Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre Ekim ayı ihracatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 4,6 düşüşle 11 milyar 727 milyon dolar olarak gerçekleşti. Yılın ilk 10 aylık döneminde ihracat, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,7 azalışla 115 milyar 952 milyon dolar oldu.

Ekim ayı ihracat rakamları Kocaeli'nde açıklandı. Ford Otosan Yeniköy Fabrikasında düzenlenen törene Kocaeli Valisi Hasan Basri Güzeloğlu, Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu, Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi, Ford Otosan Genel Müdürü Haydar Yenigün ve çok sayıda davetli katıldı.

TİM verilerine göre mücevher dışındaki altın ihracatı hariç tutularak yapılan hesaplamalarda, Ekim ayında ihracat geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 4,6 düşüşle 11 milyar 727 milyon dolar oldu.

Ocak-Ekim dönemini kapsayan ilk 10 aylık ihracat yüzde 3,7 azalışla 115 milyar 952 milyon dolar olurken, son 12 aylık dönemde ihracat da yüzde 5 düşüşle 139 milyar 385 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Otomotiv liderliği bırakmadı

Sektörel bazda ekim ayında en fazla ihracatı yüzde 8,2 artış ve 2 milyar 190 milyon dolarla otomotiv endüstrisi gerçekleştirdi. Bunu 1 milyar 431 milyon dolarla hazır giyim ve konfeksiyon ile 1 milyar 239 milyon dolarla kimyevi maddeler sektörleri takip etti. Ekimde en fazla ihracat artışını sanayi ürünlerinde yüzde 8,2 ile otomotiv, tarım ürünlerinde de yüzde 23,2 artışla zeytin ve zeytinyağı sektörleri gerçekleştirdi.

Miktar bazında ihracat ekimde düştü, ilk 10 ayda arttı

Ekim ayında ihracat miktar bazında yüzde 3,3 daralarak 8,9 milyon ton olurken, yılın ilk 10 ayında gerçekleştirilen 85,7 milyon ton ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4 artışa işaret etti. Sektör bazında miktar olarak ekim ayında dokuz sektörde artış, 18 sektörde de azalış gözlendi. İhracatını bir önceki yılın aynı ayına göre miktar olarak en çok artıran sektörler yüzde 16,9 artış ile su ürünleri ve hayvansal mamuller ile yüzde 9 artışla zeytin ve zeytinyağı sektörleri oldu. Süs bitkileri ve mamulleri sektörü ihracatı ise miktar olarak yüzde 47,8, savunma ve havacılık sanayii sektörü ise yüzde 32 azaldı.

Ülke bazlı ihracatta ABD, Çin ve Bulgaristan'a artış dikkat çekti

Ekim ayında 102 ülkeye ihracatta artış yaşanırken, 133 ülkede gerileme oldu. En fazla ihracat yapılan ilk 5 ülke arasında Almanya'ya ihracat yüzde 0,1 azalış, İngiltere'ye yüzde 15,2 azalış, Irak'a yüzde 13,1 azalış kaydederken, İtalya'ya yüzde 3,6 ve ABD'ye yüzde 12,8 artış gerçekleşti. En fazla ihracat yapılan ilk 20 ülke arasında ekim ayında en yüksek ihracat artış oranlarını yüzde 61,7 ile Bulgaristan, yüzde 23,7 ile Çin ve yüzde 12,8 ile ABD elde etti.

Ülke gruplarında AB arayı açıyor

Ülke grubu bazında bir önceki yılın aynı dönemine göre Avrupa Birliği'ne ihracatta yüzde 4,7 düşüş meydana gelirken, Uzak Doğu ülkelerine yüzde 35,8 oranında büyüme dikkat çekti. AB'nin ihracatımızdaki payı ise yüzde 49,6 oldu. İlk 10 aylık dönemde ise ihracat AB'ye yüzde 4,2, Kuzey Amerika'ya yüzde 4,1 artarken, Ortadoğu'ya yüzde 9,3, Bağımsız Devletler Topluluğu'na ise yüzde 6,6 azaldı.

