GİRESUN (İHA) – Gıda, Tarım ve Hayvancılık Giresun İl Müdürlüğü, aflatoksin konusunda üreticileri uyardı.
İl Müdürü Dr. Muhammet Angın, ülke için önemli katma değer sağlayan fındığın önemli problemlerinden birisinin de aflatoksin oluşumu olduğuna dikkat çekerek, "Aflatoksinler; kuvvetli zehir ve kanserojen etkiye sahip maddelerdir. İnsanlarda karaciğer kanserine ve gen yapısında değişikliklere yol açar, vücudun hormonsal dengesini bozar, vücudun bağışıklık sistemin zayıflatır, kısırlığa ve sakat doğumlara neden olur, vücudun gıdalardan faydalanma oranını azaltır ve kemikleri zayıflatır, vücut direncini düşürerek vücudu hastalıklara karşı dayanıksız hale getirir" dedi.
"Toprakta eksik olan besin elementine uygun gübreleme yapılmalıdır"
İhracatın sürdürülebilir olması, satış aşamasında sorun ile karşılaşılmaması için üretimden tüketime kadar her aşamada aflatoksin oluşumunu önlemeye yönelik önlemlerin alınmasının zorunlu olduğunu belirten Angın, "Bu önlemlerin başında fındık bahçelerinde kültürel işlemler gelmektedir. Uygun budamayla, fındık bahçelerinde verim artışı sağlanmakta, randıman artmakta, buruşukluk azalmakta ve bunlara bağlı olarak da aflatoksin bulaşma riski azalmaktadır. Eksik, yalnız azotlu gübre kullanımı verim düşüklüğüne ve buruşuk fındık oluşumuna neden olmaktadır. Bunun sonucunda da aflatoksin oluşumu kaçınılmazdır. Temmuz ayının 2. haftasında usulüne göre hem toprak hem de yaprak numuneleri alarak analiz yaptırılmalı, çıkan sonuca göre toprakta eksik olan besin elementine uygun gübreleme yapılmalıdır" şeklinde konuştu.
Fındık hastalık ve zararlıları ile mücadelenin, verimi ve kaliteyi artıran önemli bir uygulama olduğuna dikkat çeken Angın, "Özellikle fındık kurdu ve fındık yeşil kokarcası zararlıları önemli derecede aflatoksin oluşumuna sebep olmaktadır. Zirai mücadele konusunda müdürlüğümüz tavsiyelerine mutlaka uyulmalı, uygun mücadele metotlarıyla zararlıların zararının önüne geçilerek, bunlardan kaynaklanan verim düşüklüğünün ve aflatoksin oluşumunun önlenmesi gerekmektedir" ifadelerini kullandı.
Alınması gereken tedbirler
Yaklaşan hasat mevsimi nedeniyle dikkat edilmesi gereken konularda üreticileri uyaran Angın, şunları söyledi:
"Fındık mutlaka resmi olarak ilan edilen tarihlerden önce toplanmamalı, hasat olgunluğuna ulaştıktan sonra toplanmalıdır. Hasat sırasında çeşitler birbirine karıştırılmamalı, erkenci ve geççi çeşitler ayrı ayrı hasat edilmelidir. Yere dökülen fındık bekletilmeden toplanmalıdır. Toplanan zuruflu fındıklar, çuvalda kızışmaya meydan vermeden en kısa zamanda harmana boşaltılmalıdır. Harmanda ıslak zemin ve toprak üzerine fındık zurufu dökülmemeli, harman zemini kuru olmalı, 10 santimden kalın serilmemeli ve sık sık karıştırılmalıdır. Yağışlı durumlarda zurufun üzeri örtülmeli, örtü olarak kullanılacak malzemenin zurufla teması engellenmelidir. Uzun süre zurufun üzeri kapalı tutulmamalıdır. Ayarı iyi yapılmış, taneyi kırmayan, zuruftan ve yabancı maddeden iyi ayıran sağlam patoz kullanılmalıdır. Patozlanan fındık derhal kuru harmana serilmeli, dane fındıklar 3-4 saatte bir karıştırılarak iyice kuruması sağlanmalıdır. Kuruyan fındık vantilatörle ve elle seçilerek, içindeki boş, kırık, çürük fındıklar ve zuruf kalıntıları ayıklanmalıdır. Kuruyan iç fındığın nem oranı yüzde 5'ten fazla olmamalıdır. Kurumuş fındıkları sıcak halde çuvallama işlemi yapılmamalıdır. Çuvallama sabah erken veya akşam geç saatlerde yapılmalıdır. Kuruyan fındıklar havalanmayı sağlayan jüt gibi çuvallarda zemini tahta olan bir depoda yüksek yığınlar oluşturmadan muhafaza edilmelidir. Çuvallanan fındıklar satışa sunulmayacaksa depolama yerleri için ambar zararlılarına karşı önlem alınmalıdır. Üreticilerimiz bahsedilen hususlara dikkat ettikleri sürece fındıkta aflatoksin oluşmasının önüne geçmiş olacaklardır. Böylelikle kaliteli, sağlıklı, sürdürülebilir fındık üretimi gerçekleştirebileceklerdir."
İHA