Eskişehir Barosu tarafından düzenlenen basın toplantısında Anayasa değişiklikleri teklifleri ile ilgili görüşler dile getirildi.

Eskişehir Barosu olarak daha önce hukuk ve yargı üzerine yaptıkları değerlendirmelerinin çoğunun doğru çıktığını belirten Eskişehir Barosu Başkanı Rıza Öztekin, Anayasa değişiklikleri teklifin esası hakkında görüş ve eleştirilerini yapacaklarını söyledi. Mevcut Anayasa'nın ilk 4 maddesi ile ilgili değişiklik teklifinin yasak olduğunu vurgulayan Eskişehir Barosu başkanı Öztekin, "Diğer maddelerde yapılacak bir değişiklik ise sadece şekil/usul açısından Anayasa Mahkemesi (AYM)'ne götürülebiliyor. Fakat AYM'nin daha önce verdiği kararlarda bu maddelerin dışında yapılan Anayasa değişikliklerinde de teklif yasağının uygulanabileceği belirtilmiştir. Kriter 2. Maddedeki Cumhuriyet'in nitelikleridir. Cumhuriyetin nitelikleri adeta Anayasa'nın ruhudur ve tüm maddelerdeki değişikler öncelikle 2. Maddeye ve başlangıç bölümündeki ilkelere aykırı olmamalıdır. Anayasa'nın 1,2,3 ve dolaylı olarak 4. Maddesi dışında herhangi bir maddede yapılan değişiklik Cumhuriyetin niteliklerine ve başlangıç bölümündeki ilkelere aykırı ise ve bu nitelikler/ilkeler kısmen ya da tamamen ortadan kaldırılıyorsa teklif yasağı ilkesi uygulanmakta ve değişiklikler iptal edilmektedir. Gündemde olan teklife bakıldığında kuvvetler ayrılığının ve dolayısıyla demokratik hukuk devletinin/parlamenter sistemin ittiği yürütmenin yasama ve yargıya hakim olduğu görülmektedir. Mevcut Anayasamızın 2. Maddesinde Cumhuriyetin nitelikleri sayılırken "başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik Bir hukuk devletidir" denilmektedir. Anayasamızın 176/1 maddesine göre "Anayasanın dayandığı temel görüş ve ilkeleri belirten başlangıç kısmı, Anayasa metnine dahildir'. Anayasa'mızın 2. Maddesinde başlangıçta belirtilen temel ilkelere atıf yapıldığına göre bu ilkeler de 2. Madde ile birlikte değerlendirilmelidir. "Demokratik Hukuk Devleti" Cumhuriyetin en temel niteliğidir ve zaten 2. Maddede vardır. "Kuvvetler Ayrılığı" da başlangıç bölümünde en temel ilke olarak belirtilmiş olup 2. Madde ile birlikte değerlendirilmek zorundadır" diye belirtti.

Bu durumda, Anayasa'nın herhangi bir maddesinde 2. Madde kapsamında olan "Kuvvetler Ayrılığına, Demokratik Hukuk Devletine" aykırı bir düzenlemenin, Anayasa'nın 4. Maddesi gereği teklif yasağı kapsamında olacağını iddia eden Öztekin"Dolayısıyla gündemdeki teklifin bir çok maddesi teklif edilmesi mümkün olmayan düzenlemeler niteliğindedir ve eğer usulüne uygun bir başvuru yapılırsa AYM eski içtihatlarına sadık kalarak teklif yasağında olan düzenlemeleri iptal etmelidir" dedi.

Anayasa Mahkemesi'nin esasa girmesi gerekiyor

Anayasa Mahkemesi'nin teklifleri sadece şekil olarak bakmaması esasa girmesi gerektiğini vurgulayan Öztekin, "Örneğin Cumhurbaşkanının kanun çıkarması. Cumhurbaşkanı OHAL ilan edilebilir 5 aylığına. Bu süreç içinde Cumhurbaşkanı KHK adı altında kanun çıkarma hakkı olacak. Bunlar geri dönülmez bir hale gelebilir. Halk oyuna gidilmeden önce Anayasa Mahkemesi'ne gidilmelidir. Anayasa mahkemesi rejimi korumak zorundadır" diye konuştu.

Anayasa teklifi ile ilgili Hukuk Fakülteleri'nin neden görüşlerini açıklamadığını soran Öztekin şunları söyledi:

"Aslında öncelikle Hukuk Fakülteleri'nin görüşleri önemlidir. Bizim Hukuk Fakültesi'nin anayasa teklifleri ile ilgili görüşleri nelerdir. Neden kamuoyu ile görüşlerini paylaşmıyorlar."

İHA