Tezhip hocası ve Müzehhibe Şeyma Çınar, tezhip sanatının Kanuni Sultan Süleyman döneminde zirveye ulaştığını söyledi.
İstanbul'un Fatih ilçesinde açtığı atölyede ve kültür merkezlerinde tezhip dersleri veren Tezhip hocası ve Müzehhibe Şeyma Çınar Osmanlı döneminde Bursa, Edirne ve İstanbul'da bir okul şeklinde tam kadro çalışan nakkaşhaneler olduğunu belirterek tezhip sanatının Kanuni Sultan Süleyman döneminde zirveye ulaştığını dile getirdi. Çınar, sanatın 2'nci Ahmet döneminde ise gerilemeye başladığını kaydetti.
Osmanlı döneminde tezhip sanatının ilerleme kaydettiğini ifade eden Çınar, "Özellikle Fatih Sultan Mehmet döneminde Fatih dönemi diye bilinen üslubun zengin çeşitlerinin tezhiplendigi görülmektedir. Klasik Osmanlı tezhibi, Kanuni Sultan Süleyman döneminde tasarım ve renk çeşitliliği ile zirveye ulaşmıştır. 1520-1566 yılları arasında Fatih dönemindeki renkler kullanılmış, çizgiler daha zarif ve kompozisyonlar daha zengindir. 2'nci Ahmet döneminde 1690'lı yıllarda klasik tezhipten uzaklaşıp Batı sanatının etkisi ile barok ve rokoko tarzlarında eserlerin yapıldığı görülmektedir" dedi.
"Türk hükümdarları teşvik etti"
Tezhip sanatının İslamla özdeşleşmesinin Türklerin İslama girmesiyle gerçekleştiğini belirten Çınar, "Süsleme sanatları ile zirveye ulaşmış milletlerden biri hiç şüphesiz Türklerdir. Türklerin İslam dinine girmeleri ile birlikte yepyeni bir sanat anlayışı ortaya çıkmıştır. İlk başlarda mimari süsleme motiflerinin en zengin özellikleri oluşmuş daha sonra el yazması eserlerde ve devamında Kur-an nüshaları, kıtalar ve fermanlar tezhip motifleri ile süslenmiştir. Türklerin kurduğu devletlerin birçoğunda hükümdarın ve sultanların sanata değer vermeleri, sanatkârları sürekli destekleyip teşvik etmeleri ve saraylarda nakkaşhaneler kurmaları tezhip sanatının ilerlemesini sağlamıştır" diye konuştu.
Tezhip sanatının günümüzde en sık kullanıldığı alanları sıralayan Çınar, "Tezhip, günümüzde yazısız panolarda kullanıldığı gibi çoğunlukla hat yazılarının kenar süslemelerinde kullanılmaktadır. Bunlara örnek olarak; hilye-i şerif'ler, esma-ul husna, kelime-i tevhid besmele gibi hat yazılarının kenarlarında uygulanmaktadır" ifadelerini kullandı.
Çınar, 17 öğrencisinin eserlerinin de yer aldığı bir sergi açtığını ve Üsküdar Bağlarbaşı Kongre ve Kültür Merkezi'nde açılan Nevzemin Tezhip Sergisinin 25 Mart Cumartesi gününe kadar ziyaret edilebileceğini sözlerine ekledi.
İHA