Hayatımızın her alanında yer alan internet, alışveriş alışkanlıklarını da değiştirdi. Öğretim Görevlisi Dr. Göker Gülay, internetin yoğun kullanımının satın alma alışkanlıklarımızı da etkilediğini, artık birçok insanın teknolojik ürünlerden ekmeğe kadar satın alacağı ürüne sosyal medyadan bakarak karar verdiğini belirtti.

Doktora çalışmasını tüketici davranışlarının, internet ve sosyal medya ile dönüşümü üzerine yapan Yaşar Üniversitesi İletişim Fakültesi Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölümü Öğretim Görevlisi Dr. Göker Gülay, "İnternetin olmadığı zamanlarda satın alma kararlarını verirken arkadaş tavsiyelerinden ya da örneğin dergilerdeki yorumlardan yararlanan tüketiciler, bugün internet üzerindeki ve özellikle sosyal medyada yer alan bilgi kaynaklarını etkin biçimde kullanıyor. Daha da önemlisi, satın aldıktan sonra da sosyal medya platformlarında memnuniyet ya da memnuniyetsizliklerini aktarıyorlar" dedi.

Sosyal medya toplumun yansıması

Araştırmalara göre tüketicilerin büyük bir çoğunluğunun alışveriş yapmadan önce sosyal medya kanallarında araştırma yaptığını kaydeden Gülay, "Çünkü sosyal medyada konuşulanlar, toplum içerisinde genel olarak paylaşılan düşüncelerin bir yansıması olarak kabul ediliyor. Özellikle genç kuşağın büyük bir çoğunluğu, satın alma kararlarını verirken sosyal ağlara güveniyor. İnternetin, tüketicilere, fiyatları karşılaştırabileceği, yüksek sesle şikayet edebileceği ve ihtiyaçlarına en uygun alışverişi yapabileceği ortamı sağlaması, sosyal medya tavsiyelerine dayalı alışveriş yapma olasılığını da önemli ölçüde artırıyor. Sosyal medyaya danışmadan hiçbir şey yapmıyoruz" diye konuştu.

"Sosyal medya ünlülerine ana akım ünlülerden daha çok güveniyoruz"

Teknolojik ürünlerde, diğer kullanıcıların tavsiyelerinin satın alma kararı vermede ve tercih yapmada hayati öneme sahip olduğunu anlatan Gülay, "Özellikle bu konuda paylaşım yapan ve sosyal medyada ün yapmış kullanıcılara olan güven düzeyi oldukça yüksek. Bu kullanıcıların takipçileri, onların ürünler hakkında yorum yapmalarını veya markayla ilgili paylaşımlarını rahatsız edici bulmuyor. Bir ürünü satın alırken kullanıcıların memnun olup olmadıklarını belirttikleri deneyim paylaşımı karar vermede çok etkili oluyor. Diğer ürünlerde de internetin belirleyici olduğu görülüyor. Yiyecek içecekten tutun da temizlik ürünlerine ve otomobil satın almaya kadar internet satın alma kararı vermede önemli. Ayrıca, yalnızca bu tarz deneyimlerin paylaşıldığı forumlardaki yorumlar da karar verme sürecini etkiliyor" ifadelerini kullandı.

"Tüketicilere ulaşmak her zamankinden daha zor"

Tüketicilere ulaşmanın her zamankinden daha zor olduğunu belirten Göker Gülay, "İnternet reklamlarını engelleyici yazılımların kullanım oranları artarken markaların internet üzerinden tüketicilere sıradan pazarlama mesajlarıyla ulaşabilmesi de güçleşti. Tüketicinin bilgiye ulaşabilmesi ve sesini duyurabilmesi açısından hiç olmadığı kadar güçlü olduğu bir zamandayız. Dolayısıyla geleneksel tüketiciler daha aktif, katılımcı ve paylaşımcı olmaya başladı" dedi.

İnternet kullanıcılarının satın alma kararı verirken sosyal medyadan nasıl faydalandıklarını özel olarak geliştirilmiş bir modelle, tüketici elektroniği sektörü üzerinden inceleyen bir çalışma da yapan Dr. Göker Gülay, çalışmadan elde edilen sonuçları da paylaştı. Sonuçlara göre, yüzde 51'i erkek, yüzde 49'u kadın olan 18 ile 60 yaş arasında olan 262 katılımcının yüzde 70'i üniversite mezunu. Katılımcıların yalnızca yarısı sosyal medyanın bizi keyiflendiren ve mutlu eden bir şey olduğuna inanıyor. Buna rağmen tüm katılımcıların sosyal medya kullanım düzeyleri çok yüksek. Yüzde 97'si satın alma kararını vermek için aradığı bilgiye sosyal medya ile ulaşmanın kolay olduğunu düşünüyor. Yüzde 95'i elektronik ürünleri satın almadan önce ilgilendiği markalar ve ürünler hakkında sosyal medyada bilgi arıyor. Yüzde 93'ü sosyal medyanın satın alma kararını vermeden önce elektronik ürünler hakkında bilgi edinmesine yardımcı olduğunu düşünüyor. Yüzde 90,5'i sosyal medyadaki tüketici elektroniği ile ilgili içeriklerin, yanlış bir satın alma kararı verme riskini azalttığını belirtiyor. Yüzde 92'si üretici firmanın sosyal medyada sunduğu içeriğin satın alma tercihini belirlediğini belirtmiş. Bu durum, tüketicilerin faydalığı içerik üreten markaları tercih etmeye daha eğilimli olduğunu da gösteriyor" dedi.

İHA