla sağlamaktadır. Bu arabalar iki tanedir. Sabahları saat 8-9 arasında köye gelir.Çelikhan ilçesine uğradıktan sonra Malatya’ya gelmektedir. Arabaların Malatya’ya gelmesinin nedeni köyün hemen hemen hepsinin buraya göç etmiş olmalarıdır.Arabalar akşam saat 16.00-17.00 gibi köye geri gelmektedir.
5.2 Köy Evlerinin Mimari Ve Yapım Malzemesi Köy evlerinin mimarisine bakıldığında evlerinin 2 katlı ve çatıdan oluştuğu göze çarpar. Köyde yapılan evlerin alt katları hayvan beslemek için kullanılırken,üst katı da insanlar kendi oturmak için,çatıları da hayvan yemlerlini saklamak ve bununla birlikte tütünleri çatıda kurutmak için inşa ederler.Köydeki evlerin çatıları köyün kış şartlarının çetin olması ve köyde çok kar yağdığı için oldukça sağlam inşa ederler.Oturulan katın mimari yapısı genellikle evin girişinde büyük bir salon,mutfak,salona açılan karşılıklı iki oda ve bunların yanında köylülün kışlık yiyeceğini sakladığı özellikle köy yeri de olduğu için fazlalıklarını attığı bi oda daha mevcuttur.Banyo evlerin içinde olmasına rağmen tuvaletler evin dışında yapılmaktadır.

        Evlerin yapım malzemelerine bakıldığında ise eski evlerin genellikle taş,toprak ve ahşaptan yapıldığı göze çarpmaktadır.Ancak son zamanlarda yapılan evler betondan yapılmaktadır.Evlerin çatıları ise kavak ağacı doğrama olarak kullanılır çatının üstüne de tuğla ve sac koymaktadırlar.Özellikle son zamanlarda yapılan evlerin çatıları tuğladan yapılmaktaydı.Bunun nedeni ise tuğlanın tütün için daha iyi olmasdıydı.Ama 2012 yılında köyde çok yoğun bir kar yağışı olduğu için bu tuğlaların çoğu zara gördüler. Bundan daha sonra köyün çoğunluğu tuğlalı çatıdan vazgeçip evlerini sac çatıya dönüştürmüşlerdir.
Evleri yapan ustalar da köyün dışındadır.Köyde ev yapmak için herhengi bir ustaları yoktur. Köydeki evlerin çoğunu yan köyde bolunan Hacı Emin usta yapmıştır.Bu evleri yaparken de çoğunlukla eski mimari tarzında ve kavale usulüyle yapmaktadır.Evlerin malzemelerini de Çelikhan’dan temin ederler.

5.3.Toprak Yapısı Köyün toprak yapısı oldukça çeşitlilik göstermektedir. Genel itibariyle bakıldığında köydeki toprak verimli bir özellik gösterir. Arazinin engebeli olmasından dolayı kıraç topraklar yaygındır.Bu toprakların tarımsal verimi oldukça yüksektir. Bu da köyde yapılan özellikle Tütün bitkisinden yüksek verim alınmasını sağlamıştır. Ayrıca köyde kırmızı renkli topraklar da bulunmaktadır.

6.KÖYÜN İKLİMİ Köy coğrafi özellik olarak Doğu Anadolu Bölgesinin iklim özelliklerini taşımaktadır. Yazları sıcak ve kurak geçmekte, kışlar ise sert karasal ikliminden dolayı oldukça soğuk kar yağışlı ve don olaylarının çok sık görüldüğü bir iklim görülmektedir.Köyün bulunduğu yerin iklim özelliği ve bunun yanında köyün yüksek bir yerde yer almış olması nedeniyle kış aylarında köyde yoğun bir kar yağışı olmaktadır.Bu kar yağışı kışın köy yollarının ulaşıma kapanmasında etkili olmaktadır.Aynı şekilde köy elektriğinin de gitmesine neden olmaktadır.köydeki kar örtüsü Kasım-Aralık ayında başlayıp Mayıs ayının başına kadar yerde kalmaya devam etmektedir.Yazları gündüz sıcak geceleri ise ayaz geçmektedir.Köy yüksek bir yerde olduğundan sert rüzgarlara maruz kalmaktadır.Don olayı çok sık görülmektedir.Köyün ikliminden dolayı tarım ürünleri çok geç olgunlaşmaktadır.Bunun en bariz örneğini vermek gerekirse köyden daha alçak olan köyün diğer komşularında salatalık,biber,domatesler yenilmeye geldikleri vakitler bu köyde henüz çiçek aşamasındadır.

Fotoğraf:Kış ayında köyden bir görüntü

7.KÖYÜN BİTKİ ÖRTÜSÜ Köyün bitki örtüsünü genel olarak hakim olan iklimin karakteristik bitki örtüsü olan yazın sararan bozkırlar oluşturmaktadır.Bu bozkırların çoğu yazın kurumaktadır. Köyün dağlarında gevenler geniş alanlar kaplamaktadır. Bunun yanında köyde var olan su kaynakları köyde çayırların yıl boyu yeşil kalmasını sağlamıştır.Köyün yakın dağlarında meşe ağaçları bulunmaktadır.Aynı şekilde köyde bazı yerlerde orman da yetiştirilmeye başlanmıştır.Bunların yanında kavak ağaçları,çınar ağaçları,çeşitli meyve ağaçları(elma,armut,kayısı,kiraz,şeftali,ceviz) ağaçları da köyde bulunmaktadır.

