Isparta'da Osmanlı İmparatorluğu döneminden kalan ve bakanlık tarafından koruma altına alınan 223 ev neronların tehdidi altında. Son 15 günde yanan üç tarihi ev kullanılmaz hale geldi. Isparta Turizm derneği Başkanı Fevzi Özdemir, önlem alınmazsa evlerin tek tek yok olacağına dikkat çekti.
Isparta'da büyük bölümü Gazi Kemal Mahallesi'nde bulunan tescillenmiş 223 tarihi Isparta evlerindeki yangınlar tedirgin ediyor. Çoğu atıl durumdaki evlerde çıkan yangınlarla tarihin yok olmasına Isparta Turizm Derneği Başkanı Fevzi Özdemir'den tepki geldi. Gazi Kemal Mahallesi'nde 17'nci yüzyıldan kalan tarihi sit evlerin yoğun olduğunu kaydeden Özdemir, Sülübey, Çelebilyer, Emre gibi mahallelerde de bu tarihi evlerin oldukça fazla olduğunu hatırlattı. Isparta'da 220'nin üzerinde sit kapsamına alınmış ev bulunduğu aktaran Özdemir, "Tarihi evler 7 bölgeye ayrılır. Isparta evlerinin özellikleri çok önemli. Mesela cumbalı evler buradadır. Kıtık sıva dediğimiz tahta ve çamurun yan yana işlendiği duvarlar Isparta evlerinde bulunur. Isparta evlerini özelliklerinden biri de girizgah dediğimiz evin ortasından çıkan merdivenlerdir" dedi.
"Bakanlık hibe veriyor ama kullanan yok"
Kültür ve Turizm Bakanlığının bu evlere 40 bin liradan 200 bin liraya kadar hibe verdiğini ifade eden Özdemir, "Bizim ev sahiplerimizden ancak 20'si bu hibeden yararlandı. Bu yetmez. Böyle olunca ne yapmak gerekiyor. Biz ev sahipleriyle görüştüğümüz zaman uğraşamayacaklarını söylüyorlar. Zaten dedelerinden kalan hatıralarını unutmuş şekildeler. Bu evleri satalım dediğimizde fahiş fiyatlar isteniyor. Böylece tarihi evler yanmaya, çürümeye terk ediliyor" şeklinde konuştu.
"Yerel yönetimlerin sahip çıkması gerekiyor"
Yerel yönetimlere Özel Planlama Alanları (ÖPA) projesini uygulama çağrısında bulunan Özdemir, "Bakanlık artık Özel Planlama Alanları diye bir destek veriyor. Türkiye'de 81 ilin hemen hemen yüzde 70'i bunu tamamladı. Devlet sokaklara para veriyor ki sokağı tamamla diyor. Ama bunu yerel yönetimin yapması gerekiyor. Burada ciddi çalışma yapılması ev sahiplerine para vermekten ziyade ev sahiplerine takas yöntemiyle konut vererek kendilerinin restorasyonlarını yapmaları gerekiyor. Çok üzgünüz. İki gün önce bir evimiz yandı. 15 gün önce başka bir ev yandı. Geçen sene yanan evler ortada" dedi.
"Lütfen yanmasından mutlu olmayın"
Türkiye'de çok önemli bey evleri olduğunu Isparta'da bunun örneklerinden Alaybeyoğlu evinin bulunduğu kaydeden Isparta Turizm Derneği Başkanı Fevzi Özdemir, "Bu ev yandı gitti. Sadece yanıyor ve biz izliyoruz. Çok üzgünüz. Eğer vatandaş kendisi uğraş vermiyorsa yerel yönetimler olarak el konulması lazım. Bu evleri tarihi alan, sit alanı ilan etmekle bu evler tarihi konumda olmuyor. Bunların ciddi şekilde ele alınıp kullanarak korunması gerekiyor. Isparta'da tüm tarihi evlerin makus tarihi bu. Hepsi birer birer yanacak. Yanmasından mutlu olanlar var. Ben buradan sesleniyorum. Lütfen mutlu olmayın. Bu evler atalarımızdan kaldı. Bu evlere sahip çıkmamız gerekiyor. Hem turizm değeri hem de maneviyat açısından sahip çıkılmalı" ifadelerini kaydetti.
"Suçlu madde bağımlıları değil"
Ahşap evlerinin yanmasında çoğu zaman uçucu madde kullanıcılarının neden gösterildiğini belirten Özdemir, "Suçu atmak kolay. Tinerciler yakıyor deniyor. Tinerciler her gün gelip yattığı yeri niye yaksın? Ben bunlara çok da inanmıyorum. Bu evleri yerinde sağlığına kavuşturmak gerekiyor. Burası kentin göbeği tarım alanlarını imara açmak yerine kentin merkezindeki bu alanların imar düzenlemesi yapılması gerekiyor" dedi.
İHA