Eski Kaşpınar ve çevresinin tarihteki yeri: Arkeoloğ Richard P.Harper başkanlığında 1968 yılında Pağnik Öreni, Roma Kalesi ve Tunç Çağı Höyüğü'de yapılan kazılarda, ilk Tunç Çağına dek inen kalıntıların yanında bir mezar, Roma Kalesi'de üç kule, çeşitli sikkeler, yazıtlar, kıymetli taşlar ve seramikler bulunmuştur. Köyün evresi ise şöyle: Yaşlı kişilerin anlattığına göre, Arapkir'in Onar Köyü'nden gelen aileler, ilk önce "Eski Köy" ü, daha sonra da baraj gölü altında kalan köyle birlikte nehir kenarındaki mahalleyi kurarlar. 1800'lü yıllarda nehir kabarır ve mahalle su altında kalır. Bu olay üzerine aileler köye taşınırlar, böylece köy kurulur. Kaşpınar 1900'lü yıllarda 80 hane iken, cumhuriyet döneminde halkın kentlere göç etmesi sonucu 40 haneye kadar düşmüştür. 1971'de baraj gölünün oluşması sonucu, köyün tümü, topraklarınında %90'ı sular altında kaldı. Halkın büyük bölümü çevre illere yerleşti, bir kısmı da Ağın-Elâzığ yolunun geçtiği platoda, köyün merası olan "Dağun Ağacı" denilen yerde 18 hanelik yeni Kaşpınar Köyü'nü kurdu. Köy sakinleri Türkmen'dir.Köyde halen yaşlı birkaç aile dışında kimse yoktur. Son yıllarda tersine göçte başlamış ve emekliliğini geçirmek ve ilkbahardan sonbahara kadar kalmak amacıyla yeni birçok evde yapılmaya başlanmıştır.Köy etnik bakımdan Türkmen asıllıdır.
TÜRKMEN kültür gelenek ve görenekleri yaşanmaktadır.
Köye cami dışında kültürel bir kurum olarak ilkokul, Köy Enstitüleri ile geldi. Böylece, köy çocukları Ağın İlkokuluna gidip gelmekten kurtuldu. Ayrıca öğretmenin radyosu ve yabancı olarak ailesi, kapalı kutu içinde olan köylünün ufkunu biraz genişletti. Sosyal ilişkileri daha da pekiştirdi. Köylüler, işten arta kalan zamanlarını, köyün kapısı açık biricik komşusu "Şoför Emi'nin (Hacı Mehmet Doğan)" komşular ve yabancılar için sürekli açık tuttuğu odasında sohbet ederek değerlendirir ve sabah namazında yine buluşmak üzere, yatsı namazının ardından evine dağılırdı.
Yeni Kaşpınar'da, kurulduğu yıllarda açılan ilkokul, öğrenci yokluğundan 1977'de kapandı. Köyden yetişen gençler, büyük merkezlere göçüp yaşam kavgasına karışıyorlar. Bu göçenlere büyük yardımcı, sağlık yönünden Fırat Üniversitesi öğretim üyesi Prof.Dr. İdris Nadi Aslan, iş bulma yönünden, Yargıtay 6.Hukuk Dairesi Başkanı Ömer Nurettin Doğan, Hukuki anlaşmazlıkları (özellikle Keban Barajı istimlaki) yönünden merhum Av. Cevdet Özdem, askerlik yönünden Alb. Bahri Karataş gibi her meslekten kişiler bulunmaktadır.Öğretmenlik ve polis mesleklerinde ve son yıllarda birçok değişik meslekte insan yetişmiştir.
Yeni Kaşpınar Köyü, eski köye nazaran insan gücü yönünden fakir, ama imkân yönünden zengin durumda. Yaz aylarında tatillerini geçirmek ve yaşlı yakınlarını ziyaret etmek maksadıyla gelen gurbetçiler, hem köyü şenlendiriyorlar, hem de yakındaki gölden deniz ihtiyaçlarını tatmin ediyorlar. Böylelikle kültürel eğilim de yükseliyor.