İki yılı aşan bir çalışma sonucu hazırlanan Stratejik Eylem Planı ile ilgili açıklama yapan İTO Başkanı İbrahim Çağlar, "2023'e kadar gayrimenkul geliştirme, proje tasarım, yazılım ve danışmanlık, inşaat taahhüt, inşaat malzemesi üretimi, proje yönetimi alanlarında mevcut küresel ölçekli markalarımızın üstüne yenilerini eklemiş olmakla kalmayacağız. Aynı zamanda sektördeki küresel iş yapma becerilerimizi ve rekabetçiliğimizi de ileriye taşıyacağız" dedi.
İstanbul Ticaret Odası (İTO), milli gelir içinde yüzde 15 paya ulaşan inşaat ve gayrimenkul sektörünün Cumhuriyetin 100'üncü yılı olan 2023'e kadar vizyonunu içeren yol haritasını çizdi. Çalışma, "İTO İnşaat ve Gayrimenkul Sektörü 2023 Vizyonu Stratejik Eylem Planı" ismiyle rapor haline getirildi. Önümüzdeki hafta kamuoyuna açıklanacak Stratejik Eylem Planı hakkında bilgi veren İTO Başkanı İbrahim Çağlar, "2023'e kadar Gayrimenkul Geliştirme, Proje Tasarım, Yazılım ve Danışmanlık, İnşaat Taahhüt, İnşaat Malzemesi Üretimi, Proje Yönetimi alanlarında mevcut küresel ölçekli markalarımızın üstüne yenilerini eklemiş olmakla kalmayacağız. Aynı zamanda sektördeki küresel iş yapma becerilerimizi ve rekabetçiliğimizi de ileriye taşıyacağız" diye konuştu.
'TÜRKİYE İNŞAAT VE GAYRİMENKUL PLATFORMU" ÖNERİSİ
Stratejik Eylem Planı'nda Türkiye İnşaat ve Gayrimenkul Platformu'nun kurulması önerisi de yer alıyor. İTO Başkanı Çağlar, "Kurulması tavsiye edilen İnşaat ve Gayrimenkul Platformu'nun koordinasyonu sayesinde, kurumlar birbirleriyle güçlü iletişim kurarak daha verimli çalışmalar yürütebilecekler" dedi.
Çağlar, Türk müteahhitlerinin yurtdışındaki iş hacminin 108 ülkede 8 bin 600'ün üzerinde projede, 325 milyar dolarlık ciroya ulaştığını belirtti. İTO Başkanı Çağlar, "Dünyanın en büyük müteahhitleri arasında 43 müteahhidimiz var. Bu açıdan dünya ikincisiyiz. Ciro olarak da 29.2 milyar dolarla Türk müteahhitleri İtalya'dan sonra dünya sekizincisi" ifadelerini kullandı.
57 TRİLYON DOLARLIK FIRSAT
Planda hem Türkiye hem dünyadaki gelişmeleri masaya yatırdıklarını belirten Çağlar, ortak akılla yapılması gerekenleri de belirlediklerini kaydetti. Çağlar, "İnşaat ve gayrimenkul sektörü, katma değer ve istihdam açısından ülkemizin kalkınması için son derece önemli. Sektör 200'den fazla alt sektörün ürettiği mal ve hizmete talep oluşturan bir dinamo" dedi.
Türk firmaları için uluslararası arenada çok ciddi fırsatların olduğunu dile getiren Başkan Çağlar, "Dünyada 2030 yılına kadar 57 trilyon dolar altyapı yatırımı yapılması bekleniyor. Avrupa'da 2020'ye kadar 2.2 trilyon dolarlık altyapı yatırımı öngörülüyor. Yani inşaat şirketlerimizin önünde yeni başarı hikayeleri yazmaları için çok uygun bir çalışma alanı bulunuyor" diye konuştu. Çağlar, inşaat sektörünün sürdürülebilir kalkınma için çok önemli olduğunu belirterek, çevreci binalar, doğayla uyumlu yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım yapılmasının Türk firmaları için hayati konular olduğunu vurguladı.
'İŞBİRLİĞİ YAPAN FİRMAYA HİBE VERİLSİN'
Devletin yurtdışında iş yapan firmaların arkasında garantör olarak durması gerektiğini söyleyen İbrahim Çağlar, "Devlet müteahhitlerimize teminat ve maddi konular açısından daha fazla destek vermeli" dedi.