Sakarya ihracatını yarı yarıya arttırdı

Ekim ayında ihracat gerçekleştiremeyen tek il Kars olurken, 28 ilin ihracatında artış, 52 ilde ise düşüş gözlendi. En fazla ihracat yapan 5 il sıralaması ise şöyle oldu: İstanbul yüzde 6,8 düşüşle 4 milyar 953 milyon dolar, Bursa yüzde 8,3 artışla 1 milyar 177 milyon, Kocaeli yüzde 8,1 düşüşle 900 milyon, İzmir yüzde 7,5 düşüşle 667 milyon ve Gaziantep yüzde 3 düşüşle 577 milyon dolar. En çok ihracat gerçekleştiren 8. ilimiz Sakarya'nın ihracatını yüzde 52,5 arttırarak 301 milyon dolara çıkarması ise dikkat çekti.

AB'nin ithalatında aldığımız pay yüzde 1,27 ile rekor kırdı

Ekim ayı ihracat verilerini açıklayan TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, ihracatçılar olarak 2023 yılında 500 milyar dolar ihracat hacmi ve dünya ticaretinden yüzde 1,5 pay alma hedefini hatırlatarak "Son açıklanan verilere göre bu oranı, yüzde 0,89'a çıkarmayı başardık. Diğer taraftan AB'nin ithalatından aldığımız pay ise yüzde 1,27 seviyelerine ulaşarak rekor kırdı. Bu oranı daha da geliştirmek için, yüksek katma değerli üretimi arttırmamız gerekiyor. Bunun için de Ar-Ge, inovasyon, tasarım ve markalaşma gerekli. Her şeyden önemlisi ise bu dört prensipte kararlı olmak gerekli" şeklinde konuştu.

DTÖ verilerine göre Türkiye diğer ülkelerden daha iyi

Konuşmasında dünya ticaretindeki daralmaya da değinen Büyükekşi, "DTÖ, 2016 için dünya ticareti büyüme beklentisini yüzde 2,8'den yüzde 1,7'ye düşürdü. Bu revizede, ithalat talebinin gerilemesi, Çin, Brezilya başta olmak üzere gelişmekte olan ülkelerin beklentinin altında büyümesi etkili oldu. DTÖ tarafından açıklanan güncel verilere göre (Ocak-Ağustos dönemi) küresel ticaret yüzde 4,4 daraldı. Aynı dönemde, Güney Kore'nin ihracatında yüzde 8,8, İngiltere'de yüzde 12,1, Çin'de yüzde 7,2 ve ABD'de yüzde 5,6 düşüş var. Ülkemiz ise her şeye rağmen diğer ülkelere kıyasla olumlu bir performans ortaya koyuyor" diye konuştu.

Rusya ile düzelen ilişkiler henüz ihracata yansımadı

TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, ekim ayı ihracat verilerini değerlendirirken "TİM rakamlarında mücevher haricindeki altın ihracatı yer almıyor. Dolayısıyla açıklamış olduğumuz rakamlar ile TÜİK'in altın dahil rakamları farklılık gösteriyor. Ekim ayında açıkladığımız yüzde 4,6 düşüş, geçen sene ekim ayında yine TİM'in altın hariç ihracat rakamlarıdır. İhracatın düşmesinde çevre ülkelerde yaşanan sorunlar, ihracat fiyatlarının düşmesi ve Rusya ile düzelen ilişkilerin ihracat rakamlarına henüz yansımaması etkili oldu. Ayrıca, geçen seneki ekim ayına göre bu sene 1 iş günü eksik olması da ekim ayı ihracatının gerilemesinde etkili oldu" diye konuştu.

"Hükümetimizin adımları ihracata olumlu yansıyacak"

Hükümetin attığı adımların ihracata ciddi katkılar sağlayacağını da kaydeden Büyükekşi, "İhracatçıya yeşil pasaport verilmesi hususunda Ekonomi Bakanımız detayları açıkladı. Maliye Bakanımız ihracata verilen desteklerin üç katına çıkacağı müjdesini verdi. Bu adımların hem yatırım hem de ihracata önemli pozitif etkileri olacağına inanıyoruz. Altı kıtada 249 ülkeye mallarını satan ihracatçılarımız Hükümetimizin de desteğiyle artık kolaylıkla ihracatını geliştirebilecek" dedi.

