Karatay'da Mevlana müzesi bulunduğundan çok yoğun bir şekilde yerli ve yabancı turist Karatay'a gelmektedir.
Karatay ilçesinin kuruluşu her ne kadar Konya'nın Büyükşehir olması ile gerçekleşmiş ise de tarihî ve sosyal yapısı itibariyle en eski ilçelerden biridir. İlçenin kuruluşu Prehistorik döneme kadar uzanır. Tarihî yapılaşma daha çok Selçuklu, Karamanoğulları ve Osmanlı dönemlerinin karakteristiğini gösterir. Karatay Medresesi, Şerafettin Camii ve yol güzergahında yer alan hanlar ve kervansaraylarda bu özellik kendini göstermektedir. Özellikle Konya'ya alimler beldesi vasfını kazandıran ve turizmin her mevsimde canlı kalmasını sağlayan büyük mutasavvıf Mevlâna Celaleddin-i Rûmî, ilçeye bambaşka bir benlik ve kimlik kazandırmaktadır.
Karatay, Konya’nın 3 merkez ilçesinden birisidir. 302.392 kişilik nüfüsu ile ülkemizdeki birçok ilden daha fazla nüfusa sahiptir. İslâm dünyasının önemli şahsiyetlerinden Mevlâna Celâleddin-i Rûmi’nin kabri de bu ilçede yer almaktadır.
İlçenin arazi yapısı genel olarak düz ve ova şeklindedir. En yüksek yeri Aksaray yolu üzerinde Bozdağ'dır. Obruk yöresi, yayla karakteri taşır ve Obruk köyü yakınlarında küçük bir Obruk Gölü vardır. Turizmin her mevsim canlı kalmasını sağlayan faktörler olarak, ülkemizde yerli ve yabancı turistler tarafından devamlı ziyaret edilen Mevlânâ Müzesi, Mevlânâ Celâleddin-i Rumî'nin arkadaşı ve yetişmesinde büyük emeği geçen Şems-i Tebrizî'nin türbesi, dokumacılık, el İşlemeleri, kaşıkçılık, keçecilik, Obruk yöresinde kilim dokumacılığı gibi el sanatlarını sayabiliriz.
TARİHÎ VE TURİSTİK DEĞERLER
MEVLANA MÜZESİ
Günümüzde müze olarak kullanılmakta olan Mevlâna Dergâhı'nın yeri, Selçuklu Sarayı'nın Gül Bahçesi iken bahçe, Sultan Alâeddin Keykûbad tarafından Mevlâna'nın babası Sultanü'l Ulema Bahaeddin Veled'e hediye edilmiştir. Sultanü'l Ulema, 12 Ocak 1231 yılında vefat edince türbedeki bugünkü yerine defnedilmiştir. Bu, gül bahçesine yapılan ilk defindir. Sultanü'l Ulemâ'nın ölümünden sonra kendisini sevenler Mevlâna'ya müracaat ederek babasının mezarının üzerine bir türbe yaptırmak istediklerini söylemişlerse de Mevlâna "Gök Kubbe'den daha iyi türbe mi olur?" diyerek bu istediği reddetmiştir. Ancak kendisi 17 Aralık 1273 yılında vefat edince oğlu Sultan Veled, Mevlâna'nın mezarının üzerine türbe yaptırmak isteyenlerin isteklerini kabul etmiştir.
"Kubbe-i Hadra" (Yeşil Kubbe) denilen türbe, dört fil ayağı (kalın sütun) üzerine Mimar Tebrizli Bedreddin'e yaptırılmıştır. Bu tarihten sonra İnşâî faaliyetler hiç bitmemiş, 19. yüzyılın sonuna kadar parçalar halinde devam etmiştir. 1273 yılında Mevlâna'nın mezarı üzerine türbe yapımı ile başlayan bu inşâî faliyet, 1854 yılında Derviş Hücrelerinin yapımı ile tamamlanmıştır.
Mevlevî Dergâhı ve Türbe 1926 yılında "Konya Âsâr-ı Âtika Müzesi" adı altında Müze olarak hizmete başlamıştır. 1954 yılında ise Müzenin teşhir tanzimi yeniden elden geçirilmiş ve adı "Mevlâna Müzesi" olarak değiştirilmiştir.
SELİMİYE CAMİİ
Karatay sınırlarımız içerisinde Mevlâna müzesinin yan tarafında yer almaktadır. Mevlâna müzesini ziyaret eden vatandaşlar tarafından, yerli ve yabancı turistler tarafından büyük talep görmektedir. Son yıllarda Büyükşehir Belediyesi tarafından restore çalışmaları devam etmektedir.
