Nöroloji Uzmanı Dr. Ceyda Hayretdağ, tedavisi evde süren yatalak hastaların bakımı yürüten hasta yakınlarına rehber olabilecek bilgiler paylaştı. Yatalak hastanın beslenmesinde kullanılan Nazogastrik Sonda’dan hastaya çorba içeren hasta yakınlarına olduğunu belirten Dr. Hayretdağ, “Bu durumda çorba akciğere kaçabilir. Bu durum hastada akciğer enfeksiyonlarından ölüme kadar gidebilecek kötü sonuçlara neden olabilir” uyarısında bulundu.
Geçirdiği kaza veya felç süreçlerinin ardından tedavisine yatalak bir şekilde evde devam edilen hastaların öz bakımı ve tedavi sürecinin çok önemli olduğuna dikkat çeken Nöroloji Uzmanı Dr. Ceyda Hayretdağ: ”Hastanın, hastaneden taburcu olduktan sonra sorumluluğu hasta yakınlarına düşüyor. Hastanın bütün işini yüklenen hasta yakınları oluyor. Hasta yakınlarının yaşadıkları gerçekten zor bir süreç, çünkü sağlık alanıyla hiç alakası olmayan kişi birden çok sağlık sorunuyla baş etmek zorunda kalıyor. Bu yüzden hasta yakınlarının eğitimini çok önemsiyoruz” dedi.
Hasta yakınlarına evde hasta bakım eğitimi verdiklerini vurgulayan Dr. Ceyda Hayretdağ sözlerine şöyle devam etti: ”Hasta yakınları bazı zamanlarda panikleyebiliyor. Ne yazık ki hastane şartlarında bunu hepimiz yaşadık, yaşıyoruz. Bu durumları önleyebilmek için hastanede hasta yakınlarını hızlı bir eğitimden geçiriyoruz.Örneğin, ağızdan beslenemeyen bir hastanın, nazogastrik sondayla nasıl beslenmesi gerektiğini hastaya ve hasta yakınlarına anlatıyoruz. Mideden delik açılarak hortum yoluyla beslenen hastaların bakımını hakkında da hasta yakınlarını bilgilendiriyoruz. Ne yazık ki eğitimlerden sonra hasta ve yakını bu zorlu süreçte evlerinde baş başa kalıyorlar. Nörolojik bir hastalık varsa, bu süreçte Nöroloji Uzmanı ile birlikte ilerleme sağlanması gerekiyor. Hastanın takibi için doktoruna devamlı danışılmalı ve ilaç takiplerinin evde yapılması gerekiyor. Fizik Tedavi doktoruyla ve fizyoterapist ile de hastanın fiziksel aktiviteleri ve egzersizleri planlanmalıdır” diye konuştu.
ÖZBAKIMI MUTLAKA YAPILMALI
Hasta yakınının en önemli görevlerinden birini ‘hastanın özbakımı’ olduğunun altını çizen Dr. Hayretdağ, “Günlük yaşantımızda kendimiz nasıl öz bakımımızı yapıyorsak aynı şekilde hasta yakınının aynı işlemi hastaya da uygulamalıdır. Hastanın ağız bakımı, diş bakımının uygulanması , bütün vucüt temizliğinin yapılması gerekmektedir. Aynı zamanda hareketsiz olan hastanın hareketinin sağlanması, başlı başına yapılacak en faydalı uygulama olacaktır. Hastanın öz bakımının yapılması, hasta felçli ise hareketliliğinin ve yatak temizliğinin sağlanması hasta için ilaç tedavisinin yüzde 50’sine yakın bir başarının sağlanmış olması demektir. Hastanın özbakımı sırasında silinmesi, kurulanması ve cildinin nemlendirilmesi gerekmektedir. Çarşafını gergin bir şekilde tutarak, hastanın yarım saat arayla sağ tarafına yatırılmasını ve daha sonra sol tarafına yatırılması sağlanmalıdır. Yastıklarla bacak arasına, sırtına destek verilmelidir. Beslenme sırasında nazogastrik sonda yerinde olmazsa veya çorba gibi gıdalar içirilirse verilen gıdalar akciğere kaçabilir. Bu durum hastada akciğer enfeksiyonlarından ölüme kadar gidebilecek kötü sonuçlara neden olabilir. Bu nedenle nazogastrik sondadan beslemeye başlamadan önce sondanın mutlaka midede olduğu, solunum yollarına doğru ilerleyip ilerlemediği veya ağızda kıvrılıp toplanmadığı kontrol edilmelidir” diye konuştu.
BSHA - Bilim Sağlık Haber Ajansı