İzmir Halk Sağlığı Müdürü Uzm. Dr. Bediha Salnur, 10 Ekim Ruh Sağlığı Günü'ne ve toplumsal ruh sağlığına dikkat çekerek, "Öncelikle intihar haberlerinde medyaya çok büyük görevler düşüyor. Medyanın intihar haberlerini hazırlarken, Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği kriterlere uyması gerekiyor" dedi.
Bu yılki 10 Ekim Dünya Ruh Sağlığı Günü temasının "Psikolojik İlk Yardım" olarak belirlendiğini belirten İzmir Halk Sağlığı Müdürü Uzm. Dr. Bediha Salnur, "Psikolojik ilk yardım kavramı, kişiye ya da kişilere ruhsal acil yardımı ifade ediyor. Bu sürede geçen zaman yenidoğan bebeğin ilk saniyeleri gibi kıymetlidir. Buradaki yaklaşım kişi ya da kişilerin daha sonraki ruhsal durumlarında oldukça belirleyicidir. Nedir psikolojik ilk yardım? Örneğin ülkemizde yaşanan Kocaeli, Van depremleri gibi, Soma maden kazası gibi toplumsal travmalardan sonra, sıcağı sıcağına onlar için orada olan ruh sağlığı ekibi desteğini ifade eder. Bunun yanında kimi zaman sokağa taşan sonu gelmez bir çığlık duyarsınız; ruhsal kanama diyebiliriz buna ve bu da psikolojik acil yardım çığlığıdır. Çalışma alanımız odağından, ruh sağlığını koruma odağından bakacak olursak, bizlerin görevi iş bu noktalara gelmeden önlem almaktır" ifadelerini kullandı.
Kriz anı yönetimi
Halk Sağlığı Müdürlüğü olarak toplum ruh sağlığının gelişimi ve koruyucu ruh sağlığı için çalıştıklarını anlatan Dr. Salnur, "Psikolojik acil yardım konusu toplum ruh sağlığımız açısından başka boyutlarıyla da ele almamız gereken bir kavram. Örneğin, toplumsal alandaki intihar olayları. Buralarda, hem kriz içindeki kişiye müdahale hem de müdahalenin bir izleyici kitlesinin olması, başka bir boyutuyla da intihar olaylarının medyaya yansıma şekliyle toplum ruh sağlığı alanında üst düzey özen gerektiren çalışmalar dizgesini içerir. Öncelikle intihar haberlerinde medyaya çok büyük görevler düşüyor. Kriz anının yönetiminde, sağlık personeline olduğu kadar, halka ve diğer kurum çalışanlarına büyük sorumluluklar düşüyor" dedi.
Dünya Sağlık Örgütü'nün kriterleri
Dr. Salnur, medyanın intihar haberlerini hazırlarken Dünya Sağlık Örgütü'nün belirlediği kriterlere uyması gerektiğini belirterek, kriterleri şöyle sıraladı:
"Haber ilk sayfalarda, ana haber olarak, resimli, renkli ve intihar yöntemi ayrıntılı olacak şekilde verilmemelidir. Haber kısa, resimsiz, intihar yöntemi bildirilmeden olay hiçbir şekilde geniş ve tekrarlayan biçimde haberleştirilmemelidir. Haberde sadece gerekli bilgiler verilmeli, yöntemden söz edilmemeli, ayrıntılara değinilmemeli. Haberde ölme kararında rol oynayan psikososyal nedenler aydınlatılmalı, altta yatan bir psikiyatrik hastalık varsa belirtilmelidir. İntihara yol açan depresyon, madde bağımlılığı gibi hastalıkların tedavisinin olduğu vurgulanmalı ve nasıl yardım alınacağı konusunda bilgi verilmelidir. Kişilerarası ilişki güçlükleri ve çatışmalarda çözüm yollarını örneklerle belirten yol gösterici haberler şeklinde verilmelidir. İntihar, haberlerde cesur bir davranış olarak sunulmamalı. İntihar etmiş kişinin fotoğrafını kullanmamaya özen gösterilmeli. Haber diline özen göstermeli, ölerek kavuştular vs gibi, özendirici bir dilden sakınılmalı, intiharlar bir problem çözümü olarak sunulmamalı. Çeşitli başka etkili çözüm yolları olduğu, bunlara ulaşamama durumunda bu sonucun ortaya çıktığı belirtilmelidir. İntihar girişimlerinden sonra meydana gelebilecek ağır bedensel sorunlar-beyin hasarı, felç,vs- tanımlanmalı ve caydırıcı bir şekilde kullanılmalıdır. Haberlerde bireylerin intihar düşünceleriyle baş etmelerine yardımcı olabilecek kurumlar, tedavi seçenekleri hakkında bilgi verilmelidir."
İHA