Probiyotiklerin etki mekanizması; patojen ve zararlı bakterilerin sayısının azaltılması, mikrobiyel metabolizmanın değiştirilmesi ve bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi üzerinedir.
Probiyotik mikroorganizmalarda aranan özellikler;
İnsan orjinli olmalıdır, • Patojen özellik içermemelidir, • Gastrik asit ve safra tuzuna direnç göstermelidir, • Bağırsak epitel dokularına tutunmalıdır, • Gastrointestinal sistemde kısa süreler için de olsa sürekliliğini devam ettirebilmelidir, • Antimikrobiyel bileşikler üretebilmelidir, • İmmün cevabı stimüle edebilmelidir, • Metabolik etki kabiliyeti olmalıdır (kollesterol asimilasyonu, laktaz aktivitesi, vitamin üretimi), • Teknolojik süreçlere direnç göstermelidir.
Probiyoktiklerin faydalarına bakarsak;
Yiyeceklerin hazmını kolaylaştırır.
Bağışıklık sistemini güçlendirir.
İshal ve kabızlığı önler.
Kanser oluşumunda etkili bazı fekal bakteri enzimlerinin baskılanmasını ve antikanserojenik etki sağlar.
Böbrek rahatsızlıklarını gidermeye yardımcı olur.
Serum kolesterol düzeyini düşürür.
Bağırsak enfeksiyonunu ve antibiyotik tedavisinin yan etkilerini önler.
Vitaminlerin (K vitamini,biyotin, B12,niasin vb.) sentezini yapar.
Bağırsak duvarını zararlı maddelerden korur ve bağırsak geçirgenliğini azaltır.
Zararlı maddelerin (toksinler) kan dolaşımına geçmesini engellerler.
Kronik iltihabi hastalıkların oluşumunu engellerler.
Depresyonu
Probiyotikler Hangi Besinlerde Bulunur?
Fermente süt ürünleri
Yoğurt
Kefir
Kımız
Boza
Tarhana
Şarap
Turşu
Kapsül veya saşe halinde takviye edici gıdalarda
Soya ürünleri
Şalgam
Bazı bebek mamaları
Bazı peynirler
Prebiyotik; kalın bağırsakta bazı mikroorganizmaların gelişim ve aktivitelerini teşvik eden sağlığa yararlı gıda katkılarıdır. Gastrointestinal sistemin üst bölümlerinde sindirilmeden kolona ulaşan besinlerdir.
Prebiyotik Besinler Nelerdir?
Meyveler; muz, elma, çilek, üzüm
Sebzeler; enginar, yerelması, kuşkonmaz, kereviz, soğan, sarımsak, pırasa, domates, hardal bitkisi, hindiba, bezelye
Tam Tahıllar; tam buğday, arpa, çavdar, yulaf, karabuğday, kepekli pirinç
Kuru Baklagiller; fasulye, nohut, mercimek vb.
Yağlı Tohumlar; keten tohumu, badem, ceviz, zeytin
İçecekler; bira
Diğer; bal
Her gün düzenli olarak 3-4 porsiyon probiyotik ve prebiyotik gıdaları tüketelim.
DYT. NESLİHAN DÜLGER