              Fotoğraf: Köyün bitki örtüsünü gösteren köyden uzaktan çekilmiş  bir fotoğraf
8.KÖYÜN COĞRAFİ GÜZELLİKLERİ VE ÖREN YERLERİ 8.1.Karmuk (Ovi Oskır) Deresi Köyün girişinde yer alan ve köye hayat veren su kaynağıdır.Köylüler,çevre illerde yaşan köylüler ve bölge halkı tarafından yoğun olarak tercih edilen mesire alanıdır.Genelde üzerinde adaklar kesilip ve hoş vakit geçilen bir dinlenme yeridir.

Fotoğraf: Köye hayat veren Karmuk suyu kaynağından bir görüntü

8.2.Dağ İçmesi(Şifalı Su Kaynağı) Köyün yakınında yer alan şifalı şu kaynağıdır.Bölge halkı tarafından safra taşı,böbrek taşı gibi hastalıklara faydalı olduğu için yoğun olarak tercih edilir.Önceleri bu yer çok daha fazla ilgi görmekteydi.Köyde yaptığım görüşmelerde eskilerde buralarda yazları özellikle odundan ve çınar ağacından çadırlar yapar insanlar buralara yazın 2 ay gibi kalıyorlardı.Buralarda keçiler kesilir,mescit yapılır,halk uzanları da buralarda Kürtçe Denbej türküler söylemektedir.Çünkü su gerçekten birçok derde devadır. Ancak özellikle daha sonra buraya yapılan sözde düzenleme ve restorasyon çalışmalarıyla köylü halkın belirttiği kadarıyla buradaki suya başka sular da karışmış ve bu soyun eski tadının olmadığı söylenmektedir.Ancak yine de burası çok önemli bir yerdir.Halen birçok insan buraya yazları gelmektedir.Sadece eskisi gibi uzun süre burada kalmamaktadırlar.Ben burada birçok şeye tanık oldum.Bunlardan bir örnek vermek gerekirse gelen ailelerden bir baba oğluna içtiği bir bardak su başına para vereceğini söylüyordu.Köydeki gençler de –ben de dahil olmak üzere- bu içme suyunun yanında geçen çaydan alabalıklar yakalayıp,Güzel piknikler düzenlemektedir.Bu balıkları da ellerine taktıkları çoraplar sayesinde elle tutmaktadırlar.Balıkları yakalama sırasında birçok tehlike de mevcuttur.Bu tehlikelerin en büyüğü ise balım yerine yılan çıkmasıdır.

Fotoğraf:Dağ içmesinden bir görüntü

8.3.Karadut Ağacı

   Köyde yer alan bir mesire alanıdır. Köylüler tarafından adakların kesildiği ve piknik yapılan bir karadut ağacıdır. Burası da köylü tarafından yoğun şekilde ziyaret edilmektedir.Köye 500 metre uzaklıktadır.Bu kara dutun tutarının insan vücuduna büyük faydalı olduğu söylenir.Bununla birlikte bu karadutun hemen yanında çıkan çok soğuk bir su vardır
 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
SOSYAL VE EKONOMİK HAYAT 9. SOSYAL HAYAT

            Yeşilyayla Köyündeki sosyal hayatı 4 mevsimi farklı farklı ele alarak anlatmak yerinde olur.Köyün temel geçim kaynağı tarım ve hayvancılık olduğu için ilkbahar mevsiminde köylü Nisan ayının sonu ve Mayıs ayında tarlaları ekilmeye hazır konuma getirmeye çalışırlar.Köydeki kar örtüsü geç kalktığı için ekimler ancak mayıs sonu haziran başında yapılmaktadır.Yaz aylarında ise köylü tarım ve hayvancılıkla uğraşırlar.Sabahın erken saatlerinde kalkıp kahvaltılarını yaptıkları gibi aile üyeleri arasında iş bölümü yapılır hayvana gidecek olan hayvana dağa götürüp akşama kadar dağda kalır.Tarımla uğraşacak olan da erkenden işe koyulup tarla işleriyle sabah saat 11 civarlarına kadar tarlada kalıp akşam 4 e kadar evde kaldıktan sonra akşam yine işe koyulup karanlık çökene kadar tarlada kalır.Evdeki bireyler arasındaki iş bölümünde erkekler hayvan ve toprak işleriyle uğraşırken bayanlar genellikle ev işleriyle uğraşırken yeri geldiği zaman da tarla işlerinde evin diğer üyelerine yardım ederler.Akşam olduğunda ise günün verdiği yorgunlukla erken yatmayı tercih ederler.Sonbahar aylarında ise ekimler kaldırılır.Kış mevsiminin hazırlıkları yapılır.Köylü kendilerinin ve  hayvanlarının kışlık erzaklarını depo etmeye başlamıştır.Kışın ısınmak için odunlarını temin ederler.Odun ihtiyacını da meşe ağaçlarından korumuş olanları arasında seçerler.Okulların başlamış olması da anne ve babaları zor duruma sokmaktadır.Yazın okullardan dönen öğrenciler köye neşe ve canlılık katarken öğrencilerin de gidişiyle köyün içi bir sessizliğe kapanır.Kış ayıyla beraber köy çetin bir mevsime girmektedir.Köyde yoğun bir kar yağışı olmaktadır.Özellikle 2012 yılının kış ayında köyde toplamda 6-7 metre kar yağmıştır.Tüm bunların yanında köylü en çok kış ayında dinlenme fırsatı bulmaktadır.Kışın ahırda beslenilen hayvan dışında fazla bir işi olmayan köylü sakinleri dinlenme imkanı bulurlar.Köylüler kış mevsiminde birbirleriyle daha fazla zaman geçirmektedirler.Evlerde toplanan köylü sakinleri din,siyaset,geçim derdi,güncel olaylar…gibi birçok konu hakkında konuşurlar.
9.1. İnsan İlişkileri Köyde insan ilişkileri sıcak ve samimidir. Köyün yaşlıları, köylüler için çok değerlidir. İnsanlar günlük yaşamda konuşkan, esprili ve güler yüzlüdür. Herkesin bir uğraş alanı vardır. Aileler arasında düzenli bir iş bölümü vardır. Toplumsal sistemde köylülerin tamamı birbirine akrabadır. Aile tipi olarak geniş aileler yaygındır. Köylüler, misafir ağırlamayı severler. Misafire gösterdikleri ilgi çok fazladır. Onlar için evlerinin en ferah odalarını açarlar ve her ihtiyaçlarını karşılarlar. Yardımseverlik, cömertlik, saygı ve güven temel insanî özellikleri kaybolmamıştır. Genç kuşaklar, şehirde yaşadıkları için köyün bu dokusundan biraz uzak kalmıştır. Köyde kış aylarında nüfus azalmaktadır.

