İstanbul Cerrahi Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Şeyma Oğuz, okul çağındaki çocukların beslenme çantalarında olması gerekenleri ve diyet yapması gereken çocuklarımızın yanlış diyetle nelere maruz kalacağı hakkında açıklamalarda bulundu.
İstanbul Cerrahi Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Şeyma Oğuz, çocuklar için sağlıklı beslenme seçeneklerini sıraladı. Okul çağındaki çocukların sağlıklı atıştırmalıklarla desteklenmesi gerektiğini belirten Oğuz, "Okul çağı çocuklarında obeziteden, sağlıksız ve yetersiz beslenmeden korumak için anne babaya önemli görevler düşmektedir. Özellikle kantin ve sokak satıcılarından kaçınılmalı, anne ve babanın evde hazırladığı kolay atıştırmalıklarla çocuklar için sağlıklı beslenme seçenekleri oluşturulmalıdır. Özellikle beyaz undan yapılan, şeker, krema içeren, sağlıksız yağ içeren yiyeceklerden uzak durulması gerekmektedir. Anne-babanın tam buğday veya yulafla yapılan, kuru meyve ve kuruyemişlerden oluşan el yapımı kekler kurabiyeler iyi birer sağlıklı atıştırmalıklar olabilir. Salatalık havuç, marul gibi çiğ sebzeler de aynı zamanda kolay, pratik birer sağlıklı atıştırmalıklardır. Ayrıca taze meyve ve kuru meyveler, iyi birer enerji kaynağı olacağı için, okul çağı çocuklarının çantalarında mutlaka bulunmalıdır" dedi.
"Okul çağındaki çocuklara sağlıklı beslenme alışkanlığı nasıl sağlanır?"
Oğuz, okul çağı çocuklarında sağlıklı beslenme alışkanlıklarını sağlayacak kişilerin anne ve babalar olduğunu söyleyerek "Her şey de olduğu gibi beslenme alışkanlığında da anne ve babayı taklit ederek kazanacaklardır. Özellikle sofraya oturma alışkanlıkları, sofrada anne ve babanın yemek pişirme tarzları, besin seçimleri de çocuğun beslenme alışkanlıklarının oturmasıni sağlayacaktır. Özellikle sofrada huzurlu bir ortamda oturması, kullandığı tabağın-çatalın-bıçağın çocuğun yaşına ve kullanımına uygun olması, daha sevecen olması sağlıklı beslenme alışkanlığını daha kolay kazandıracaktır. Eğer sebze yemeyen bir ebeveyn varsa sofrada çocuğunda sebze yenmesi beklenmemelidir. Sadece sebze sağlıklı demek yetmez ona eşlik edip o sebzeden yenmesi gerekir ve bu alışkanlığı kazanması sağlanır. Özellikle kahvaltı alışkanlığının edinilmesi en önemli beslenme alışkanlığıdır" diye konuştu.
"Kahvaltı alışkanlığını nasıl edinilebilir? "
"Ne kadar erken kalkarsa kalksın anne ve baba mutlaka çocuğun kahvaltısını hazırlayıp ya da aynı masada birlikte kahvaltı yapıp okula göndermesi gerekir" diyen Oğuz, "Özellikle çocukları başka çocuklarla kıyaslamak, daha az-fazla yiyorsun şeklinde kıyaslamak oldukça sakıncalıdır, çocuğun beslenme alışkanlarını olumsuz etkileyebilir. Kahvaltı yapmanın önemi anlatılmalı, gün içerisinde yeterli enerjiyi toplayabilmesi için mutlaka kahvaltı yapılması gerektiğinin altı çizilmelidir" dedi.
"Okul çağındaki çocuklar kahvaltı da neler tüketmelidir?"
Oğuz, büyüme ve gelişme çağındaki çocuklara özellikle protein içeriği yüksek yiyeceklerin yedirilmesi gerektiğini söyleyerek "Bunların başında özellikle yumurta, süt ve süt ürünleri gelir. Yumurta özellikle protein içeriği en yüksek ve en kaliteli olduğu için günde 1 kez mutlaka tüketilmelidir. Kalsiyum ve protein kaynağı olan süt ve süt ürünleri, peynir ve süt mutlaka tüketmeleri gerekmektedir. Okul çağı çocukları aynı zamanda çok hareketli oldukları ve enerji gereksinimleri yüksek olduğu için sağlıklı karbonhidratlarda tüketmeleri gerekmektedir. Bunlar beyaz undan, işlenmiş yiyecekler; poğaça, simit, börek, gözleme olmamalıdır. Bunun yerine tam buğday, çavdar ya da yulaftan hazırlanmış kurabiyeler iyi birer karbonhidrat kaynağı olabilir. Bunların dışında taze sebzeler meyveler ve kuru meyvelerde iyi karbonhidrat kaynaklarıdır. Çocuğa gün içerisinde enerji verecektir. Bunların yanı sıra sağlıklı yağlarda kahvaltılıkta oldukça önemlidir. Uzun süre tok tutması sebebiyle zeytin, zeytinyağı, ceviz önemlidir. Gün boyu tok tutacağı için çocuğu başka sağlıksız yiyeceklere yöneltmeyi engellemektedir" şeklinde konuştu.
