Türkiye’nin en büyük zeytinyağı üreticilerinden biri olan Kristal, ekonomik daralma nedeniyle faaliyetlerini yurt dışına taşıdı. Kristal Zeytinyağları Genel Müdürü Christopher Dologh, iç pazardaki yoğun rekabet ve birbiri ardına yaşanan krizler neticesinde çözümü İspanya’ya taşınmakta bulduklarını açıkladı.
TÜRKİYE’DE STANDART DIŞI ÜRÜNLERE YÖNELEN BİR GIDA SEKTÖRÜ VAR
İzmir Ticaret Borsası Meclis Üyesi ve Kristal Zeytinyağları Genel Müdürü Dologh, “Çünkü şu an iç pazar ne yazık ki kişi başı gelir seviyemiz 10 bin dolar desek de giderek standart dışı ürünlere yönelen bir gıda sektörü var Türkiye’de. Artık beyaz teneke demiyeceğim, siyah teneke diyeceğim. Çünkü beyaz teneke olumlu bir şey algısı yaratıyor. Beyaz teneke değil bu. Açıkçası inanılmaz bir fiyat rekabetine bütün sektörlerde giriştik. Zeytinyağı kıymetli bir ürün. Akdeniz çanağında dünya üretiminin yüzde 98 i gerçekleşiyor. Demek ki bu bir ihracat ürünü. Bir yandan Kristal olarak Türkiye’deki ilk 3 markadan 1 tanesi. Ama diğer yandan da her geçen gün iç pazardaki krizlere daha dayanıklı bir şekilde girebilmemiz, mücadele edebilmemiz için dış pazarda büyümemiz lazım. Fakat aynı zamanda ihracatta da var senesi, yok senesi problemimiz var. Siyasi kriz var. Ülkelerle güzel giden ilişkilerimiz birden güneye birden kuzeye dönüyor. Bilemiyoruz. Dolayısıyla biz Kristal olarak İspanya’ya gittik” dedi.
KAÇIP GİTMEDİM
Kristal İspanya’yı kurmalarının ardından Valencia şehrine taşındığını kaydeden Dologh, kaçıp gittin söylemlerini kabul etmediğini belirterek “Şimdi bana kaçıp gittin diyorlar. Hayır kaçıp gitmedim. Ama bir yandan da benim Türkiye’den yaptığım ihracat 25 ülkeye gidiyor. Yeter mi yetmez. 25 ülkeye ihraç edene kadar gerçekten göbeğimiz çatlıyor. Sermayemizin yarısını kaliteli ürün bulduğumuzda kaliteli ürün stoklamaya ayırıyoruz. Diğer yarısını da müşterileri kredilendirmeye veriyoruz. İspanya’da yağ aldığımız bizim gibi bir aile şirketiyle işbirliğimiz var. Tenekeler Türkiye’den geliyor. Şişeler oradan alınıyor, etiketler orada basılıyor. Üretimin başında ben varım. Yağ sipariş ediliyor. Geliyor. İş ortağım Huan’a soruyorum Rafine yağı depolamıyor musun? Hayır. Üretmiyor musun? Hayır. Bari gelen yağı analiz et’ diyorum. Ne gerek var diyor. O konu benim tedarikçimin konusu diyor. Bu arada biz 5 ton mal alsak da 1 şişe yağ alsak da analiz yapıyoruz. Ağustos ayından bu yana oradayım. Toplantılar için geliyorum. Bir de baktım Hayat çok daha kolaymış. Mal var mı var. Kredi kullanmak istesen senelik faiz yüzde 1,5. Biz burada iniş çıkışlarla mücadeleden yorulmuşuz. Ama orada da heyecan az olunca gelip 1 hafta burada kalıp dengeliyorum” diye konuştu.
KRİSTAL TÜRKİYE AYNEN DEVAM EDECEK
Dologh, Kristal’in Türkiye’ deki faaliyetlerinin aynen devam edeceğini belirterek, şunları söyledi: “Burası aynen çalışıp devam edecek. Ama şu olacak. Çin’e gitiğimizde alıcı bizim önümüze İspanyol yağlarını koyuyordu. Şimdi artık biz onlara diyoruz ki İspanya’dan mı istiyorsun. Kristal vereceğiz, İspanya’dan vereceğiz. Çünkü ürün Uluslar arası marka haline gelmiş bir ürün. 25 ülkede var. Şimdi şirketimizi Uluslar arası bir hale getirmek zorundayız. 3. nesil olarak bu bana nasip oldu.” (BSHA – NİHAT DELİBAŞI)