                                              Fotoğraf: Köydeki 23 Nisan Kutlamasından Bir Görüntü
9.2. Köyü Oluşturan Aileler

           Köyü oluşturan aileler isimlerini eski atalarından alırlar.Köyde olan aileler hepsi kus denilen atalarından gelmektedir.Bunun içindir ki hepsi birbiriyle akrabadır.Yine de bunun yanında Kus denilen kişi çok eski bir zamanda gelmiş olması itibariyle aileler daha yakın zamandaki babalarıyla değişik isimler alırlar.Bu isimler de Kürtçe isimlerdir.Bunlardan bazıları;Hısmılligil,Beregil,İbişgil,Âlbuzgil’dir.Bu ailelerin büyükleri köyde söz sahipleridir.Köyde bu insanların büyüklerine itimat yüksektir.Köyde herhangi bir anlaşmasızlıkla karşılaşıldığı zaman bunlar kendi aralarında toplanır anlaşmasızlığı çözmeye çalışırlar.Yakın zamanda örnek vermek gerekirse köyün suyu Çelikhan’lılar tarafından alınmaya çalışılmış,köyün bu büyükleri toplanıp para toplayıp köyü hepsini bir araya getirerek bu sorunu büyük ölçüde çözmüşlerdir.
9.3. Din ve İnanış

           Köyün tamamı Müslüman olup Hanefi mezhebine mensupturlar. Köydeki ailelerin yarısı Sünni yarısı da Alevidir.Ancak köydeki aileler dini konularda birbirlerine çok saygılıdırlar.Köydeki aileler arasındaki ilişkilerde bu farklılık hiç önemli değildir.Köylülerin ibadetlerini yapabileceği bir camii ve imam bulunmaktadır.Genel itibariyle bakıldığında ise aileler Alevi ve Sünni olmalarına rağmen çoğu ailede bu farklılığı görmek mümkün değildir.Çünkü yapılan ibadetler Ufak farklılıkların dışında aynıdır.
10.EKONOMİK HAYAT

         Köyün ekonomik geliri, oldukça düşük olup temel geçim tarım ve hayvancılıktır. Yeryüzü şekillerinin engebeli, iklim koşullarının elverişsiz olmasından dolayı bu ekonomik faaliyetler de kısıtlı imkânlarla yapılmaktadır.Ayrıca köydeki nüfusun hemen hepsi ihtiyarlardan oluştuğu için ekonomik faaliyetlerin az olmasına neden olmuştur.Ama köy özellikle küçükbaş hayvancılık yapılmaya çok elverişlidir.Çünkü köyün geniş bozkır alanı mevcut olup hemen hemen her yerde su bulunmaktadır.Geniş tlak alana sahiptir.Küçükbaş içinde de keçi beslemeye elverişli olduğu söylenebilir.Çünkü yeryüzü şekilleri çok engebelidir buda koyun yetiştiriciliğine elverişli değildir.
          Ekonomik faaliyet olarak tütüne köylü için çok önemli bir yere sahiptir.Tütünün yanında fasulye,mısır,sebze ve meyve önemlidir.
10.1. Köyde Hayvancılık Faaliyetleri Köyde hem büyükbaş hem küçükbaş hayvan beslenir. Büyükbaş hayvan olarak genelde sığır ve her evin bir binek hayvanı vardır. Küçükbaş hayvan olarak ise keçi, koyun beslenir. Bazı köylüler, arıcılık faaliyetiyle uğraşır elde edilen ballar, doğal olup yüksek fiyata alıcı bulur. Bunun yanında her ev, kendi ihtiyacını karşılayacak kadar kümes hayvanları besler. Köyde, taşımacılık işi için arazi engebeliliğinden dolayı eşek,katır ve at da beslenir. Büyük ve küçükbaş hayvanlardan elde edilen süt ve süt ürünlerinin ihtiyaç fazlası satılır. Küçükbaş hayvanlarının bir kısmı, köylünün kurban kesimi ve kavurma ihtiyacını karşılar.Büyükbaş hayvan sayılarına bakıldığında genellikle her ailede bir ve en fazla iki inek ve ineğin yavrusu bulunur.Bu hayvanlarda kendi süt ve süt ürünlerini karşılamak için beslenir.Bunun yanında köydeki aileler bu ürünleri Malatya’daki yakınlarına da göndermektedir.Küçükbaş hayvan sayılarına bakıldığında ise genel sayıları az olmakla birlikte bu hayvanların köylüler arasındaki oranında dengesizlik göze çarpar.Toplamda bakılacak olunursa köyde 200’e yakın küçükbaş hayvan bulunur.

