Tip 1.5 Diyabet Nedir ? Son günlerde çok konuşulan Tip 1.5 Diyabeti hakkında bilgi veren Prof.Dr. Yavuz Yörükoğlu, önemli uyarılarda bulundu.
Tip 1.5 Diyabetini Ürkütücü Bir Şekilde Daha Sık Görmeye Başladık
Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu, son yıllarda daha sık görülmeye başlanan TİP 1.5 diyabetinden bahsetti. Tip 1.5 diyabetin; TİP 1 ve TİP 2 diyabetleri arasında değişik bir hastalık tablosu olduğunu dile getiren Yörükoğlu, söz konusu tabloyu son yıllarda ürkütücü bir şekilde daha sık görmeye başladığını dile getirdi. Şeker hastalığı, diyabet tiplerini hatırlatarak konuşmasına başlayan Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu, “Tip 1 diyabet bir otoimmune hastalık kabul edilir. Yani bağışıklık sistemimiz hedef şaşırarak, insülin üreten pankreas bezine karşı antikorlar geliştirir. Buraya saldırır ve harap eder. Pankreas bezinde görülen bu harabiyet nedeniyle insülin üretilemediğinden, şeker hastalığı tablosu ortaya çıkar. Tip1 diyabet genellikle çocukluk yaşlarında görülür. Tip2 diyabet ise çok daha farklı. Bu şeker hastalığı türü genellikle yaşam tarzımızdan kaynaklanan; kötü beslenme, aşırı beslenme, obezite ve hareketsizlik gibi nedenlerden dolayı ortaya çıkıyor. Tip 2 diyabet daha erken yaşlarda görülebilirse de genellikle orta yaşlarda kendini göstermeye başlıyor. Tip 1 diyabetin tedavisi yani geriye çevrilmesi mümkün değil. Burada pankreas bezi insülin üretememektedir. Dolayısıyla tek çare insülin enjeksiyonları ile şeker hastalığını kontrol altında tutmak. Tip2 diyabet ise yaşam tarzımızdan kaynaklanan bir hastalık olduğundan, şeker hastalığına neden olan; hareketsizlik, aşırı beslenme, kötü beslenme gibi faktörler ortadan kaldırıldığında bu hastalık da tamamen geriletilebiliyor.” dedi.
Tip 1.5 Diyabet Genellikle Erişkin Yaşlarda Ortaya Çıkan Tip1 Diyabet Tablosuna Benzer
Tip1.5 diyabetin son yollarda sık görülmeye başlanan, daha kompleks bir tablo olduğunu dile getiren Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu, “Tip1.5 diyabet genellikle erişkin yaşlarda aniden ortaya çıkan bir tip1 diyabet tablosuna benzer. Bu hastalarda alışageldiğimiz; aile öyküsü, kötü beslenme, aşırı beslenme, obezite gibi risk faktörleri çoğunlukla bulunmaz. Bu hastaların kan tetkiklerini incelediğimizde kan şekerinin çok çok yüksek olduğu hatta bazı zaman hastaneye şeker koması tablosuyla geldiklerini fakat buna karşılık insülin düzeylerinin çok düşük olduğunu görmekteyiz. Burada pankreas bezinin yeteri kadar insülin üretemediğini anlıyoruz. Tip1.5 diyabet teşhisini koymak için, yani bunun aniden gelişen bir otoimmune hastalık olup olmadığını anlayabilmek için bazı özel tetkikler uyguluyoruz. Bu testlerin pozitif çıkması durumunda hastalığın otoimmune bir hastalık olduğuna karar veriyoruz. İşte bu hastalığa tip1.5 diyabet veya daha bilimsel tabiriyle “Latent Otoimmune Diabetes in Adults” kısaltılmış olarak “LADA” denmektedir.” diye konuştu.
Covid Geçirmiş Kişilerde Şeker Hastalığı Görülme Oranı Yükselmekte
Son 1-2 yıl içerisinde covid geçirmiş hastalarda, covid sonrası şeker hastalığının daha sık görülmesinin dikkatleri çekmeye başladığını söyleyen Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu şunları söyledi, “Yakın zamanda yapılan geniş çaplı bir bilimsel çalışma bu tür hastalarda; şeker hastalığı görülme anlamlı olarak yüksek olduğunu göstermiştir. 200 bin kişinin incelendiği, geniş çaplı bir araştırmada her ne kadar hafif olursa olsun covid geçiren kişilerde; 1 yıl içinde şeker hastalığı görülme anlamlı bir şekilde yüksek olduğu tespit edilmiştir. Özellikle “long covid” dediğimiz yani covidin akut dönemi atlatıldıktan sonra; aylarca süren öksürük, hafif ateş ve halsizlik tablosuyla devam eden kişilerde bu daha sık görülmektedir. Bu durumun virüsün pankreas bezine doğrudan saldırması sonucu mu olduğu, yoksa bir bağışıklık sistemi yani otoimmune hastalık sonucu mu geliştiği hala tartışma konusu.”
Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu: “Son 1-2 Sene İçinde Tip1.5 Diyabet Vakalarıyla Sık Karşılaşıyoruz”
Diyabetin neden oluştuğunun ve tedavisinin gayet net olduğunun altını çizen Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu, “Obezite, hareketsizlik, kötü beslenme gibi nedenlerle oluşan tip2 diyabetin tedavisi de çok net. Her sene bu şekilde yüzlerce hasta görüyor ve başarılı bir şekilde tedavi edebiliyoruz. Ancak biraz önce söylediğim gibi son 1-2 sene içinde tip1.5 diyabet vakalarıyla daha sık karşılaşmaya başladık. Bu hastalar nispeten genç, önemli bir aile öyküsü olmayan, önemli risk faktörü olmayan hastalar. Bu kişilerde bu hastalık tam bir kötü piyango.” dedi.
Pankreas İnsülin Üretebiliyor İse Tedavi Edilebilir
Tip1.5 diyabetin tedavi edilip, edilemeyeceği sorusu üzerine konuşan Prof. Dr. Yavuz Yörükoğlu, “Tip1.5 diyabet ilk teşhis edildiğinde genellikle hastanın kan şekerleri çok yüksek bulunur. Bu aşamada yapılacak tek şey hastaya insülin başlamaktır. İnsülin ilaçlarıyla kan şekerinde bir dengelenme sağladıktan sonra ağızdan alınacak birtakım ilaçlarla tedavi sürdürülebiliyor. Ancak tip1.5 diyabetin tedavisi tip2 gibi bu kadar açık ve net değil. Burada belirleyici faktör pankreasın bu hadise sonucunda ne kadar hasar gördüğü, eğer pankreas bezinde hala insülin üretebilen anlamlı bir sayıda beta hücresi varsa o zaman iş daha olumlu. Ancak bunu biraz da zaman gösteriyor. Bu hastalığın tedavisinde insülin ve ağızdan alınan ilaçların yanı sıra; özel bir beslenme rejimi, bağırsak florasının düzenlenmesi ve immunoterapi gibi bazı seçeneklerimiz var. Benim son bir yıl içinde gördüğüm Toplam 5 tip1.5 diyabet vakasının birinde tam tedavi sağlayabildik. Diğer üçünde anlamlı düzelmeler oldu. Ancak bir hastada da herhangi bir tedaviye yanıt alamadık.” diye konuştu. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)