Eskişehir'in Alpu ilçesinde bulunan ve şimdiden birçok ülke tarafından tamamlanması merakla beklenen Ulusal Raylı Sistemler Araştırma ve Test Merkezi'nin (URAYSİM) yapımına başlandı.
Anadolu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Naci Gündoğan, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ali Savaş Koparal, Ulaştırma Meslek Yüksek Okulu Müdürü Prof.Dr. Ömer Mete Koçkar, Alpu Belediye Başkanı Rafet Demirtaş ve diğer ilgililer, merkezin inşaat alanında incelemelerde bulundu.
Daha sonra basın mensuplarına açıklamalarda bulunan Rektör Prof. Dr. Gündoğan, merkezin yapımına 2 ay önce başlanıldığını belirterek, 15 Temmuz hain darbe girişiminin projenin temel atma töreniyle çakışması nedeniyle bir tören gerçekleştirip bunu duyuramadıklarını söyledi. Ekim ayı içerisinde bir temel atma töreni gerçekleştireceklerini ifade eden Gündoğan, bu tören vasıtasıyla böyle bir merkezin ulusal ve uluslararası düzeyde duyurulmasını sağlayacaklarını kaydetti.
2019 sonu itibariyle merkezi tamamen hazır hale getirmeyi hedeflediklerini anlatan Prof. Dr. Gündoğan, "2 yıl içerisinde temelini attığımız, başladığımız idari, eğitim ve sosyal tesislerin bulunduğu bloklar tamamlanmış olacak. Bu süreçte bizim iki büyük ihalemiz daha olacak. O iki ihaleyi de 2016 yılı içerisinde gerçekleştirmeyi planlıyoruz. Bunlardan bir tanesi, test yollarıyla ilgili ihalemiz. Test yollarıyla ilgili ihalemiz tamamlandıktan sonra da bu yolların 3 yıl içerisinde bitirilmesi hedefleniyor. Şuanda 21 tane test cihazı ihalemiz olacak. Bu noktada Kalkınma Bakanlığı yatırım programında; alacağımız test cihazlarının TCDD ve bağlı kuruluşların onayı alındıktan sonra alınabileceği konusunda bir şart konuldu. Projeyi Anadolu Üniversitesi yürütüyor ama bu işin paydaşları da var. Bizim en önemli müşterimiz aynı zamanda paydaşımız olan TCDD, TÜLOMSAŞ, TUVESAŞ, TÜDEMDAŞ gibi bir takım kuruluşlarımız var. Kuruluşlarla da, hangi tür cihazlara ihtiyaç duydukları hususunda istişareler ediyoruz. Şuana kadar 21 tane test cihazı belirlendi, bunlarla ilgili şartnamelerimiz hazırlandı. TCDD ve diğer kuruluşlardan da onay yazılarımızı aldık. Hatta dün ben Kalkınma Bakanlığı'na bu belgeleri sundum. İnşallah çok kısa bir zamanda Bakanlıktan onay gelecek ve ihaleye çıkmamızın önünde hiçbir engel kalmayacak. Bu cihazların tasarım ve üretim süreci de 3 yıl alacak. 3 yıl içerisinde bir taraftan test yolları diğer taraftan da cihazlar hazır hale gelecek. Umut ediyorum inşallah 2019 sonu, 2020 başı itibariyle her şeyi tamamlamış olacağız" dedi.
"Çek Cumhuriyeti, Almanya, İngiltere ve ABD'ye araştırma görevlileri gönderdik"
Rektör Gündoğan, "Üniversitemizin önem verdiği bir diğer husus ise insan kaynağının yetiştirilmesi" diyerek, şöyle devam etti:
"Bu noktada aslında biz hiç zaman kaybetmedik. 2012 yılından itibaren hızlı bir şekilde bu tesisimizde hizmet verecek personelimizi hazırlamaya başladık. Tabi bu noktada Çek Cumhuriyeti, Almanya, İngiltere ve ABD başta olmak üzere birçok ülkeye araştırma görevlileri gönderdik. Bu arkadaşlarımız da peyderpey dönmeye başlayacaklar. Önümüzdeki 2-3 yıl içerisinde, bu tesislerimiz de tamamlanana kadar doktoralı insan kaynağımız da yetişecek. Dolayısıyla 23 tane yurt dışı doktoralı elemanımız hazırlanmış olacak. Ayrıca sadece üst düzey değil ara eleman yetiştirme planlarımız da var. Bu konuda Güney Kore'de çok önemli bir kuruluşla işbirliği halindeyiz. Bu süre içerisinde belli aralıklarla Güney Kore'deki kuruluşa protokolümüz kapsamında eğitim amaçlı arkadaşlarımızı göndereceğiz."