Fotoğraf:Köydeki keçi sürüsünden bir görüntü

10.2. Köyde Tarım Faaliyetleri

           Köyün tarımsal faaliyetleri oldukça çeşitlilik gösterir. Köyde herkesin kendi ihtiyacını karşılayabileceği tarım arazisi az da olsa bulunmaktadır. Köyde genel olarak tütün,fasulye,buğday, mısır,yonca,çayır,yeşil fasulye ve sebze yetiştirilir.Köyde toplam arazi sayısı 250 dönüm civarındadır.En çok yetiştirilen ürün Tütün ve Fasulyedir.Tütün yetiştiriciliği çok zahmetli bir iş olmasına rağmen birim alanında daha fazla gelir getirdiği için yetiştirilen ürünler arasında 1.sırayı almaktadır.Köyün ikliminden dolayı soğuğa dayanıklı ürünler yetiştirilir.Yine iklimden dolayı yılda sadece bir kere ürün elde edilmektedir.Köyde su sıkıntısı yoktur yapılan tarımın hepsi sulu tarımdır.Köyde meyveden önemli bir gelir yoktur.Ancak son yıllarda meyve yetiştiriciliğinde bir hareketlilik olduğunu söylemek doğru olacaktır.
Genel itibariyle bakıldığında köy hem küçük bir köy hem de tarım arazilerinin engebeli ve az olmasından dolayı tarım faaliyeti azdır.Ancak böyle olmakla birlikte yetiştirilen ürünlerdeki çeşitlilik köyün zenginliğini gösterir.

Fotoğraf: Köyün en önemli geçim kaynağı tütün yetiştiriciliğinden bir görüntü

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM KÜLTÜREL ÖZELLİKLER 11. KÖYÜN DİL ÖZELLİKLERİ Yeşilyayla köyü ilçeye bağlı diğer tüm köyler gibi Kürtçe konuşmaktadırlar.Köyde Kürtçe’nin yanında Türkçe de konuşulmaktadır.Hatta çoğunlukla köylüler bir cümlenin içinde hem Kürtçe hem Türkçe kelimeler konuşmaktadırlar.Köydeki kişilerin isimleri Kürtçe ve çoğunlukla kısaltılarak söylenir.Genellikle erkek isimlerin sonu ‘ov’ la biterken kızların isimlerinin sonu ‘ey’ le bitmektedir.Son yıllardaki çocukların Türkçe’yi daha iyi kollandıkları söylenebilir. Köyde bazı yaşlı kadınlar Türkçe bilmemektedirler. Bazıları da Türkçeyi anlamalarına rağmen konuşamamaktadır.

        12. KULLANILAN LAKAPLAR
           Köyde kullanılan lakaplar köyün diline özgüdür. Genelde isimlerin kısaltılmasından oluşmaktadır. Bu lakaplar kişinin karakteristik özelliklerine göre kişiye takılmıştır. Yaptığı işle ilgili lakaplar vardır, çalışkanlığı, tembelliği, dünya görüşü, kişinin fiziksel özelliklerine göre, daha çok da söylemlerine göre bu lakaplar kişilere verilmiştir. Kişi bu lakabıyla özdeşleşir. Bu lakaplardan bazıları şunlardır: Terzi Mehmet,Paşa Mahmut,Civciv Mustafa,Kör Abuzer,Çelebi Süleyman,Filozof Mehmet,Teyyo Abuzer,Çatal Ali,Kazım Mehmet,Reşit Abdullah,Oc Şükrü,Gorri Mehmet,Piyo Hasan,Diik Abuzer,Kulgavr Aziz,Ozi Kırıke Abuzer,İng Mahmut,Kürtül Abuzer,Kond Hüseyin…vb.Köydeki kişiler bu lakapları birbirinin yüzlerine söylemeye çekindeki için özellikle küçük yaşlardaki çoçuğu yanına çarırıp falan kişiye falan lakabı söylemelerini  isterler ve bundan da büyük mutluluklar duyarlar. 
Günlük yaşamda kullanılan bazı kelimeler de bunlardır: Ğolti=Teyze Op=Amca Bra =Abi Bov=Baba De=Anne Gak=Dede At=Nine Pısmom=Amcaoğlu Bı ğolti=Teyze oğlu Gond=köy Mol=Ev Çolık=Çökelek Run=Yağ Kutma=Börek Rınd=Güzel Pis=Çirkin Şıvanlık=Çobanlık Mer=Adam Jın=Kadın Bukıl=Akıllı Den=Deli Maktav=Okul

13. KÖYÜN YEMEKLERİ

          Köyün yemekleri bölgenin kültürel özelliklerini bünyesinde taşımaktadır. Zengin bir yemek kültürüne sahiptir.Ancak yemeklerinin büyük bir kısmı köy ve çevresinde bilinmektedir.Buyemeklerinbazıları:Menemen,Kümbe,Tırşık,Serrün,Palok,Pirpirim,Katmer,Hoşaf,Tavhav,Kundirisire,Keklik göğsü,Tavşan çevirme,Kelle paça,Çorba çeşitleri,Güveç,Gemrun ,Mayir,…vb. 
13.1.Mahir Çorbası

