Gebze Teknik Üniversitesi'nde düzenlenen 15 Temmuz Destanı ve Şehitleri anma programında konuşan Ümit Sanlav, "Vatandaşın sürekli iletişimde kalmasını sağlayan ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın vatandaşı sokaklara davet ettiği sosyal medya mecraları, darbeye karşı direnişte başrol oynadı" dedi.
Gebze Teknik Üniversitesi'nde "15 Temmuz Destanı ve Şehitleri Anma" etkinliği düzenlendi. Etkinlik dahilinde gerçekleşen panelde Gebze Teknik Üniversitesi Rektörü Haluk Görgün ve Gebze eski kaymakamı Mehmet Arslan o gece yaşananları anlatırken, 15 Temmuz gazilerinden Halil İbrahim Koşdaş, kendisinin vurulma anını ve etrafındaki diğer kahramanların şehadet anını anlattı.
Sosyal Medya Savaşları Kitabı Yazarı, Medya ve PR Danışmanı Ümit Sanlav da darbe girişimine direnme sürecindeki sosyal medya kullanımını değerlendirdi. Vatandaş ve devlet adamlarının darbe gecesinde sosyal medyayı etkili kullanmalarının darbenin gerçekleşmemesinde önemli rol oynadığını ifade eden Sanlav, "çevrimiçi platformlardan yapılan çağrılar, haberler ve başta Cumhur Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın uzaktan bağlandığı canlı yayınlar; vatandaşın sağlıklı bilgilendirilmesi ve kahramanca direnişi ile birleşince, darbe girişimi başarısızlıkla sonuçlandı" dedi.
Daha önce dünyada ve Türkiye'de sosyal medyayı kullanan eylemelere dair kısa bir bilgi veren Ümit Sanlav; "Sosyal medya olayı olarak görülen birçok olayda sosyal medyanın kullanımı aslında önemli farklılıklar göstermektedir. Örneğin Arap baharı olarak adlandırılan olaylarda, Tunus, Suriye ve Libya'da sosyal medya, olan biteni aktarmak için kullanılırken, Mısır'da eylemlerin organize edilmesinde kullanılmış ve halkın sosyal medyada örgütlenerek sokağa dökülmesi sağlanmıştır. Aynı şekilde Türkiye'de gerçekleşen Gezi olayları, Kobani eylemleri gibi eylemlerde de sosyal medya üzerinden örgütlenilmiştir" şeklinde konuştu.
"Darbenin alt yapısı sosyal medyada hazırlandı"
Ümit Sanlav 15 Temmuz gecesi FETÖ tarafından düzenlenen darbe girişiminde sosyal medyanın oynadığı role dair şu şekilde konuştu: "Sosyal medyada aslında aylar öncesinde Türkiye'ye yapılacak darbeye dair pek çok işaret ve algı operasyonlarına dair paylaşımlar görmek mümkün. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hakkında "diktatör" algısı oluşturup, darbeyi meşru gösterecek bir zemin hazırlamak, sosyal medyada yapılan algı operasyonlarının ilk ayağını oluşturdu. Bu paylaşımlar FETÖ tarafından yönetilen yüzbinlerce hesap ve komuta merkezinden yapılan yayınlarla desteklendi.
FETÖ örgüt elemanları, kendi aralarında haberleşebilecekleri gizli sosyal medya uygulamaları indirdiler ve bunlar üzerinden haberleştiler. Sızıntı dergisi, 5 Ekim 2015'te yayınlanan (bebeğin doğum süresi olan 9 ay 10 gün sonra 15 Temmuz'a denk geliyor), sirenlerin ardından "gülen" bebekli reklam filmi gibi gizlenmiş mesajlar yaydılar. Örgütün elebaşı denecek isimler tarafından (Emre Uslu, Osman Özsoy gibi), twetter üzerinden darbeyi işaret eden tweetler atıldı.
Başta emniyet teşkilatı olmak üzere kritik kurumların (Teknoloji iletişim Başkanlığı, İstanbul Emniyet Müdürlüğü Mobesse binası) teknoloji altyapısını hazırlayan FETÖ'cü bilişim firmaları tarafından darbe için gerekli teknik altyapı sağlandı.