Özel bir yönetim biçimi belirlenecek
URAYSİM için özel bir yönetim biçiminin gündemde olduğunu aktaran Prof. Dr. Gündoğan, "Burası tabi hem çap olarak hem de üreteceği katma değer anlamında çok üst düzey bir kuruluş. Buranın yönetim biçimiyle alakalı olarak da gerek Kalkınma Bakanlığımız gerekse devletimizin ilgili kuruluşlarıyla buraya özel bir yönetim modeli belirleme konusunda istişareler yapılacaktır. Burası hangi şekilde yönetilecek, yürütülecek bunun da kararını önümüzdeki birkaç sene içerisinde vereceğiz" diye konuştu.
Türkiye çok önemli bir merkeze kavuşacak
Gündoğan, çok önemli bir merkeze kavuşulacağını da belirterek, şöyle konuştu:
"Tamamlandıktan sonra başta Alpu sonra Eskişehir sonra Türkiye yurt içinde ve yurt dışında çeken-çekilen tüm demiryolu araçlarının testlerinin yapılacağı, akreditasyonlarının yapılacağı çok önemli bir merkeze kavuşmuş olacak. Biz de bundan gurur duyacağız."
Avrupa'da ilk defa 400 kilometre hızda seyreden Yüksek Hızlı Trenlerin testleri yapılabilecek
Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının "Ulaşan ve Erişen Türkiye - 2013" dokümanında da yer alan projenin raylı sistemler alanında yürütülecek birçok Ar-Ge faaliyeti ile birlikte, çeken ve çekilen araçların test ve sertifikasyonuna yönelik olarak, Avrupa'da ilk defa saatte 400 kilometre hızda seyreden Yüksek Hızlı Trenlerin testlerinin yapılabileceği yaklaşık 50 kilometre uzunluğunda bir test yolunun yapımı gerçekleştirilmiş olacak. Ayrıca, saatte 180 kilometre hıza erişilebilen konvansiyonel demiryolu araçları için bir test yolunun yapımı ve bu yolda da Türk Cumhuriyetleri ve Rusya Federasyonu'na yönelik çeken ve çekilen araçların testleri ve şehir içi raylı taşımacılık araçlarının testlerine yönelik olarak saatte 100 kilometre hızlara erişilebilecek bir test yolu da yapılmış olacak. Proje ile ayrıca, çeken ve çekilen araçların statik, dinamik ve elektromekanik test, sertifikasyonu ve AR-GE'si için atölye ve laboratuvarların kurulması, raylı sistemler alanında bilim adamları, araştırmacılar, test ve sertifikasyon personeli yetiştirilmesi ve Eskişehir'de bir eğitim ve sosyal tesisleriyle birlikte raylı sistemler alanında bir kampüs kurulması planlanıyor.
Yurt dışına döviz çıkışının önüne geçilecek
Bu projenin tamamlanmasıyla birlikte Türkiye'de tasarlanacak ve üretilecek raylı sistemler çeken ve çekilen araçlarının uluslararası standartlarda test ve sertifikasyonu tamamen yurt içinde gerçekleştirilebileceği ve Demiryolu Düzenleme Genel Müdürlüğü'nün faaliyetleri desteklenerek yurt dışına döviz çıkışının önüne geçilebilecek. Ayrıca merkez kuruluşun tamamlanmasıyla, demiryollarındaki özelleştirme hamlesiyle yurt dışından ithal edilen çeken ve çekilen araçların, vatandaşların can ve mal güvenliği bakımından uluslararası standartlara uygunluk kontrolleri ve yola elverişlilikleri de yurt içinde test edilecek. Öte yandan URAYSİM, dünyadaki saatte 400 kilometre hıza erişilebilen tek test merkezi olması nedeniyle, özellikle Avrupa'da üretilen yüksek hızlı trenlerin aktif yol yerine, test yolunda daha detaylı testlerine imkân sağlayacağından, yabancı üreticilere test hizmeti yoluyla hizmet ihracatı da gerçekleştirilebilecek.
İHA