           Pirinç,yumurta,un,kavak,domates gibi malzemelerin ayranda kaynatıldıktan sonra soğanın yağda kızartılıp içine domates biber gibi malzemelerin ilave edildiği geleneksel bir çorbadır. Bu yemeğe herkes yapabilir ama asıl tadını herkes verememektedir. Çünkü gerçekten emek isteyen ve ustalık gerektiren bir yemektir. Bunun için bir tecrübe de lazımdır. Yemek büyük kazanda odun ateşinde yapılmaktadır. Ve yemek en az 3 saat  gibi bir süre ateşte pişirilir. Yemek pişirilirken de sürekli karıştırılması gerekmektedir. Bu yemeğin de soğuduktan sonra yenilmesi daha güzel olmaktadır. Bunu için bu yemek yapıldığı zaman oldukça fazla yapılır, yapıldıktan sonra mutlaka komşulara da götürülür. Ve bu yemek 3-4 gün yenilebilir. Bu yemek şehirden özel misafirleri gelenlere yapılır. Hatta bu yemeği yaparlar ve şehirdeki akrabalarına gönderirler.

Fotoğraf:Mahir Çorbası 13.2.Serün (Yerli İskender) Ekmeklerin tabağa doğranıp sarımsak ve yoğurt karıştırılarak ekmeğin üzerine dökülüp Kızartılmış tereyağı üzerine gezdirilerek hazırlanan bir damak tadır. Bu yemekte köyle özdeşleşmiş bir yemektir. Özellikle sabah kahvaltıda yenilir. Önce yufka ekmek küçük dilimlere ayrılır. Yağda hazırlanmış sus ve yoğurt bu ekmeğin üzerine dökülür. 13.3.Baluk

Tereyağının eritilip içerisine un eklenip iyice karıştırılıp ve isteğe göre şeker ve pekmez eklenerek hazırlanan tatlı  türü bir yemektir. Özellikle köyden bazı kişiler bu yemeğin hastasıdır. Özellikle şunu söyleyebilirim babamın bir tane askerlik arkadaşı vardır. Sırt bu yemekten yemek için yılda bir iki babamı ziyaret etmektedir. Geldiği zaman hiçbir şekilde kimse ne yersin denilmez hemen bu yemek yapılır. Aynı şekilde bu yemek eskiden beri köyde doğum yapanların ziyaretine giderken götürülür. Doğum yapan bayanlara iyi gelindiği bilinmektedir. 

GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ HABERLERİ İÇİN TIKLAYINIZ

13.4.Kömbe

Tepsinin içine açılmış bir hamurun üstüne ceviz,çökelek,kavurma,patates püresi gibi malzemeler konulduktan sonra hamur ile tekrar üstü kapatılıp fırında pişirilen yöresel damak tadır. Bu özerlikle kış aylarında fırınlı sobalar da olduğu için vazgeçilmez bir yemektir. Köyde kışın en fazla yapılan yemektir diyebiliriz. Kömbe yapan kişinin maharetine bağlı olarak 6 kata kadar yapılabilinmektedir. 

Fotoğraf:Kömbe

14.ÖRF VE ADETLER
14.1. Düğün Törenleri

         Köydeki düğün törenlerine değinmeden önce köyde son yıllarda yapılan düğün ne yazık ki hiç yoktur gibi bunun sebebi ise köyde yaşamalarına rağmen köylülerin düğünlerini Malatya’da yapmış olmalarıdır. Bir diğer neden ise Köyde genç yok denecek kadar azdır.
Köydeki evliliklerin çoğu görücü usulüyle olmaktadır. Erkek evleneceği kızı görür ya da bir akrabası kızı görür ve bu kızı annesine söyler. Ve annesi, babası, teyzesi ve amcası bu kızı görüp istemeye giderler. Kızın tarafı erkek tarafından belli bir süre ister. Bu sürede kız tarafı erkek tarafını araştırır. Kızın ailesi bu talebi uygun görüp kızını verirse iki aile ailenin büyükleri önünde söz kesilir, kız ve erkeğe söz yüzüğü takılır. Tatlılar yenir ,ağız tatlandırılır. Daha sonra kız ve erkek birbirini tanımaya çalışır. Ve nişan yapılmasına karar verilir.Çoğunlukla nişan ve düğün türenlerinin ne zaman yapılacağı da bu zamanda belirlenir. -Nişan Töreni: Nişan kız ailesi tarafından organize edilmektedir. Masraflarının çoğu ise erkek ailesi tarafından karşılanır.Nişan yapılacağı kız evinde erkek tarafı yemek ve tatlıları getirir.Yemekler ve tatlılar yenilir daha sonra köylüler oyunlar oynayarak eğlenirler.Nişan yüzükleri ve takılacak takılar takılır.Daha sonra kız ve erkek taraflarından büyükler bir yerde toplanıp düğün tarihi ve diğer tüm ayrıntıları konuşup karara bağlarlar. Kına yakma: Kına hazırlanır, damat çağrılır, kıza ve damada nişan yüzüğü takılır. Yüzük kurdelesi, kızın abisi veya babası tarafından kesilir. Kız ve erkeğin avuçlarına kına yakılır, gelin ağlatılır ve nişan merasimi son bulur. Düğüne hazırlık: Düğün tarihine karar verilmeden önce kız tarafının istekleri göz önünde bulundurulur. Bunlar alınacak altın sayısı, beyaz eşyaları vb. konularda anlaşıldıktan sonra iki taraf içinde uygun olan bir düğün tarihi belirlenir. Düğüne kadar erkek tarafı bu istekleri karşılamaya çalışır. Düğün: Düğün merasimleri ailelerin görüşüne göre iki şekilde olur. Çünkü bazı aileler çalgılı düğüne karşı çıkarlar. Bunun yerine aile büyükleri çağrılarak bir imam eşliğinde Kuran-ı Kerim ve Mevlit okunur ve tüm köye yemek verilir, şahitler huzurunda imam nikahı kıyılır.

