Gaziantep Üniversitesi (GAÜN) Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Özgüleş'in yeni kitabı The Women Who Built the Ottoman World (Osmanlı Dünyasını İnşa Eden Kadınlar), I.B.Tauris etiketi ile raflarda yerini aldı.

Kitabı hakkında bilgi veren Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Özgüleş, Gülnuş Sultan'ın (ö. 1715) bugüne kadar büyük oranda dikkatlerden kaçmış imar faaliyetlerine odaklandığını, onun baniliğini, Osmanlı'daki önceki ve sonraki kadın sultanların banilikleriyle karşılaştırarak, Osmanlı kadın sultanlarının imar faaliyetlerinin hangi parametreler tarafından belirlendiğini ortaya koyduğunu söyledi. Kitabın Osmanlı arşiv belgelerini etkili bir şekilde kullanarak yapılarla ve banileriyle ilgili birçok ayrıntıyı gözler önüne serdiğini belirten Özgüleş, hatta varlığı dahi unutulmuş günümüze ulaşamayan kimi yapıları yeniden gün yüzüne çıkardığını belirtti. Özgüleş, böylece Osmanlı mimarlık tarihi yazınındaki önemli bir boşluğu doldurduğunu ve gelecekteki çalışmalar için çok yararlı bir referans kaynağı oluşturduğunu kaydetti.

Osmanlı tarihinin ve mimarisinin kimi kadın sultanları ve onların banilikleri, yani imar faaliyetlerinin gözden kaçtığını aktaran Özgüleş, "Üstelik, en az Hürrem kadar padişahın gözdesi bir haseki ya da Kösem gibi iki padişah annesi bir valide sultan olsalar bile.Hatta imparatorluğun dört köşesinde çok sayıda yapıya isimlerini verseler bile. İşte Gülnuş Sultan, o pek bilinmeyen ancak hem siyasette hem de mimaride çok etkili olmuş kadın sultanların başında gelir. Osmanlı Hareminin en önemli figürlerinden biri olan Gülnuş Sultan, 17. yüzyıl ortalarından 18. yüzyılın başına dek geçen çalkantılı dönemde yaşamış ve yapıları bu döneme yayılmıştır. IV. Mehmed'in (1648-87) yanından hiç ayırmadığı, ava ve seferlere bile beraberinde götürdüğü hasekisi Gülnuş Sultan, döneminin Avrupa gravürlerinde de sıra dışı bir şekilde at sırtında resmedilmiştir. Sonraki yıllarda oğulları II. Mustafa (1695-1703) ve III. Ahmed'e (1703-1730) valide sultanlık yapmış ve siyasette önemli rol oynamıştır. En kapsamlı ve en tanınmış yapısı Üsküdar'daki Yeni Valide Külliyesi olan Gülnuş Sultan'ın baniliğini üstlendiği diğer yapılar arasında Galata'da bir Latin kilisesi yerine inşa edilen bir cami; Mekke'de imaret ve darüşşifa; Cidde'de han; Kamaniçe'de, Sakız'da ve Oran'da kiliseden çevirme camiler; Galata'da ve Edirne'de çeşmeler; İznik civarında ve hac yolu üzerinde köprüler yer almaktadır" dedi.

Mart 2016'dan bu yana GAÜN Mimarlık Fakültesi'nde öğretim üyesi olarak görev yapan Yrd. Doç. Dr. Muzaffer Özgüleş, doktorasını İTÜ Mimarlık Tarihi programında 2013 yılında tamamladığını belirterek, doktora sonrası araştırma projesini 2014-2015 yıllarında Oxford Üniversitesinde, kazandığı Barakat Trust bursuyla sürdürdüğünü ifade etti.

Yazarın geçtiğimiz yıl Yapı Kredi Yayınları tarafından yayınlanan "Mimar Sinan Macerası" adlı bir çocuk kitabı da bulunuyor. Kitabın içeriği hakkında daha fazla ayrıntıya ulaşmak ve giriş bölümünü okumak için yazarın academia.edu sayfası ziyaret edilebilir.

İHA