İnsan bedeninin bahar dönemlerinde farklı hastalıklara yatkın olduğunu belirten Yrd.Doç.Dr. Rıdvan Üney, bahar havasında insanların ruhsal sorunlara da yatkın olduğunu söyledi.
Nişantaşı Psikiyatri Merkezinden Yrd.Doç.Dr. Rıdvan Üney, "Nasıl ki insan bedeni bahar dönemlerinde farklı hastalıklara yatkın oluyorsa, ruhsal sorunlara da yatkın oluyor. Örneğin baharın gelmesiyle mide bağırsak şikayetleri artar, astım hastalarının krizleri artar. Buna paralel olarak ruhsal durumda da farklılıklar olur. Bahar dönemi bilindiği gibi doğanın bir dirilişidir. Ancak bu dönemlerde günlük havanın değişkenliği, gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkları, bir gün sıcak bir gün soğuk ve yağmurlu olması, son yıllarda mevsim geçiş dönemlerinin belirginliğinin ortadan kalkması, küresel ısınma gibi birçok neden ruhsal durumu etkilemektedir" dedi.
Bahar mevsimi nasıl bir etki yapıyor?
Bahar döneminde zaman zaman neşeli, zaman zaman hüzünlü olunduğunu ifade eden Üney, "Mevsimsel depresyonu olan kişilerin çoğunda sonbahar ve kış ayları depresyona eğilimi artırmaktadır. Ancak bazı kişilerde bahar dönemleri depresyon dönemidir. Esasen bahar ayının etkisi sanata bile yansımıştır. Gerek divan şiirinde gerekse modern şiirde kendini somut bir şekilde göstermiştir. Örneğin Orhan Veli bu durumu şiiriyle çok iyi bir şekilde anlatmıştır" diye konuştu.
Dr. Üney, bahar depresyonunun belirtilerini şöyle sıraladı:
"Bahar ayının günlük değişimleri kişide günlük yaz-kış yaşanması şeklinde değerlendirilebilir. Bu da kişinin kısa dönemli depresif belirtiler göstermesine neden olabilir. Bunlar yataktan kalkmada zorluk, aşırı uyku hali, gün içerisinde ayılamama, sürekli yorgun hissetme, isteksizlik, gerginlik, moral bozukluğu, iştahta değişkenlik, kaygıda artış, aşırı telaş hali, sinirlilik, dikkat sorunları, huzursuzluk, enerji kaybı gibi belirtiler ortaya çıkarır."
Özellikle Manik-Depresif hastalarda bahar dönemlerinde neşede aşırı artışın, para harcamada artışın, aşırı hareketliliğin, sinirlilik, çok konuşma, aşırı kendine güven, uykusuzluk, enerji artışı gibi aşırı durumların yaşanabildiğini kaydeden Dr. Üney, "Bu durum mutlak psikiyatrik tedavi gerektiren bir sorundur. Bununla birlikte endişeli, takıntılı kişiler için de bahar dönemi daha risklidir. En basitinden; gün içerisinde havanın değişkenliği nedeniyle kıyafet seçme zorlukları, tatile gidecekse dolu valizlere neden olmaktadır. Aşırı endişe ve kaygılar, panik ataklar bu dönemde artabilir" açıklamalarında bulundu.
Bahar dönemi ruhsal rahatsızlıklarıyla baş etmede neler yapılabilir?
Bahar döneminde ruhsal rahatsızlıklara karşı yapılacakları Dr. Üney birkaç maddede özetledi:
"1. Sağlık sorunlarına dikkat edin, bu dönemde yaşanan nezle, grip gibi hastalıklar sizi ruhsal yönden de etkileyebilir.
2. Kendinize zaman ayırın. Günlük koşuşturmada insan kendini ihmal eder, eğer biraz olsun bundan sıyrılabilirseniz daha rahat hissedeceksiniz. Özellikle iş-ev-okul koşuşturması dışında ilgi duyduğunuz alanlara zaman ayırın.
3. Mutlaka egzersiz yapın. Özellikle güneşli havalarda kısa yürüyüşler yapmak daha iyi hissettirecektir.
4. Yakınlarınızla, arkadaşlarınızla ve sevdiklerinizle zaman geçirin.
5. İmkanınız varsa yaşadığınız şehirde ilginç tarihi, turistik yerleri gezin.
6. Olumsuz gazete ve televizyon haberlerinden uzak durun.
7. Daha renkli giysiler giyinin.
8. Günlük bakımınıza özen gösterin.
9. Hafif ve sıvı gıdalar tüketin.
10. Uyku düzeninize dikkat edin.
11. Alkol ve sigara ruhsal durumu olumsuz etkiler. Bunu unutmayın.
12. Taze sebze ve meyve tüketin. Bu yaptıklarınıza rağmen herhangi düzelme yoksa ya da belirtiler giderek şiddetleniyor veya uzun sürüyorsa mutlaka bir psikiyatriste başvurun."
İHA