        Çalgılı Düğün: Bu düğün merasimi erkek ailesi tarafından yapılır. Eskiden davullu zurnalı olan düğünler daha çok rağbet görürken günümüz düğünlerinde davul ve zurna yerini elektronik çalgı aletlerinde olabilmektedir.. Köy halkı ve çevre köyler düğüne çağrılır. Düğün, Cumartesi öğleden sonra başlar ve Pazar günü öğlenden sonraya kadar devam eder. Düğünde yöresel kıyafetler daha çok tercih edilir ve yöresel oyunlar sergilenir. Oynanan oyunlar, delilo, halay, çiftetelli, , şemmame…vb. 
        Cumartesi akşam düğünün en eğlenceli zamanıdır.Çünkü oynanacak olan oyunlar ve diğer etkinliklerin çoğu bu günde yapılır. Cumartesi günü düğünlere gelenlere yemek verildikten sonra gece geç saatlere kadar çalınan çalgılarla oynanıp eğlenilir.
     Pazar günü sabah düğün yemeği için kazanlar kurulur. Sabah erkek tarafı gelini almaya giderler. Gelin düğün meydanına getirilir ve yemekler verilir.Daha sonra biraz oynadıktan sonra takı merasimi başlar. Bu merasim bittikten sonra düğün de biter.Düğüne gelenler çiftlere mutluluklar dilenip köyün büyüğü eşliğinde dualar okunarak düğün merasimine son verilmiş olur.
14.2. Sünnet Törenleri

          Köyde sünnet olacak çocuklar belli bir yaşa geldikten sonra sünnet edilmeye karar verilir. Bu karardan sonra sünnet edilecek çocuğun babası köyden sevdiği, saydığı birini çocuğuna kirve olarak tutar.Kirveyi seçerken eskiden de kendilerine kirvelik yapmış olanlardan seçmeye de özen gösterirler.Sünnet törenleri ayrı yapıldığı gibi evlenen yakın bir akraba(abi,amca) düğünüyle beraber yapılır.Sünnet töreni yapacak kişi yeri,zamanı ve diğer ihtiyaçları gördükten sonra yakınlarına davetiye gönderir.Sünnet olacak çoçuklar eskiden sünnet günü olan Pazar günü sünnet yapılırken,günümüzde bu değişmiş olup sünnet olacak çocuklar bir hafta ,10 gün önceden sünnet edilir.Sünnet yapacak kişi cumartesi günü davetiye vermiş olduklarına yemek verir ve sünnet yerine gelmiş olan çalgılarla(davul-zurna,elektronik çalgı) eğlenilir.Düğün sahibi Pazar günü de düğüne gelenlere yemeklerini verir.Sünnet töreninde Mevlit okunur.mevlit okunup yemek verildikten sonra düğüne gelenler takılarını takarlar ve düğün sahibine hayırlı olsun dilekleriyle düğün yerlerinden ayrılırlar.
14.3. Cenaze ve Taziye Törenleri

           Vefat eden kişinin haberi alındıktan sonra bir yakını tarafından köy imamına ‘SALAH’ okunması için haber verilir. Bu yolla cenaze haberi bütün köy ahalisine duyurulur. Haberi duyan köylüler mezar kazmak için kazma kürek alarak köy mezarlığına giderler ve mezar hazırlanır.Köy kabristanı da köyün karşısındaki tepede yer almaktadır.Bu arada taziye yeri hazırlanır. Genelde kadınlar ölen kişinin evinde yas tutar erkekler ise başka yakın bir akrabasının evinde yas tutarlar.Ya da cenaze için açılmış çadırlarda kalırlar. Mezarı hazırlayan köylüler köy çeşmesinde cenaze namazı için abdest alırlar. Cenazeyi yıkama işi ise köyde bu işi bilen yaşlılar tarafından yapılır. Daha sonra cenaze namazı kılınır ve defin işlemleri tamamlanarak son yolculuğuna uğurlanır. Yas, ilk 3 gün çok yoğun bir şekilde geçer. Taziyeye gelen kişiler mümkün olduğu kadar eli boş gelmemeye çalışır. Taziyeye uzaktan gelen kişilere yas evinde yemek vermek için kazanlar kurulur. Bunu da mümkün olduğu kadar köylüler karşılar. Cenaze sahibine yük olunmamaya çalışılır. Taziyenin üçüncü gününde taziye yakını bir yemek verir ve genellikle cenazeye gelenlerin çoğu bu günden sonra dağılırlar.Ölen kişinin Ölen kişinin 40.gününde ölen kişinin hayrına mevlit okunup yemekler verilir.Ve genellikle bugün de ölenlerin yakınları köy yerinde mevlitte bulunmaya gayret ederler.