OBRUK HANI
Anadolu Selçuklu döneminde ticaret yolları üzerinde kurulan hanlardan bir örneği de Obruk Hanıdır. Obruk Hanı, Konya'yı Aksaray'a bağlayan yol üzerindedir.Plan olarak üstü açık bölüm (avlu) ile kapalı hacimden oluşan klasik Selçuklu hanları şemasına sahiptir.Giriş bölümü iki katlı olarak inşa edilmiş, planın uzun ekseni üzerindeki han kapısının üstü açık mekana (avluya) girilir. Giriş toprakla dolmuştur.Dış cephenin üst katında küçük pencerelerle odalar aydınlatılmaktadır. Avludan merdivenle ulaşılan bu odalardan en sağda, çok sade taş mihrabı ile Obruk Hanının yegane taş tezyinatına sahip mesciddir.
OBRUK GÖLÜ
Ülkemizin yeraltı sularının 3'te 1'ini barındıran Konya Havzası'nda 20'yi aşkın obruk bulunuyor. Bunlardan en meşhuru 300 m genişliği ve 145 m derinliğiyle Kızören obruğu. Merkez Karatay ilçesine bağlı Obruk kasabası da ismini ondan alıyor. Obrukların diğer bir özelliği de yazın ilk aylarında koyu lacivert ve yeşil olan renginin yaz ilerledikçe çivit mavisi, berrak bir renk alması.
İSTİKLÂL ŞEHİTLERİ ABİDESİ
460 m2 kapalı alandan oluşan müze, Kurtuluş savaşı ve savaş yıllarını anlatan özel maket ve figürlerden oluşmaktadır. Müze duvarları konularda bütünleşen yağlı boya tablolarla tamamen kaplıdır. Mekanın atmosferini tamamlayıcı ses sistemleri kurulmuş olup bu sayede ziyaretçilere kendilerini farklı bir zamanda hissetmeleri amaçlamıştır. Müzede havalandırma, ısıtma ve soğutma sistemleri oluşturulmuştur.
FAİR PLAY MÜZESİ
Dünya’nın ilk ve tek Fair Play müzesinde güreş, halter, okçuluk, judo ve atletizm branşlarında, olimpiyatlarda madalya kazanmış ve fair-play ödülü almış sporcuların fotoğrafları ile başarı öykülerinin yer aldığı kürsülerin sergilendiği ''Müzede, dürüst, ahlâklı kişilikleriyle bilinen, olimpiyatlarda başarılı olmuş ve fair-play ödülü almış sporcularımıza ait kürsüler bulunuyor. Yine müzede, olimpiyatlara katılmış Konyalı sporcuların da kürsüleri yer alıyor. Oluşturduğumuz özel bir ekip Fair Play Müzesi'nde yer alan kürsüler için bilgi ve doküman topladıktan sonra müze bünyesinde olimpiyat kütüphanesi oluşturuldu. Müzemiz 2 katta hizmet veriyor.” müzeyi ziyaret edenlere buradaki sporcularla ilgili bilgilendirici broşür dağıtıldığını, Olimpiyat Parkı'nı ziyaret eden binlerce kişiye başarılı olmuş, tarihe damga vurmuş sporcuları tanıttıklarını bildirdi.
BONCUKLU HÖYÜK
Konya İl merkezinin güneydoğusunda, Karatay İlçesi'ne bağlı Hayıroğlu Beldesi sınırları içinde, Çatalhöyük'e 9 km. mesafede yer alan bir höyüktür. Boncuklu Höyük'ü iskan eden topluluk yerleşik avcı-toplayıcı bir topluluktur. Kazı çalışmalarında tarım yapıldığına ilişkin herhangi bir bulguya rastlanmamıştır. Bununla birlikte Boncuklu Höyük sakinlerinin "tarımcılık aşamasının başlarında bulunan bir grup" olduğu düşünülmektedir ve Çatalhöyük Kültürü'nün öncüsü olarak görülmektedir. Tepe, 180 x 120 metre boyutlarında olup 2 metre yüksekliktedir. Bu tepe üzerindeki yerleşmenin 1 hektarlık alana yayıldığı belirtilmektedir.
