Acıbadem Kayseri Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Dr. Muammer Karagöz, kansızlık, düşük tansiyon veya başka sağlık sorunları sanılan baş dönmesi ve denge problemlerinin yüzde 85'inin iç kulak kaynaklı olduğunu söylüyor.
Baş dönmesi sık yaşanan bir sorun. Farklı hastalıklar nedeniyle ortaya çıkan baş dönmesinin önemli nedenlerinden biri de kulak hastalıkları. Beyin; gözler, kaslar, eklemler ve iç kulaktan aldığı bilgilerle bir denge sistemi oluşturuyor. Kulakta bir problem oluştuğunda ise beyin yanlış bilgi aldığı için baş dönmesi ve dengesizlik ortaya çıkıyor. Hastanın yaşam kalitesinin düşmesine neden olan bu sorun kişiyi doktora getiren nedenlerin başında geliyor. Acıbadem Kayseri Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Dr. Muammer Karagöz, her baş dönmesinin bir hastalık olmadığını ve altta gizlediği hastalığı bularak soruna yönelik tedavi yapılması gerektiğini söylüyor. Şiddetli baş dönmelerinin kaynağı da genellikle iç kulak hastalıkları oluyor ve baş dönmesine ek olarak işitme kaybı, çınlama ve kulakta dolgunluk hissi olabiliyor. Dr. Muammer Karagöz, iç kulak ve yakın çevresindeki hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkan baş dönmelerinin çok şiddetli seyredebilmesine karşın hastada hiçbir zaman bilinç kaybı görülmediğini söyledi.
Farklı hastalıklarla karıştırılabiliyor
Baş dönmesi ve denge kaybının birçok hastalığın ortak belirtisi olması nedeniyle şikayetlerin farklı hastalıklarla karıştırılabileceğini söyleyen Dr. Muammer Karagöz, sözlerine şöyle devam ediyor: "Kansızlık ya da düşük tansiyonu olan kişiler aniden ayağa kalktıklarında başlarında ortaya çıkan boşluk veya bayılma hissini baş dönmesi olarak ifade edebilirler. Oysa baş dönmesi ile ilgisi olmayan bu sorunun nedeni ve tedavisi de çok farklıdır. Daha silik ve sinsi bir klinik seyir izleyen durumlarda baş dönmesi ve denge kaybına eşlik eden diğer nörolojik belirtiler de önemli bir şekilde değerlendirilmelidir." Dr. Muammer Karagöz, baş dönmesinin kaynağını bulmak için hastaya sırayla, kulak burun boğaz, nöroloji ve kalp damar hastalıkları taramasının yapılması gerektiğini söyledi.
Baş dönmesiyle seyreden iç kulak hastalıkları
Baş dönmesi ve denge kayıpları nörolojik kaynaklı olabileceği gibi kalp ve damar hastalıklarına, hormonal ve metabolik sorunlara bağlı olarak da çıkabiliyor. Ayrıca, beyin sapı ve beyincik kanamaları da şiddetli baş dönmesi yaparak iç kulak hastalıklarını taklit edebiliyor. Bu nedenle hastalarda görülen baş dönmesi ve denge kaybı şikayetlerinin farklı hastalıklar ile karıştırılabildiğini söyleyen Dr. Muammer Karagöz, baş dönmesine neden olan iç kulak hastalıklarını sıraladı:
1. 10-30 saniye sürüyor
Sık görülen bir baş dönmesi nedeni olan "Bening paroksismal pozisyonel vertigo" (BPPV), baş hareketleri ile ortaya çıkan, 10-30 saniye kadar süren, bulantının eşlik ettiği bir iç kulak hastalığı. Hastada, yatakta bir yandan diğer yana dönerken, yataktan kalkma sırasında, alışverişte üst raflara bakarken kısa süreli ve şiddetli baş dönmesi atakları görülüyor. Tanı ve tedavisi bazı özel baş manevralarıyla sağlanan BPPV tedavisinde ilaç kullanılmıyor.
2. Krizler nöbetler şeklinde geliyor
İç kulakta endolenf denilen sıvının birikmesine bağlı olarak ortaya çıkan "Meniere hastalığı', şiddetli baş dönmesi, kulak uğultusu, önceleri kaybolan sonradan sabitlenen işitme kaybı ve kulakta dolgunluk hissi ile karakterize bir iç kulak hastalığı. Hastada baş dönmesi krizleri nöbetler şeklinde geliyor ve birkaç dakikadan 72 saate kadar uzayabiliyor. Krizler bazen yılda bir, iki kez kadar seyrek olurken, bazen de her gün olacak kadar sıklaşabiliyor. Ancak hasta krizler arasında genellikle sorun olmadan yaşamını sürdürebiliyor. Tedavide öncelikle hastadan tuz ve kafeinli içeceklerin tüketiminin azaltması ve bir süre bazı gıdaların tüketmemesi bekleniyor. Aynı zamanda sigara ve alkol kullanımı da yasaklanarak aktif yaşam şekli öneriliyor. Bu önlemlerle düzelme sağlanamayan hastalarda ilaç tedavisine başlanıyor. Yakınmaların devam ettiği hastalarda ise, kulak zarından orta kulağa ilaç verilerek baş dönmesi atakları engellenmeye çalışılıyor. Tüm tedavi yöntemlerine rağmen sonuç alınamayan ve şikayetleri nedeniyle günlük yaşamını sürdüremeyen hastalarda ise cerrahi tedavi yöntemleri uygulanabiliyor.
3. Birkaç hafta içinde kayboluyor
İç kulakta yer alan denge sinirinin iltihabı olarak tanımlanan "Vestibüler nörit" hastalığında birkaç gün sürebilen baş dönmeleri görülüyor. Kişinin sıkıntılı dönemlerinde ilaç tedavisi ile şikâyetleri hafifletilmeye çalışılıyor. Herhangi bir işitme kaybının görülmediği bu enfeksiyon durumunda, baş dönmesi birkaç hafta içinde kayboluyor ve denge yeniden kazanılıyor.
4. Enfeksiyonlardan kaynaklanıyor
Bakteri, willis ve toksik nedenlere bağlı olarak oluşan "Labirentit" (İç kulak iltihabı) yaşandığında, kişide çok şiddetli baş dönmesi atakları ve ciddi işitme kaybı ortaya çıkıyor. Yoğun antibiyotik tedavisi ve kaynağa yönelik cerrahi girişim ile tedavi edilmesi gerekiyor.
5. Baş dönmesine işitme sorunu eşlik ediyor
Genellikle travmalar sonrasında görülen "Perilenfatik fistül'de hasta işitme sorunları ve baş dönmesini bir arada yaşıyor. İç kulak sıvısının orta kulağa sızması sonucu ortaya çıkan perilenfatik fistül, cerrahi olarak tedavi edilebiliyor.
6. Yoğun stres tetikliyor
'Vestibüler migren" ise kişinin yaşam kalitesini düşüren ve günlük yaşamını sürdüremez hale getiren migrenin baş dönmesiyle birlikte seyrettiği bir hastalık tablosu. Özellikle yoğun stres altında yaşayan kişilerde daha fazla gözlenen bu sorunda kişinin günlerce süren baş dönmelerine, baş ağrıları ekleniyor.
İHA