Bilecik Halk Sağlığı Müdürü Uzm. Dr. Ömer Balcı, kuş gribi hakkında bir açıklama yaptı.

Uzm. Dr. Ömer Balcı, açıklamasında ilk olarak kuş gribinin tanımını yaparak, "Kuş gribi, influenza virüslerinden A tipinin neden olduğu, evcil ve yabani kanatlılar ile memeli hayvanların çoğunda solunum ve sindirim sistemine ait belirtiler gösteren, ölümle sonuçlanan çok bulaşıcı bir hastalıktır. Kuşların çoğu enfeksiyona duyarlıdır, ancak bazı kuş türleri daha dirençlidir. Virüs kuşlar arasında oldukça hızlı yayılır ve öldürücü seyreder" ifadelerini kullandı.

"H5N1'in insanlarda ciddi hastalık oluşturması nedeni ile özel bir önemi vardır"

Kuş gribi etkeninin özelliklerine değinen Balcı, "Kuşlarda hastalık yapan influenza virüsünün 15 alt tipi bulunmaktadır. İnfluenza A virüsleri hemaglutinin (H) ve nörominidaz (N) antijenlerine göre sınıflandırılır. Bunlar içinde H5N1'in insanlarda ciddi hastalık oluşturması nedeni ile özel bir önemi vardır. H5N8'in kanatlılarda hastalık yapma riski yüksek olmakla birlikte şuana kadar insana bulaş gösterilmemiştir. H5N1, yakın geçmişte birçok kez tür engelini aşarak insanlarda da ağır ve mortalitesi yüksek bir hastalığa neden olmuş bir alt tiptir. Asya'da farklı bölgelerde birçok kez insanlarda hastalığa neden olan virüs son olarak 2016 yılında Mısır'da insan vakalarının görülmesine neden olmuştur. İkinci ve daha da önemli bir neden, mevcut durumun insanlarda yeni bir grip pandemisine yol açması olasılığıdır. Bir kişi, hem kuş hem insan virüsleriyle aynı anda enfekte olduğu zaman, her iki türe özgü influenza virüsleri gen değiş tokuşu yapabilir. İnsan vücudunda gerçekleşen bu gen değiş tokuşu tümüyle yeni bir influenza virüsü alt tipinin ortaya çıkmasına yol açabilir ki, bu virüse karşı doğal bağışıklık, varsa bile, ancak çok az kişi için söz konusu olacaktır. Yeni virüs yeterince insana özgü virüs geni de içeriyorsa, yalnız kuşlardan insana değil, insandan insana direkt bulaşma da olabilir. Bu durumda yeni bir grip pandemisinin başlaması için gereken koşullar da sağlanmış olacaktır" dedi.

"2003 yılından beri dünyada saptanan 856 vaka vardır"

İnsanlarda H5N1 tipi ile enfeksiyonunun ilk kez 1997 yılında bildirildiğine dikkat çeken Balcı, şu ifadelere yer verdi:

"H5N1 diğer influenza türlerine göre daha ciddi ve öldürücü seyretmektedir. 2003 yılından beri dünyada saptanan 856 vaka vardır; bunlardan 452'si ölümle sonuçlanmıştır. Virüs, 60 derecede 30 dakika ısıtılma yoluyla ve yaygın kullanılan dezenfektanlarla etkisizleştirilebilmektedir. Yabani göçmen kuşlar ve su kuşlarının sindirim ve solunum sisteminde bulunan virüs, bu kuşların tükürük, burun sekresyonu ve dışkısı ile temas eden yabani ve evcil kanatlıları enfekte etmektedir. Doğrudan ya da dolaylı yollarla vahşi göçmen kuşların evcil kuşlara enfeksiyonu bulaştırması en önemli salgın nedenidir. Ayrıca, canlı kuş pazarları salgının yayılmasında önemlidir. Hasta hayvanların akıntıları ve özellikle dışkı ile direkt temas; bulaşık yem, su, malzeme ve kıyafetlerle temas; klinik olarak hastalık belirtilerini göstermeyen su ve deniz kuşlarıyla temas bulaşa neden olabilir. Özellikle ölü veya canlı hastalıklı kuşlar ve kuşların atıklarına maruz kalan kişilere solunum ve temas yoluyla bulaşır. Kuş gribi virüsleri genellikle insanları doğrudan enfekte etmez ve insanlar arasında dolaşmaz. İnsanlardaki olguların enfekte kanatlı hayvanlar veya kontamine yüzeylerle temas sonucunda geliştiği düşünülmektedir. Dünya Sağlık Örgütü tarafından insandan insana geçiş olmadığı belirtilmekle birlikte literatürde sağlık çalışanları, kümes hayvancılığında çalışan işçiler ve aile üyeleri arasında şüpheli geçiş olguları bildirilmiştir. Öteki enfeksiyon hastalıklarında olduğu gibi en önemli ve uygun korunma önlemlerinden birisi dikkatli ve sık el yıkamadır. Ellerin su ve sabun ile uygun şekilde yıkanması derideki enfeksiyöz olabilecek maddeleri uzaklaştırır ve hastalığın bulaşmasını önler. Hastalığın tedavisinde antiviraller (oseltamivir ve zanamivir) kullanılmaktadır. Bu ilaçların, belirtiler başladıktan sonra ilk 48 saat içinde başlanması gerekmektedir.Dolaşan virüslerdeki majör veya minör antijen değişiklikleri nedeniyle grip aşısının bileşimi her yıl değişmektedir. Halen var olan grip aşıları insana özgü influenza virüs suşlarına karşı koruyucudur ve H5N1 kuş gribi virüsüne karşı korunma sağlamaz."

İHA