Uzmanlar, son yıllarda yaygın olarak görülen aşırı kilo ve hareketsizlik gibi problemlerin halk arasında şeker hastalığı olarak bilinen diyabete nede olduğunu söyledi. Uzmanlar, diyabetin ciddi sonuçlara yol açabilen bir hastalık olduğu konusunda da uyarılarda bulundu.

Özel Gaziantep Anka Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Zeynel Beyhan, diyabetin artışının en büyük nedeninin karbonhidrat ağırlıklı beslenme,aşırı kilo ve hareketsizlik olduğunu söyledi. Diyabetin oluşması konusunda da bilgiler veren Prof. Dr. Beyhan, diyabetin vücutta pankreas adı verilen organın salgıladığı insülinin herhangi bir sebeple az salgılanması, salgılanmasında bir bozukluğun oluşu ya da salgılanmasına rağmen etkisinin yetersizliğine bağlı olarak, kan şekerinin kronik bir şekilde yükselmesiyle seyreden bir hastalık ve metabolik bozukluk olduğunu ifade etti. Göçler, sanayileşme ve şehirleşme ile birlikte diyabet hastalığının arttığını vurgu yapan Beyhan, "1990'lı yıllarda toplumda ,yetişkin insanların yüzde 2'si diyabetken ,şu an batı toplumlarında bu oran yüzde 8- 9 civarı olmuştur.Türkiye'de ise bu oran yüzde 13.5 - 14 gibi ciddi boyutlara ulaşmıştır. Diyabet hastalığındaki bu artışta özellikle karbonhidrat ağırlıklı beslenme ve hareketsizliğin büyük etkisi var. Bunlar , hastalığı tetikleyen önemli nedenlerdir. Karbonhidrat ağırlıklı beslenme ve hareketsizlik başlangıçta obeziteye neden oluyor ve insülin direnci gelişiyor.Belirli bir süre sonra da diyabet açığa çıkıyor" dedi.

Nedenlerine göre bir çok diyabet tipi olmakla birlikte diyabet vakalarının çok büyük bir kısmını Tip 1 ve Tip 2 diyabet ,yani insüline bağımlı olan ve insüline bağımlı olmayan vakalarının oluşturduğunu söyleyen Prof.Dr. Zeynel Beyhan, Tip 2 diyabetin görülme sıklığının daha fazla olduğunu belirtti

"Diyabete yakalanma yaşı giderek düşüyor"

Diyabetli kişilerin yüzde 90'ının, pankreasın yeterli miktarda insülin salgılayamaması veya salgılanan insülinin yeterli derecede etki etmemesi nedeniyle kan şekerinin yükselmesi durumu olan Tip 2 diyabetli olduğunu dile getiren Prof Dr. Zeynel Beyhan, diyabete yakalanma yaşının giderek düştüğüne de dikkat çekerek, "Tip 2 diyabet, eskiden genelde 40'lı yaşlarda ortaya çıkardı. Ancak şu anda çocukluk çağında, 15-16 yaşlarında bile Tip 2 diyabet görmeye başladık. Bunun en büyük nedeni karbonhidrat ağırlıklı beslenme ve hareketsizlik. Çocuk bilgisayar karşısında oturuyor. Kola ve hamburger tüketerek, bir defada bin 800 -2 bin kalori alıyor. Yani bu ,alması gereken günlük kalori miktarından daha fazla. Normal sağlıklı bir insanın günlük harcaması gereken kalori miktarı bin 600-bin 800 kaloridir. İhtiyacın üzerinde alınan kalori harcanamadığı zaman kilo artışı ve buna bağlı olarak da insülin direnci ve diyabet ortaya çıkıyor" dedi.

"Çok su içmek diyabet belirtisi olabilir"

Diyabetin belirtileri hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Zeynel Beyhan, hızlı kilo vermek ,çok su içmek ,ağız kuruluğu ,çok idrara çıkmak ,çabuk yorulmak, iyileşmeyen yara, kadınlarda tekrarlayan vajinal mantar enfeksiyonları, kaşıntı, bulanık görme, inatçı enfeksiyonlar ve başka birçok bulgunun şeker hastalığı belirtisi olabileceğini ifade etti.

Çocuklarda belirtileri

Zeynel Beyhan, çocuklarda diyabet belirtilerin daha ağır olduğunu söyledi. Beyhan, "Çocuklarda huzursuzluk, kilo kaybı, çok su içme, çok idrara çıkma diyabet belirtisidir. Çocuklarda görülen genelde Tip 1 diyabettir.Pankreasta insülin yapan beta hücrelerinin harap olması ile birlikte, bu hastalık aniden ortaya çıkar ve çocuklar acile koma halinde getirilir. Günümüzde eskiye göre komayı daha az görüyoruz. Toplumda bilinçlenme oldu.Şeker hastalığının belirtilerini aileler artık bildiği için bir anormallik fark eder fark etmez,çocuklarını doktora getiriyorlar.Böylece erken teşhis konabiliyor ve hemen tedaviye başlanabiliyor" diye uyardı.

"Diyabet eşittir kalp hastalığı"

Beyhan, Diyabet hastalığının kontrol edilmezse ciddi sorunlara yol açacağını söyleyerek, diyabetin kalp hastalığını da tetiklediğini anlattı. Beyhan, "Diyabet eşittir kalp hastalığı. Diyabet uzun dönemde kalp ve damar hastalıklarını tetikliyor. Diyabetli hastaların yüzde 75'i kalp hastalığı nedeniyle hayatını kaybediyor. Diğer yandan diyabet ,felç riskinin yanı sıra böbrek yetersizliğine de neden oluyor.Örneğin ,böbrek yetersizliği nedeniyle diyalize giren hastaların yüzde 50'si diyabet hastası.Aynı şekilde diyabet , her yıl çok sayıda kişinin görme yetisini kaybetmesine sebep olmakta.Körlüğün yüzde 50'sinin sebebi yine diyabettir" ifadelerini kullandı.

"Diyabet kontrol altına alınabilir"

Prof. Dr. Zeynel Beyhan, diyabetin geçici bir hastalık olmadığını belirterek, ancak kontrol altına alınabileceğini ifade etti. Hastaların uygun tedaviyi yaşam tarzı haline getirerek, yaşam standartlarını koruyabileceklerini de kaydederek, "Diyet ve hareket ile önemli ölçüde şeker kontrol altına alınabilir.Ancak bunlar yapıldığı takdirde hala şeker normal seviyeye getirilemiyorsa ,ağızdan kullanılan ilaçlar ve insülin tedavisine başlanır .Diyabet hastalarının İç Hastalıkları Uzmanı ve Endokronoloji Uzmanı tarafından düzenli olarak takip edilmesi de gerekiyor" dedi

Tedavide cerrahi yöntemler ve kilo

Beyhan, diyabetin kilo ile çok yakından ilgili olduğunu vurguladı. Bariatrik cerrahi yöntemi ile birlikte uzun dönemde gerçekleşecek kilo kaybının diyabetlilere ilaç kullanmadan yaşamlarını sürdürecek hale gelebileceğine dikkat çekti. Beyhan, "Diyabetin kilo ile ilişkisi var. İnsan ne kadar ideal kiloya yakın olursa, o kadar şeker stabil seyrettirilir" diye konuştu.

İHA