AŞKAR HÖYÜĞÜ
İnşa çalışmaları kısa sürede tamamlanarak bölgeye farklı bir park kazandırıldı. Fevzi Çakmak Mahallesi Başak Caddesi üzerinde bulunan Sit alanı olarak bilinen Aşkar Höyüğü için hazırlanan Yeşil Alan Projesinin Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından onaylanarak yeşil alana dönüştürülme çalışmaları tamamlandı. 22 Ekim 2012 tarihinde açılışı gerçekleştirilen Aşkar Höyüğü Park ve Sosyal Donatı Alanı 8 bin konutun bulunduğu Fevzi Çakmak, Erenler ve Ulubatlı Hasan Mahalleleri’nde ikamet eden vatandaşlarımızın hizmetine sunulmuştur. Toplam 24.215 m²’lik alanın 15.000 m²’si yeşil alan olarak tanzim edilen sit alanı Aşkar Höyüğü’nde dokusuna uygun 3.600 adet bitki dikimi gerçekleştirildi. Park içerisinde bitkilerle oluşturulan uğur böceği figürü güzel bir görüntü oluştururken, Sosyal donatı içerisinde süs havuzları, kafeterya, büfe, açık ve kapalı oturma alanları, spor sahası, çocuk oyun alanları, fitness alanı, kamelyalar, çeşmeler, lavabolar yer almaktadır.
KARAVAN PARKI
Karavan Parkı ile Konya’da karavan turizmi yeniden canlandı. Karatay Belediyesi’nin Adana çevre yolu ve Ereğli çevre yolunun kesiştiği hobi bahçelerinin bitişiğine oluşturduğu 2 bin m2’lik Karavan Park alanı (kamping) misafirlerini ağırlamaya devam ediyor. Turistlerin, ekonomik olmasının yanında alternatif seyahat ve tatil seçenekleri arasında yer alan karavanlar artık Karatay Belediyesi Karavan Parkında konaklıyorlar. Özellikle Konya’ya gelen yabancı turistler karavanları ile burada konaklıyor. Karavan aracı için 50m2’lik park ve 15 m2’lik çadır alanı dışında otopark, masa, ocak, çeşme, havuz ve çocuk oyun alanları da bulunuyor.
OLİMPİYAT PARKI
Taşra Karaaslan Üzümcü mahallesinde Karaaslan Villaları bitişiğine yapılan Olimpiyat Parkı toplam 161.900 m2 dir. Olimpiyat Parkında; fair play müzesi, seyir kulesi, mini futbol sahası, basketbol ve voleybol sahası, kent jimnastik aletleri alanı, çocuk oyun grubu, büfe, idari bina, at maneji ve binası, 150 adet normal, 30 adet sekili kamelya, 4 adet süs havuzu, 5 adet olimpiyat halkası havuzları, 1100 m bisiklet pisti, 2300 m koşu parkuru, 370 araçlık otopark, 2 adet güvenlik ve giriş kontrol binası, 15 adet çeşme, 4 adet bay bayan tuvalet, 2 adet bay bayan mescit, ve go-kart pisti mevcuttur.Ayrıca 4350 adet ağaç, 6000 adet çalı türü bitki, ve 100.000 m2 alanda çim alanı da Olimpiyat Parkında yer alırken, Uzakdoğu, batı bahçesi ve Osmanlı bahçesi bulunmaktadır.İçerisinde Fair-Play müzesini de barındıran Olimpiyat parkı tüm Konyalıların ilgi odağı haline gelmiştir.
ŞEHİR PARKI
Karatay’ın ve Konya’nın hizmetine sunulan ve şehrin yeni gözdesi olmaya aday Karatay Şehir Parkı Konya Ankara Adana çevre yolu Kavşağında. Adana-Ereğli Çevre Yolu hemen 1. km. üzerinde yapımı tamamlanan Karatay Şehir Parkı Konyanın en büyük parklarından biridir. İçerisinde Hayvanat Bahçesini de barındıran Şehir Parkı vatandaşlar tarafından büyük ilgi görüyor.Çocuk ve Yetişkin Çarpışan Oto, Karisör, Atlı Karınca, Ahtapot, Otopisto, Crazy Dance, Korku Evi, Dragon, Gondol, Power Surge, Ranger, Kule, Adrenalin, Kamikaze, Discovery ve Dönme Dolap gibi 22 çeşit eğlence alanı mevcut. 12.500 m² alanda biyolojik gölet manzarasında dinlenebilecek, yürüyüş ve bisiklet yollarında trafik sorunu olmadan spor yapabilecek, çocukların ve gençlerin izci parkında vakit geçirebilecek bir park gerçekten. Piknik Ve mangal isteklerinize de cevap veren park 343.300 m2 toplam alanı ile Konyanın merkezinde bir dinlenme merkezi haline gelmiştir.
Kaynak: Konya İl Kültür Turizm Müdürlüğü