Yerli malzeme üreten tedarikçilerin işbirliğini artırmak zorunda olduklarını belirten Çağlar, yurtdışı projelerde sektör işbirliği için ilgili bakanlık bünyesinde kümelenme çalışması yapılmasını önerdi. Çağlar, "Yurtdışında işbirliği yapan firmalara vergi, SGK muafiyetlerinin yanısıra hibe de verilebilir" ifadelerini kullandı.
'HEDEF PAZARLAR İÇİN FON OLUŞTURALIM'
Çağlar, TOKİ'nin özel sektör müteahhitlerini de yanına alarak sosyal konut ihtiyacı olan ülkelerde projeler geliştirebileceğini belirtti. Bu çerçevede kamu-özel sektör işbirliğinin altyapı ve mevzuatının hazırlanması gerektiğini dile getiren İbrahim Çağlar, şunları söyledi: "Hedef pazarlarda proje finansmanı için fon oluşturulmalı. Uluslararası teknik müşavirlik yapabilecek firmalara standartlar getirilmeli. Bu firmalara teşviklerin geliştirilmesi, müteahhitlerimizin yurtdışında yeni başarı hikayeleri yazmalarını sağlayacaktır".
İnşaat ve gayrimenkul sektörünün Türkiye'nin lokomotif sektörü olduğunu belirten Çağlar, sektörün gerçek potansiyelini ortaya çıkarmanın yolunun iyi bir planlama ve stratejiden geçtiğini kaydetti. Çağlar, Stratejik Eylem Planı ile inşaat ve gayrimenkul sektörüne bu katkıyı sağlamayı hedeflediklerini söyledi. Planda sektörün öncelikli konularının ayrıntılı analizi yapılırken, tüm paydaşlarla oluşturulan 2023 vizyonu ve stratejisi için çözüm önerileri yer alıyor.
RAPORDAKİ STRATEJİK ÖNERİLER
Planda, öne çıkan stratejik önerilerden bazıları şöyle:
İnşaat ve gayrimenkul sektöründe kullanılan veriler, katmanlar halinde (kadastro, imar, altyapı, elektrik, su, kanalizasyon gibi) üç boyutlu olarak saklanmalı. Sistem gayrimenkul kimlik numarası ile çalışmalı ve internetten erişime açılmalı.
Güncellenen reel değerler baz alınarak alım-satım harç oranları daha düşük seviyelere indirilmeli.
Lisanslı emlak danışmanlığı kanunu çıkarılmalı. Gayrimenkul pazarlama sistemi ve aracıların yasal zeminde çalışmaları sağlanmalı.
Teknik müşavirlik ve yapı denetim sigorta sistemi kurgulanmalı.
Firmalara yurtdışında finans sağlanması maksadıyla devlet destekli ihtisas bankası kurulmalı.
İnşaat tamamlama sigortasında reasürör bulunmuyor. Bu konuda devlet desteği sağlanmalı.
Sigorta poliçeleri ile kullanılan konut teminatlı krediler için ikincil piyasalar üzerinden sektöre yeni kaynak oluşturulmalı.
Haksız rekabeti denetleyecek ve firma şikayetlerini karara bağlayacak etik kurul ve üst kurul oluşturulmalı.
Şirketler tarafından Ar-Ge ve inovasyon bütçesi ayrılmalı. Vergiden muafiyet sağlanmalı.
Firmaların kurumsal gelişimleri için yapacakları yatırımlarda "Turquality" benzeri finansman destek programları olmalı.
Sektörün kendi gücü doğrultusunda rekabetten uzak daha rahat markalaşabileceği hedef pazarlar (Asya, Afrika gibi) ve ülkeler tespit edilmeli, özellikle buralara yoğunlaşılmalı.
ADIM ADIM EYLEM PLANI'NIN HAZIRLANIŞI
Rapor için alanında uzman akademisyenler sürece dahil edilerek sektörün durumu analiz edildi. İTO'nun Meslek Komiteleri ile 17 ortak akıl toplantısı yapıldı. Bu toplantılarda 125 iş insanının görüşü alındı. Bu sayede sektörün öncelikli gelişim alanları tespit edildi. Kamu, STK, meslek odalarına ziyaretler yapıldı. Böylece bir yol haritası ve sektörün temel gelişim alanları tespit edildi. Ana çalışma alanlarıyla ilgili olarak 250 katılımcıyla sektör çalıştayı gerçekleştirildi. Çalıştayda 649 sorun tanımı ve 503 çözüm ile 28 proje ortaya çıkarıldı. Bu 28 projeyle ilgili sorumlu kuruluşlar da belirtildi.