TÜİK verilerine göre; karayolu trafik kazaları sonucunda 2015 yılında 7 bin 530 kişi hayatını kaybetti, 304 bin 421 kişi ise yaralandı. Yaşamını yitirenlerin yüzde 40,7'sini sürücüler, yüzde 35,3'ünü yolcular, yüzde 24'ünü yayalar oluşturdu. Yaralananların yüzde 46,5'i yolcular, yüzde 42,1'i sürücüler, yüzde 11,4'ünü ise yayalardan oluştu. Uzmanlar ise, kaza esnasında bu insanların yakınındaki kişilerin temel ilk yardım eğitimini almış olması durumunda ölüm ve yaralanmaların birçoğunun engellenmesinin mümkün olacağını vurguluyor.
"Yanlış yapılan ilk yardımlar ölüme ya da sakatlığa yol açabiliyor"
İzmir Ekonomi Üniversitesi Sağlık Meslek Yüksekokulu Öğretim Görevlisi Melahat Kızıl, ilk müdahalenin hızla yapılmasının yaralıların hayatta kalma şansını arttırdığına dikkat çekerek, "Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, ölümcül bir rahatsızlığı olan kişi, eğer 5 dakika içinde hastaneye yetiştirilirse, yüzde 70 oranında kurtarılabilmektedir. Bu oran 25 dakika içinde yüzde 50'ye, bir saat içinde ise sıfıra oldukça yaklaşmaktadır. Bu nedenle bir an önce ilk yardımın yapılıp 112'nin aranması hayati önem taşıyor. Bunun yanı sıra, bilinçsizce ya da yanlış uygulamalara dayalı yapılan ilk yardımlar, ne yazık ki kişilerin ölümüne ya da sakat kalmasına neden oluyor" dedi. Kızıl; bozuk yollar, sürücü ve sürüş ihmalleri, uykusuzluk, alkol alımı, kask takmama, hız yapma, yayaların dikkatsizliği gibi nedenlerle oluşan trafik kazalarında ölen kişilerin pek çoğu ilk 5 dakika içinde uygun tıbbi yardım ve ilk yardım alamadıkları için hayatını kaybedildiğini söyledi.
'Önce kendinize yardım edin'
Kazaya yardım edecek kişinin trafik kazasına karışması durumunda önce kendisini kontrol etmesi gerektiğini belirten Kızıl, şu tavsiyelerde bulundu: "Herhangi bir yaralanma veya kanama için kendinizi kontrol edin. El kol ve bacaklarınızı hareket ettirerek, hareketsizliği kontrol ediniz. Baş ağrısı, baş dönmesi gibi belirtileriniz varsa başkalarına yardımcı olmak için yeterince uygun olmayabilirsiniz. Kaç kişi yaralanmış, ne tür bir yaralanma olduğunu değerlendirin. Kişilerin baş, boyun, kollar, bacaklar, karında herhangi bir kanama olup olmadığını, nefes alıp almadıklarını kontrol edin. "İyi misin?" diye sorun cevap verirse, solunum problemi çok önemli değildir. Yaralının bilinci açıksa korkup panik yapabilir, bağırabilir. Sakinleşmesi sağlamalı. Daha sonra adını sorun. Yanıt vermiyorsa şiddetli bir kafa travması olasılığı vardır. Kişinin nefes alıp almadığını kontrol edin ve hemen 112'yi arayın."
İHA