"Okul çağındaki çocuklar hangi besinlerden uzak durmalıdır? "
Okul çağı çocuklarınin özellikle paketlenmiş ürünlerden uzak durmaları gerektiğinin altını çizen Oğuz, "İçerisinde Çin tuzu dediğimiz katkı maddelerinden (MSG) özellikle uzak durmalıdır. Bağımlılık yapacağı için bu Çin tuzu onların daha fazla tüketimine neden olacaktır. İçeriği bilinmeyen, yüksek oranda yağ ve şeker içeren ürünlerden uzak durulmalıdır. Ayrıca kafein içeren içeceklerden de uzak durulmalıdır. Kahve, asitli içecekler kafein içeriği yüksek içeceklerdir. Gelişim döneminde oldukları için kemiklerden fazla kalsiyum atımına neden olur ve gelişimi maalesef gerileyebilir. Bu içecekleri sınırlandırmak gerekir. Şeker içeceği yüksek, hazır meyve suları, gazozlar, meyveli sodalar gibi içeceklerin tüketimi sınırlandırılmalıdır. Sosis, salam işlenmiş et ürünlerini de tüketim sıklığı azaltılmalıdır. Gelişim çağındaki çocuklar erişkinler gibi düşük kalorili zayıflama diyetlerini yapmamaları gerekmektedir. Okul çağı çocuklarının özellikle kendi yaşıtlarına göre kilosu ve boyu fazla ise gelişimini durdurmadan fazla kalori alımını engellemek gerekmektedir. Bu bir zayıflama diyeti değil fazla kalori alımını durdurmak ve fiziksel aktivitesini arttırmakla başarılı olabilir. Buna bir diyet-beslenme programı düzenlemek denebilir. Okul çağı çocuklarının sağlıklı bir kiloda kalmasını sağlamak için yeterli enerji, kalsiyum ve protein alması gerekmektedir. Okul çağı çocuklarında özellikle kemik gelişimini ve boyun uzamasını engellememek için yeterli protein ve kalsiyum kaynakları mutlaka diyete eklenmelidir. Düşük kalorili diyetler maalesef çocuklarda gelişim geriliğine neden olabilmektedir. Zayıflatmak isterken, obeziteden korumak isterken maalesef gelişim geriliğine neden olabilir. Mutlaka bir uzman kontrolünde bir program uygulanmalıdır. Besinleri kısıtlamak yerine sıklığını azaltmak, sağlıksız yiyeceklere eğer çok düşkünse bunların tüketimin azaltmak en önemli başlangıçtır. Beslenmeleri kısıtlamak yerine hareketi arttırmak, fiziksel aktiviteleri ve sporu arttırmak gelişim çağındaki çocukları zayıflatmak için kullandığımız en önemli yöntemdir. Her gün düzenli olarak sağlıklı beslenme kurallarını hatırlatmak, onların öğrenmesini sağlamak ve bilinçlendirmek çocuklarda diyet yapmaktan daha önemlidir. Bu bilinci onlara aşılamak gerekir" dedi.
"Beslenme çantasında neler olmalıdır?"
"Çocukların beslenme çantasında özellikle şeker içeriği düşük olan yiyecekler bulunmalıdır" diyen Şeyma Oğuz, "Beyaz undan yapılmış, işlenmiş ürünler minimum düzeyde olmalıdır. Özellikle çiğ sebze anne-babaların kolay hazırlayacakları atıştırmalıklardır. Bunlar salatalık, havuç, taze ve mevsimine uygun meyveler en kolay atıştırmalıklardandır. Evde anne-babanın hazırlayacağı ev yapımı şekersiz- beyaz unsuz kekler-börekler iyi bir seçenek olabilir. Hazır meyve suları, asitli içecekler kesinlikle beslenme çantasında olamaması gerekiyor" ifadelerini kullandı.
İHA