14.4.Doğum Yeni doğan çocuğa ad koyma da kültürel yaşamda önemli yere sahiptir. Çocuğa ad konulurken ailenin en yaşlı bireyi çağrılır ve onun görüşü alınır. Ardından lokma türü yiyecekler dağıtılır ve gelen misafirlere ikram edilir.Doğum yapmış kadına ise komşular tarafından baluk denilen yöresel tatlı ve yeni doğan çocuğa hediyeler götürülür. Çocuğa ad konulurken eski atalarının adları konulmaya özen gösterilir. Ancak son yıllarda çocuğa ad konulurken değişik adlar konulmaktadır. Hatta bu durum köydeki bazı yaşlıların bu çocukları çağırırken zorluk yaşamalarına neden olmaktadır. Köyde hemen hemen her evde bir Abuzer vardır. Buda Köyün Adıyaman’ın biri köyü olduğu ve sahabe Ebuzer El Gaffari’nin burada türbesi olduğun için yoğun bir şekilde koyulduğu söylenebilir. 14.5.Asker Uğurlama Askerlik çağına gelen gençlerin babaları, asker ocağına gidecek bir genç yetiştirmenin gururu ve onurunu yaşamaktan ötürü kurban keser ve tüm ahaliyi yemeğe davet eder, öte yandan yakınları ve komşuları da birkaç gün öncesinden genci yemeğe davet ederler. Yemek sonrasında büyükler kendi askerlik anılarını anlatarak örnekler verirler. Askere gidilecek günün sabahı bütün köy dolaşılarak büyüklerin elleri öpülür ve hayır duaları alınır. Yola çıkarken uğurlamaya gelenlerce gence harçlık verilir.

14.6.Misafir Ağırlama Köye gelen misafir her ev tarafından mutlaka davet edilir. Evine davet eden kişi evdeki misafir odasını açar. Ev halkı da misafiri sıcak karşılar. Misafire yemek yedirmeden bırakmazlar. Kömbe bu yemeklerin en önde gelenidir. Kömbenin pay kısmı misafire sunulur. Misafir başlamadan kimse yemeğe başlamaz. Odalarda kanepe, koltuk gibi eşyalar bulunmaz. Yerde kalın bir dokuma halı ve yastıklar bulunur. Ayrıca misafir doyup sofradan kalkmadan kimse sofradan kalkmaz

14.7.Dini Bayramlar Dini bayramlarda köy halkı bir araya gelir. İlk toplanma yeri camilerdir. Bayram namazı için erkekler camide toplanır. Namazdan sonra bayramlaşmalar başlar. Önce büyüklerin elleri öpülür. Evde de bayramlaşmalar olur ve mezarlık ziyaret edilir. Ardından komşular birbirleriyle bayramlaşırlar. Bazen bir evde toplu yemek yenir, muhabbet edilir. Bayramlar köyde daha samimi ve sıcak bir ortamda geçmektedir. İnsanlar arası dargınlıklar giderilir. Köye gelenler ilk önce yaşlıları ziyaret ederek, onlarla bayramlaşır.Bayram sabahı her evde Kullur adında bir yağlı ekmek yapılır ve bundan başka diğer yemeklerde hazırlanır misafirlere ikram edilmek için.

14.8.Yılbaşı Yılbaşında köyde sarson adı verilen bir etkinlik düzenlenir. Bir kişi aksakallı dede kılığına girerek köy evlerinden ceviz,pestil,kömbe vb. yiyecekler toplar ve daha sonra toplanan yiyecekler bir evde toplanır ve daha sonra köy halkı bir araya gelerek bu yiyeceklerden bir ziyafet sofrası kurulur ve tüketilir. Ancak son yıllarda bu gelenekte unutulmaya yüz tutmaktadır.

    14.9.Ziyarettepe Geleneği  
 
Geleneğin adında anlaşılacağı gibi köyde yer alan Er adında bir tepede yılın belli dönemlerinde yapılan bir etkinliktir. Bu tepede şehit yattığına inanılır. Keçiler koyunlar kesilerek kavurma ve etli pilav yapılarak dağıtılır. Köyde bazı kişilerde ölmeden önce burada gömülmeye vasiyet ederler.

   14.10.Hızır Lokması
Hızır Els adında bir maneviyat önderi için yapılan lokmadır. Ancak bu kişi hakkında bilenen bir şey yoktur.Genellikle sonbahar mevsimin sonlarına doğru yapılır.Bu amaçla köydeki evler ortaklaşa bir kurban kesilir ve etinden köyün yöresel yemeği olan kömbe yapılarak dağıtılır.

