Bebeğiniz geceleri hiçbir sıkıntısı ya da bir ihtiyacı olmadığı halde sık sık uyanıyor, tekrar uyumakta sıkıntı yaşıyorsa uyku sorunu yaşıyor olabilir. Uyku Danışmanı Pınar Sibirsky, bebeklerde bu sorunu aşmanın ipuçlarını ebeveynlerle paylaştı.
Yenidoğan dönemini atlatmış bebekler, tahmin edilenin aksine aslında geceleri uzun saatler boyunca kesintisiz uyuyabiliyor. Ancak ne yazık ki bu, birçok anne baba için kulağa yalnızca ulaşılması imkânsız bir hayal gibi geliyor. Sibirsky, yenidoğan dönemini atlatmış olan bir bebeğin aslında hiçbir ihtiyacı veya sıkıntısı olmadığı halde gece boyunca defalarca uyanmasının ve kendi kendine uykuya dönememesinin bebekte bir uyku sorunu yaşandığına dair bir işaret olabileceğinin altını çiziyor. Sibirsky, bebeklerin uykularının kesintiye uğramasına neden olan temel nedenleri şöyle özetledi. “Hatalı uyku ilişkilendirmeleri, bebeklerde uyku sorunu yaşanmasının en önemli nedenidir. Eğer bebeğinizi sallayarak uyutuyorsanız, bebeğiniz sallanma ile uykuyu ilişkilendirmiş demektir. Yani uyuyabilmek için sallanmaya ihtiyacı vardır. Bu nedenle, gece her uyanışında uykuya devam edebilmek için yine sallanmaya ihtiyaç duyar. Aynı şey emerek, kucakta gezerek, hatta yatağında ama pışpışlanarak uyuyan bebekler için de geçerlidir.”
Yorulan bebek uykuya zor geçer
Aşırı yorgun ve geç yatışın, bebeklerde uyku sorunu yaşanmasının en önemli ikinci nedeni olduğunu söyleyen Sibirsky, “Daha çok yorulsun daha iyi uyur” veya “Ne kadar geç yatarsa o kadar geç kalkar” gibi düşüncelerin bebeklerin uykusu söz konusu olduğunda ne yazık ki tam tersine işlediğinin altını çiziyor. Kaldırabileceğinden daha uzun saatler uyanık kalan bebeğin vücudunun stres hormonu salgıladığını anlatan Sibirsky, bebeğin vücudundaki bu hormonun da etkisiyle hem uykuya çok zor geçtiğini hem de gece boyunca çok sık uyandığını söylüyor. “Bebeklerin uykuya yatırıldıklarında ağlamalarının nedenlerinden biri de uyku öncesi rutinlerine yeterince zaman ayrılmamış ve bebeğin uykuya yeterince hazırlanmamış olmasıdır” diyen Sibirsky, bebekleri hareketli bir aktiviteden alıp hemen yatağa koymanın uykuya dalışlarını zorlaştırdığını belirtiyor.
Desteksiz uyumayı öğrenen bebek kendi kendine uykuya dönebilir
Sibirsky, bebeklerinin uykularını olumsuz şekilde etkileyen faktörlerin, biraz özen ve sabırla tersine çevrilebileceğini ve bebeklerin gece boyunca çok daha uzun saatler kesintisiz uyumaları sağlanabileceğini hatırlatıyor. Bunun için öncelikle bebeğe yatağında desteksiz uyumayı öğretmek gerektiğini anlatan Sibirsky, sözlerini şöyle sürdürüyor: “Bebeğiniz desteksiz uyumayı öğrendiği zaman gece uyansa bile, eğer bir sıkıntısı ya da ihtiyacı yoksa desteksiz bir şekilde uykuya dönmeyi başarabilir. Bu becerinin temeli, bebeğin yatakta kendini sakinleştirebilmeyi öğrenmesine dayanır. Farklı desteklerle yatağa uyur halde konmaya alışmış olan bebekler, yatağa uyanık yattıkları ilk zamanlarda ağlayarak bu değişikliği protesto eder. Bu noktada ebeveynlerin bebeğin yanında olması ve güven vermesi çok önemlidir. Uyku eğitimi verirken bebekte herhangi bir güven kaybı yaratmamak dikkat edilmesi gereken en hassas noktadır.”
Her uykudan önce bebeğinizin yaşına uygun rutinler uygulayın
Ebeveynlerinin bebeklerinin yaşlarına uygun uyanık kalabilme sürelerini bilerek onu doğru zamanda yatırması gerektiğini belirten Sibirsky, “0-4 yaş arasındaki bebek ve küçük çocukların genel olarak sabah 7-8 civarlarında uyanması, yaşlarına uygun adette gündüz uykusu yaptıktan sonra akşam da 19-20 civarlarında akşam uykusuna yatmaları uygun olacaktır. Bilinenin aksine, aşırı yorulan veya akşam geç yatırılan bebekler geceleri daha iyi uyumaz, ağlayarak uykuya dalar ve gece daha sık uyanır. Ayrıca bebeğimizin gün içerisinde ve uyku öncesinde rutinlerinin olması, saat kavramı olmadığı için önünü görebilmesini ve kendisini uykuya hazırlamasını sağlar. Her uykudan önce bebeğimizin yaşına uygun rutinler uygulayarak O’nu rahatlatırsak, uykuya geçişi çok daha kolay olacaktır. Uyku öncesinde müzik açmak, camdan bakarak dışarıdaki hayvanlara ve güneşe/aya iyi uykular dilemek, perde kapatmak, kitap okumak ve yatağa yatmadan önce hafif bir dans uyku öncesi için güzel bir rutin olabilir. Rutinlerin sonunda ise bebeğinizin yatağa uykulu dahi olsa ayık yatması önemlidir” diye konuştu. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)