Esentepe, Amasya ilinin Merzifon ilçesine bağlı bir köydür. Amasya iline 73 km, Merzifon ilçesine 28 km uzaklıktadır. Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir. Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Esentepe Köyünün ne zaman kurulduğu kesin olarak bilinmemekle beraber, köyün kuruluşunun çok eskilere dayandığı, köy mezarlığı, akkaya mağarası ve çevrede yapılan kazılar esnasında çıkan bina temellerinden, topraktan çıkan heykellerden, köyün güney batısında asar tepesindeki yel değirmeni kalıntılarından anlaşılmaktadır.
Köyün kurucularının Rumlar olduğu ve köyün kurucusu olan Yuvan’ın isminin verilip Yuvankale ismini aldığı söylenmektedir. Köy Türklerin eline geçtikten sonra köyün ismi Yuvala olarak değiştirilmiştir.
Belirli aralıklarla yuvala köyüne atlı ve silahlı olarak saldırılar yapılmış, bu saldırıları yapanların başlarında siyah fesler olduğu için köylüler baskınlarda siyah papaklılar geliyor diyerek kaçışır ve saklanırlarmış. Bu baskınlara dayanamayan köy halkı sağa sola dağılmış ve 1852 yılında Çerkezler şimdiki köye yerleşmişlerdir.
Ataları 1851 yılında Kafkasya’dan gelen Çerkezler köyün şimdiki sahipleridirler.
Bunlar ilk etapta kabileler halinde; Amasya’nın Gözlek, Merzifon’un Saraycık ve Abazalar köylerine yerleşmişlerdir. Çerkezler ayrı köylere yerleşmelerine rağmen birbirleriyle olan ilişkilerini kesmemişlerdir.
1852 yılında 15 hane olarak köye yerleşen Çerkezler, 1970 nüfus sayımına göre 44 haneye ulaşmış ve köyde 106’sı kadın 118’i erkek olmak üzere toplam 224 kişinin yaşadığı tespit edilmiştir. 80’li yılların gelişiyle birlikte geçim sıkıntısı baş göstermiş ve köy halkının çoğu başta İstanbul olmak üzere Türkiye’nin değişik bölgelerine göç etmeye başlamıştır. Bugüne gelindiğinde köyde sürekli ikamet eden yaklaşık 40 kişi bulunmaktadır.
1965 yılında Yuvala ismi kaldırılarak köye Esentepe ismi verilmiştir. Köyde, ilköğretim okulu yoktur fakat taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır. Köyün içme suyu şebekesi vardır kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi yoktur ancak PTT acentesi vardır. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.