14.11.Halk İnanışları (Batıl İnanışlar) Hemen her bölge insanının kendine göre inanışları olduğu gibi Yeşilyayla köyünün de eskiden beri süregelen bazı adetler, inanç biçimleri vardır. Önceki yıllarda çok rağbet gören bu inanışlar az da olsa halen etkisini sürdürmektedir. Genelde bu inanışlar günlere göre belirlenmiştir halk arasında. Bu inanışlardan bazıları şunlardır: Salı günleri değirmene gitmek, Cuma günleri çamaşır yıkamak,hayvanları tuzlamak uğursuzluk getirir.Bir kişi kötü bir rüya gördüğünde uğursuzluk getirmesin diye ertesi gün komşusuna bir bardak toz şeker verir.Küçük çocuğun üzerinden geçildiğinde çocuğun kısa kalacağı ve buna engel olmak için tekrar üzerinden geçmesi gerektiğine inanılır.Çocuklar arasında gökkuşağının altından geçenin cinsiyetinin değişeceğine inanılırdı. Bu inanışlar için de en ilginç olanı da elinde nasır çıkan biri hayvanın böbreğini götürür bir çeşmenin yanında toprağın altına saklar. Ve der ki falan kişi öldüğü zaman benim bu elimdeki nasır da gitsin. Ve bu kişi elindeki yarası iyileşene kadar bu çeşmenin önünde geçmemeye özen gösterir. Ayrıca bazı kimseler de bu böbreğin kurban hayvanının böbreği olması gerektiğini söyler. 15.KÖYÜN SORUNLARI 15.1.Göç Sorunu Bölgedeki diğer köylerde olduğu gibi Yeşilyayla Köyüde hızlı bir şekilde göç vermiş ve bu göç halen devam etmektedir.Köydeki gerek çalışmak gerek eğitim gibi nedenlerden dolayı göç etmiştir ve bu durum köyde yaşlı bir nüfusun kalmasına yol açmıştır.Başta tarım ve hayvancılıkta elde edilen gelirin azalması ve buna bağlı olarak işsizlik,eğitimden daha fazla yararlanma isteği ve kent hayatının çekici hale gelmesi gibi nedenlerden dolayı köy göç vermiştir.Eskiden yaklaşık 35 hane olan köy günümüzde 20 hane civarındadır oda bazı aileler sadece yaz aylarında köyde olduğu için kış aylarında bu sayı 15 e kadar düşmektedir.Köydeki nüfusun büyük bir bölümü Malatya’ya göç etmiştir. Bu göçün en büyük nedenini işsizlik ve eğitim olduğunu söylemek yerinde olacaktır.

15.2.Eğitim Sorunları Özellikle köyde öğrenci sayısının az olmasından dolayı köy ilkokulu 2012 yılında kapatılmıştır ve bu durum önemli sıkıntılara yol açmıştır. Köyde taşımalı eğitime geçilmiştir. Taşımalı eğitim de özellikle köyde kışın çok kar yağdığı için belli dönemlerde aksamalara neden olmakta buda öğrencilerin dersten geri kalmalarına neden olmaktadır. Köydeki öğrencilerin büyük bir kısmı yatılı okul ve Malatya’daki yakınlarının yanında eğitimlerini sürdürmeye çalışmaktadırlar. Bu çocuklarda gittiği yerde özellikle ailesinden uzak kaldığı için çok büyük sıkıntılar yaşamakta ve kendilerini derslere vermeye büyük zorluklar yaşarlar. Bu da bu öğrencilerin yaşıtlarıyla eşit şartlarda eğit görmesini ve yarışmalarını olumsuz etkiler. Zaten bu nedenden dolayı köy göç vermeye hızla devam etmektedir. Aileler çocuklarının daha iyi eğitim almakları için doğdukları,büyüdükleri yerlerden göç etmek zorunda kalmaktadırlar.Tüm bu engellere rağmen köyde son yıllarda üniversiteyi okuyan öğrenci sayısı gittikçe artmaktadır.

                                      Fotoğraf: Köydeki okuldan son 23 Nisan kutlaması
15.3.Su Sorunu Köyün en önemli su kaynağı olan Karmuk Suyu kaynağı Çelikhan Belediyesi ve köy halkı arasında önemli bir soruna yol açmıştır. Adı geçen su kaynağı belediye tarafından yılın belli dönemlerinde alınmak istenmektedir ancak doğal olarak köy halkı bu duruma razı değildir. Bu sorun yargıya taşınmış ve halen mahkemesi devam etmektedir.Köyün söz konusu kaynaktan mahrum bırakmasının yaratacağı sorunlardan bahsetmeye gerek yoktur çünkü su insanoğlu için vazgeçilmez bir yaşam kaynağıdır.Çelikhan belediyesi bu suyu kışın götürmeyi yazın da köye vermeyi söylemektedir. Çünkü bu su kışın boş bir şekilde akıp gitmektedir. Ama köylü de haklı olarak Çelikhan’ın kışın bu suya ihtiyacı olmadığını kışın Çelikhan suyunun da boşa akıp gittiğini söylemektedir. Çelikhanlıların bu suya kışın ihtiyacı olmadığını herkes bilmektedir. Amaçları durumu böyle gösterip,suyu almak ve yazın da köyü bu sudan mahrum bıraktırmaktır.Bu sorun için yakın bir tarihte köylüler köyün ileri gelenleriyle beraber tam bir dayanışma örneği göstermişlerdir. Tüm Küseuşağı halkı birlik beraberlik içinde hareket edip halktan para toplayıp avukatlar tutmuşlardır. Suyu burulara koyup köye getirmişlerdir. Bu su sorunu köylünün siyasi tercihini de etkilemiştir. Köylü halkı aldığı bir kararla dönemin belediyesi olan Akp’ye oy vermemeyi kabul etmiştir. Ve o dönemde yapılan seçimde Akp’ye hiç oy çıkmamıştır. Normal dönemlerde Akp’ye oyların yarısından fazlası gidiyordu. Bu da köylünün birlik beraberlik içinde hareket ettiğini göstermektedir.

YEŞİLYAYLA KÖYÜ VİDEOLARI İÇİN TIKLAYINIZ

ADIYAMAN İLİNDE DOĞAN ÜNLÜLER İÇİN TIKLAYINIZ