İhracatta katma değer seferberliği

TİM olarak ihracatta katma değer artışını tetikleyecek Ar-Ge, İnovasyon, Tasarım ve Marka'ya yönelik etkinliklerini son dönemde yoğunlaştırdıklarını da kaydeden TİM Başkanı, "Ekim ayında Türkiye'de ilk kez tasarımı tek çatı altında buluşturan Türkiye Tasarım Haftası'nı gerçekleştirdik. Geçtiğimiz hafta Adana İnovasyon Haftası'nı tamamladık. 15-16 Kasım tarihlerinde İstanbul'da ilk defa İhracat Zirvesi'ni düzenleyeceğiz. Etkinliğimize Sayın Başbakanımız ve birbirinden değerli Bakanlarımız teşrif edecekler. Bu etkinliklerle ihracatımızda katma değerin kalıcı, ihracat artışının sürdürülebilir olması için tüm gayretimizle çalışıyoruz" ifadelerini kullandı.

Ülke ihracatının beşte biri otomotivden geliyor

TİM Yönetim Kurulu Üyesi ve Otomotiv Endüstrisi Sektör Kurulu Başkanı Ömer Burhanoğlu da "İhracattaki olumsuz tablolara rağmen otomotiv sektörü yüzde 12'lik çıkışını sürdürdü. Her yıl bir önceki yıla göre rekor kırıyoruz. Bu yıl 1,5 milyon üretim, 1 milyonun üzerinde ihracat, 1 milyonun üzerinde de iç pazarda tüketim hedefliyoruz. Ülke ihracatının 5'te 1'i otomotiv sektöründen geliyor ve lokomotif olmayı sürdüreceğiz" dedi.

Ford Otosan 320 milyon doları aşan mühendislik ihracatı yaptı

Ford Otosan Genel Müdürü Haydar Yenigün ise, "Bu fabrika sadece ülkemizin şampiyonu değil, Ford'u hafif ticari araçta Avrupa şampiyonluğuna taşıyan üretim üssü. Avrupa'da satılan her 10 ticari araçtan 8'i bu fabrikadan çıkıyor, 5 kıtada 82 ülkeye ihracat yapıyoruz" dedi. Motor dahil, prototip üretiminden test aşamasına kadar her süreci gerçekleştirebilecek kapasiteye sahip olduklarını belirten Yenigün, "Artık geçmiş yıllardaki gibi teknoloji ithal etmiyoruz, teknolojimizi de ihraç ediyoruz. Geçtiğimiz yıl 320 milyon doların üzerinde mühendislik ihracatı yaptık" diye konuştu.

Protokol konuşmaları

Kocaeli Valisi Hasan Basri Güzeloğlu, "Kocaeli Türkiye ekonomisinin çok önemli belirleyici merkezi. Özellikle imalat sanayinde, Türkiye'nin stratejik bütün temel sektörlerinde hem belirleyen, hem etkileyen hem de yönlendiren büyük şehir. Bu sorumluluğun sahip olduğumuz bu büyüklüğün farkında olarak yeni dönemde Kocaeli'nin özellikle endüstri dört sıfırı konuşan, katma değeri yüksek üretimi artık hedefe haline alan Türkiye'de bu dönüşün öncü kenti olma çabası içindeyiz. Türkiye'de bu değişimi tanımlayacak Kocaeli'nden başka bir büyükşehir olması da doğru değildir" ifadelerini kullandı.

Toplantıda konuşan Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu, "Biz yerel yönetimler olarak her zaman sanayicimizle, iş adamımız ile tüccarımız ile hep beraber olmayı arzu ediyoruz. Probleminiz bizim. Problem var ise mutlaka deva da vardır. Moral, motivasyon açısından üretimi arttırıp, ticareti geliştirme, ihracatı attırma yönünde her zaman iş adamlarımız ile birlikte hareket ediyoruz" şeklinde konuştu.

İhracat rakamlarının açıklanması ve konuşmaların ardından plaket töreni düzenlendi. Kocaeli'nde bulunan ve ihracatta dereceye giren firmalara ödülleri protokol tarafından verildi.

İHA