Çeşitli sivil toplum kuruluşları tarafından gündeme getirilen plastik poşetlerin kullanımı ile ilgili iddialara bir açıklama da plastik sanayicilerinden geldi. Plastik poşetlerin kullanımına ilişkin Çevre ve Şehircilik Bakanlığının somut olarak yasaklama veya ücretli olarak satışa zorunlu tutulacağına dair bir çalışması bulunmadığına değinilen açıklamada plastik poşetler yerine kullanılacak alternatif torbaların çok daha büyük çevre sorunlarına yol açacağına dikkat çekilirken doğru geri dönüşüm stratejisi çağrısı yapıldı.

Plastik taşıma torbalarının kağıt, bez, pamuklu gibi torbalara kıyasla çok daha düşük sera gazı emisyonu, üretimlerinde düşük su, enerji tüketimi ve hafiflikleri sayesinde lojistik operasyonlarında maliyet avantajı sağladığını açıklayan Plastik Sanayicileri Derneği (PAGDER) Başkanı Reha Gür, ülkemizde yürürlükte olan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinin günün koşullarına ve Avrupa Birliğinin beklediği kriterlere göre dönem dönem güncelleştirilmesi söz konusu olduğunu, ancak Bakanlığın plastik torbaları yasaklama veya ücretli satışa konu olmasına dair çalışması bulunmadığını belirtti.

Geleneksel plastik poşetlerin doğada yok olma süresine ilişkin farklı haber kaynaklarında farklı sürelerden bahsedilmesinin dahi konunun bilimsellikten uzak olduğunu ispat ettiğini belirten Reha Gür, "Plastik torbalar doğada ne 400 yılda ne de iddia edildiği gibi bin yılda yok olmaktadır. Uluslararası akredite laboratuvarlarda yapılan testlere göre içeriğinde katkı maddesi olmayan plastik poşetler doğada 8-10 yılda, biyo veya oxo-bozunur katkı maddeli plastik poşetler ise 1 - 2 yıl aralığında çözünmektedir" ifadelerini kullandı.

"Gereksiz poşet tüketiminden kaçınmalı"

Plastik poşetlerin amaçları dışında ve aşırı tüketiminin başta çevre olmak üzere hammaddede ithalat bağımlı olan ülkemizde ekonomik kayıplara da yol açtığını belirten PAGDER Başkanı Gür, "Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile yaptığımız görüşmede Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinin AB'ye uyum çalışmaları kapsamında gözden geçirilmesine yönelik çalışmaların sürdürüldüğünü ancak yasaklama veya ücretli satışa ilişkin fiili bir aksiyonun söz konusu olmadığı tarafımıza iletildi. Yönetmelik taslağının Genel İlkeler bölümünde; "taşıma amacıyla kullanılan plastik poşetlerin kullanımının azaltılması esastır" denilmektedir. Burada gerekli tedbirleri almakla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkilendirilmekte, toptan ve/veya perakende olarak ambalajlı ürünlerin satışını yapan iki yüz metrekareden büyük kapalı alana sahip mağaza, market ve benzeri satış yerlerinin azaltma tedbirleri alması belirtilmektedir.

AB'nin Ambalaj ve Ambalaj Atıklarına İlişkin 94/62/EC sayılı direktifine göre belli mikron kalınlığındaki plastik poşetlerinin kullanımının azaltılmasının amaçlandığına değinen Gür, "Örneğin 15 mikronun altında olan poşetler hijyen malzemesi sayıldığından bu kapsam içine alınmamıştır. Ülkemiz için bu vadenin ne olacağı ise henüz belirsiz olup resmi bir açıklamada bulunulmamaktadır" dedi.

Plastik sektörünün Avrupa'da inovasyon anlamında yatırım yapılan beş sektörden biri olduğunu söyleyen Gür, "Sürekli gelişimini sürdüren plastik sektörü ve plastik malzemelerin bu gelişmesi, dünyanın sürdürülebilir çevre anlayışından ekonomik dengelerdeki verimliliğine kadar pek çok alana olumlu katkı oluşturuyor" dedi.

Ortada alınmış resmi bir karar yokken, yasaklama uygulamasına gidildiği açıklamalarının gerçeği yansıtmadığına dikkat çeken Reha Gür, çevre hassasiyeti üzerinden tüketici algısı ve plastik sektörünü olumsuz etkileyecek girişimlerden kaçınmak gerektiğini, söz konusu mevzuat çalışmalarında ilgili kurumlar ile işbirliği içerisinde çalışmaların sürdüğünü ifade etti.

Atık yönetimi ile ilgili eksikliklerin doğru atık ve geri dönüşüm stratejileri ile aşılabileceğini ifade eden Reha Gür, "Atıkların doğru kullanımı ve geri kazanımı ile ilgili ülke genelinde daha fazla bilgilendirme ve bilinçlendirme çalışmaları yapılması gerekiyor" şeklinde konuştu.

Konuyla ilgili açıklama yapan plastik sanayicilerinin şemsiye kuruluşu Plastik Sanayicileri Federasyonu (PLASFED) Genel Sekreter Vekili Selçuk Mutlu ise "Avrupa'nın plastik poşetleri yasaklama yönünde kararları veya girişimleri yokken, Türkiye'de "yasaklanacak" tarzı öne sürülen açıklamaları kınıyoruz, plastik poşetler bilinenin aksine hijyen yönünden gelişmiş ülkelerde teşvik ediliyor. Çevre ile ilgili yaklaşımlar ve sorunların asgari düzeye indirilmesi adına gerek Türkiye'de, gerekse dünyada doğru atık ve geri dönüşüm stratejilerinin uygulanması gerekiyor" dedi.

İHA