Covid Açık Havada Maskesiz Bulaşır Mı ? Doç.Dr. Berna Kömürcüdoğlu, yeni varyantların açık havada da bulaşabildiğini, pazar yeri gibi kalabalık alanlarda ve toplu taşımalarda mutlaka maske kullanılması gerektiğini söyledi.
Korona Bitmedi !
Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD) Enfeksiyon Çalışma Grubu Başkanı Doç. Dr. Berna Kömürcüoğlu, önemli uyarılarda bulundu. Salgının 2,5. Yılına girerken korona hala daha bizi şaşırtmaya devam ediyor. Yeni varyantlarla hastalığın hafifleyeceği endemik bir hal alacağı ve yaz mevsiminin başında vaka sayılarındaki hızla azalma ile beraber, artık korona sorununun kalmadığı algısı bütün dünyaya hakim oldu. Hepimizin bildiği gibi ülkemizde ve dünyada da hem önlemler, maske, mesafe büyük ölçüde kaldırıldı ve bu an aynı zamanda da halkımıza da çok büyük bir rahatlama getirdi. Ama maalesef korona bitmedi, bitmiyor ve varyantlar geliştirerek hızlı bir şekilde yayılmaya devam ediyor ve en son gelişen BA.4, BA.5 varyantı da ana tip Covid-19’a ve Omicron’a göre çok daha fazla bulaştırıcı. Yani açık havada bile normal standart prosedüre göre çok daha kolay ve hızlı bir şekilde bulaşıyor. Hızlı bir şekilde bulaşması nedeniyle de salgının hızını, maalesef devam ediyor. Aynı zamanda da Avrupa’da da vaka sayıları Amerika’dan sonra dünyada en fazla görülen merkezlerden biri olması nedeniyle ve ülkemize de yakınlığı ve gerek turist, gerekse ulaşım yönünde çok kolay yayılması nedeniyle Avrupa’daki artan vaka sayıları da ülkemize yansıması olduğunu görüyoruz.
BA.4 – BA.5 Varyantları
Maalesef yaz döneminde aslında son baharın başında bir vaka sayısındaki artış mevsim itibari ile hem de kapalı alanların daha fazla kullanılacak olması nedeniyle bekliyorduk. Ancak bu BA.4, BA.5 varyantı nedeniyle çok daha erken olarak bir yaz piki yaşıyoruz ve bu hızlı bulaşma nedeniyle açık alanlar da çok fazla korunaklı güvenli değil. Bunu özellikle vurgulamak gerekiyor.
Peki bu dönemden sonra ne yapılabilir?
Öncelikle yazın başlayan bu vaka artışlarının kışın kapalı alanların daha fazla kullanılması, havanın soğuması ile virüsün aktivitesinin biraz daha artması nedeniyle çok daha ciddi hastalık, hasta sayısındaki artışlara ve pike sebep olabilir. Bu nedenle yazdan itibaren önlemlerin alınması gerekiyor. Özellikle kapalı alanlarda maske, mesafe kurallarının tekrar konulması, önlemlerin alınması, uyarıların yapılması, açık alanda da özellikle Pazar yeri gibi çok kalabalık alanlarda, toplu taşımalarda mutlaka maske kullanmaya özen gösterilmesi gerekiyor. Bunlarla hastalığın açık havada da bulaşma olabiliyor, yakın temasta ve çok daha kolay standart korona virüs enfeksiyonuna karşı.
Çocukların Aşılanması
Bu aşamada aşılama da önem kazanıyor, özellikle okullar açılmadan önce 12 yaş altı nüfuzumuzu biz hiç aşılamadık. Dünyada pek çok ülke 12 yaş altını da aşıladı. Aşılama programında alınması özellikle okullardan çocuklardan evlere taşınan ve yine kolaylaşan virüs bulaşma önlemleri açısında çok önemli.
Aşılar Etkinliğini Kaybetti
Ayrıca ülkemizde aşılamanın ilk başladığından bu yana 2 seneye yakın bir süre geçti ve bu sürede ilk en başta olunan aşılar maalesef etkinliğini büyük ölçüde kaybettiler. Özellikle hatırlatıcı doz dediğimiz 3. Ve 4. Doz aşıların şuan Omicron’da özellikle riskli gruplara kabul ettiğimiz yaşlı, ek hastalığı olan kişilere mutlaka yapılmasını öneriyoruz ve kış başlamadan bu hatırlatıcı doz aşıların özellikle kampanya tarzında devletimiz tarafından yapılıp tekrar aşılamanın öneminin vurgulanması çok önemli çünkü ilk doz aşılardan sonra özellikle yaz başında önlemlerin kalkmasından sonra halkımıza genel anlamda Covid-19’un bittiğine ve aşıya gerek kalmadığına dair bir algı oluştu ve aşılama büyük oranda düştü. Genel anlamda koruyucu aşılama oranımız %30’un altına indi ve bu özellikle bulaşmanın hızla arttığı yeni varyantlarda toplumumuzu tekrar enfeksiyona açık bir hale almasına sebep oldu ve yeni varyantların bir miktar aşıdan kaçtığını da biliyoruz, bu nedenle insanlar tekrar tekrar antikordan kaçan yeni varyantlarla enfekte olabiliyorlar.
En Koruyucu Önlem Hala Aşı
Ama aşı hala daha çok koruyucu ve aşılı olan kişilerde ağır hastalık ve ölüm oranları çok düşük. Yani aşılar bizi buna karşı koruyor. Hastalığı tamamen geçirmememize neden olmuyor. Hastalığı olmamıza engel olmuyor ama hastalığı hafif ayaktan basit bir grip, üst solunum yolu enfeksiyonu gibi geçirmemize sebep oluyor. Ağır ve ölümcül korona enfeksiyonuna karşı koruyor. Şuan elimizde olan hala daha en etkili koruyucu önlem aşılama, hem maske ve mesafe kuralına dikkat edilmesi. artık biz virüsün nasıl bulaştığını da daha iyi biliyoruz ama maalesef virüs de daha hızlı, daha kolay bulaşarak enfektivitesini arttırıyor. Bu nedenle kış başında yine önlemlerimizi alarak, kendimizi koruyarak, aşımızı yaptırarak kışa hazırlanmamız en doğrusu olacaktır. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)