Darbe girişimi anında sosyal medya
15 Temmuz gecesi darbe yapmak için düğmeye basan vatan haini örgüt, önce sosyal medya sitelerine darbe girişimi başladığı andan itibaren erişimin kısıtlanmasını sağladı. İnternet kullanıcıları; herhangi bir mahkeme kararı olmamasına rağmen Twitter, Facebook ve YouTube'a erişemedi. Nitekim saat 21.15'te Boğaz Köprüsünün tanklarla kesilmesi ile başlayan hain girişim hakkında saatlerce çeşitli hurafeler dolaşsa da, kesin olarak ne yapılmaya çalışıldığı uzun süre anlaşılamadı. Yani bir anlamda sosyal medyaya erişimin engellenmesi darbeciler açısından işe yaramıştı.
Bu süre zarfında vatandaş, özellikle AK Partili yönetimler ve STK'lar tarafından kurulan başka bir sosyal medya mecrası olan whatsapp gruplarından irtibat halinde kalarak, iletişimi sürdürdü. Türk kullanıcılardan gelen erişim şikayetleri üzerine resmi hesabından 00:53'te Türkçe ve İngilizce tweetler atan twetter, "Kasıtlı olarak hizmetimizin ülke çapında yavaşlatıldığından şüpheleniyoruz" yazdı.
Sosyal Medya erişiminin sağlandığı ilk dakikalarda saat 00:30'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, CNN Türk'e FaceTime üzerinden canlı bağlantı sağladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın görüntüsü, programın sunucusu Hande Fırat'ın telefon görüntüsü ile yayına verildi. Vatandaşları bu mecradan demokrasi ve vatana sahip çıkmaya davet eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, kişisel ve Cumhurbaşkanlığı resmi Twitter ve Facebook hesaplarından da darbeye karşı direniş çağrılarını tekrarladı.
Bu ana kadar whatsapp üzerinden irtibat sağlayan vatandaş Cumhurbaşkanının çağrısı üzerine, darbe girişimine direnmeye başladı. Bu direniş sosyal medya mecraları tarafından da desteklendi ve büyüdü.
Başbakanlık resmi Twitter hesabı da kararlı bir şekilde darbeye karşı direnişteydi. Başbakan Yıldırım tweetlerinde, darbe girişiminin ordunun emir komuta zinciri dışında gerçekleştirildiğini ordu komutanlarının ifadesi ile dile getirdi.
Erişimin normale döndüğü sosyal medyada organizasyon bütünlüğünü #DarbeyeHayır etiketi ile sağlanırken, operasyonlar, yetkililerden gelen açıklamalar ve tüm gelişmeler paylaşılmaya devam etti. Meydanlara çıkanlar, Facebook ve Periscope üzerinden canlı yayınlar ile ülke genelindeki durumu anlık olarak aktardı.
Darbe girişimi sonrası sosyal medya
Darbe karşıtları sosyal medya üzerinden 15 Temmuz'da #DarbeyeHayır derken, 16 Temmuz'da #MilletçeMeydanlardayız etiketi ile meydanlarda toplanmaya devam etti. Darbeci vatan hainleri ne sosyal medyada ne de silahlı mücadelede istediğini elde edemeyince, bu kez vatan ve demokrasi sevdalılarının vatanına ve bayrağına sahip çıkma operasyonunu değersizleştirmek, itibarsızlaştırmak için düğmeye bastı. Askerin vatandaşlar tarafından boğazının kesildiği yalanı başta olmak üzere, masum vatandaşa ateş açıp şehit ve çok sayıda yaralanmaya neden olan askerlerin vatandaş tarafından darp edilmesi görüntüleri ile algı operasyonu yapmaya çalışıldı. FETÖ'nün trol hesapları ve FETÖ örgüt elemanları tarafından organize şekilde yapılan bu paylaşımlar, sosyal medyayı tanımayan bilmeyen, yada meselenin vatan meselesi olduğunu hala anlayamayan bazı AK Parti karşıtı vatandaşlar tarafından da ilgi gördü".
Sanlav'ın sunumunun ardından 15 Temmuz Destanı fotoğraf sergisi açılı yapıldı, şehitlerimiz anısına fidan dikildi.
İHA