Türk Toraks Derneği Başkanı Prof. Dr. Hasan Bayram Türkiye’de Hava Kirliliği’ne Dünya Sağlık Örgütü Mevzuatı yönünden bakıldığında, partikül madde açısından 2018 yılında Dünya Sağlık Örgütü’nün izin verdiği sınır değerleri aşmayan yegâne ilin Ardahan olduğunu açıkladı. Maraş, Iğdır, Mersin ve Manisa ise hava kirliliğinde sınır değerlerin aşıldığı illerin başında geliyor.
Türkiye’nin hava kirliliği değerlerini irdeleyen Bayram, “Hava kalitesi izleme istasyonları verilerine göre 2018 yılında Kahramanmaraş, Iğdır, Mersin ve Manisa’da kirlilik oranları oldukça yüksektir. Ancak biliyoruz ki hava kirliliğini yaratan temel kirleticilerden PM2.5, karbon monoksit, azot dioksit ve ozonun 10 mikrondan küçük PM (PM10) ve kükürt dioksit ile birlikte ulusal tüm istasyonlarda ölçülmesinin sağlanması gereklidir. Ayrıca Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, ilgili yönergesinde tanımladığı tüm kirleticiler ile ilgili sınır değerlerin tümünü Dünya Sağlık Örgütü referans değerlerine uygun biçimde revize etmelidir. Kömür, petrol ve doğal gaza dayalı enerji sistemleri, hem halk sağlığını ciddi bir şekilde tehdit eden hava kirliliğine, hem de dünyanın geleceğini tehdit eden iklim değişikliğine yol açmaktadırlar. Bu bağlamda iklim değişikliği ve hava kirliliği, enerji üretiminde fosil yakıt kullanımından kaynaklanan bir sorunun iki ‘farklı’ yüzüdür.” diye konuştu.
BUGÜN VESİLESİYLE BİR KEZ DAHA KAMUOYUNUN VE SİYASİ İKTİDARIN DİKKATİNİ İKLİM KRİZİNE ÇEKMEK İSTİYORUZ
Dünya Meteoroloji Örgütü’nün verilerine göre 2018 yılında küresel ortalama sıcaklık sanayi devrimi öncesine göre 0,98°C arttığını söyleyen Bayram, şöyle devam etti:
“Türkiye’nin 2018’deki yıllık ortalama sıcaklığı 15,4°C’dir. 2017 Yılı Türkiye ortalama sıcaklığı ise 14,2°C olup, sadece son bir yıl içerisinde 1,2°C artış gözlenmiştir. Bu artış düzeyi bile doğrudan insan sağlığı ve ekolojik denge üzerinde olumsuz etki yaratmaktadır. 2018 yılının ulusal ortalama sıcaklık seviyesi, 1980 – 2010 dönemi ortalamasına göre 1,9°C daha yüksektir. Bilindiği üzere küresel düzeyde yaşanan iklim krizinin en önemli sonucu aşırı hava olaylarının sayı ve sıklığının artmasıdır. 2018 yılında meteorolojik afetlerin sık olarak yaşandığı kentler Antalya, Balıkesir, Kahramanmaraş, Mersin, Ordu ve Şanlıurfa’dır. Özellikle Antalya başta olmak üzere Akdeniz’i etkisine alan tropik benzeri fırtına dikkat çekicidir. Ülkemizde geçtiğimiz yılda meteorolojik karakterli doğal afetlerin ilk üç sırasında sel (%39), fırtına (%28) ve dolu (%16) gelmektedir. Gerek ulusal gerekse küresel veriler, yaşadığımız tablonun bir iklim krizi olduğunu ve etkili önlemler alınmazsa gezegenimizin geleceğini yok edeceğine işaret etmektedir. Bilimsel araştırmacılar 2030 yılına kadar atmosfere salınan karbon emisyonunun yarıya indirilmesinin yaşamın devamı için zorunlu olduğuna işaret etmektedir. Uygarlık tarihi boyunca iklim değişikliğine yol açan atmosferdeki CO2 2000 yıl süreyle 270 – 285 ppm -milyonda bir partikül- arasındayken, sanayi devrimi sonrası hızla artış göstermiş, 1985 yılında 350 ppm iken, 2012 yılında 400 ppm’i geçmiştir. 2 Haziran 2019 günü ölçülen global CO2 emisyonu 414,3 ppm’ dir. Tam bir yıl önceki yılın aynı günü ölçülen değer ise 410,7 ppm’ dir. Görüldüğü gibi emisyonlardaki artış hızı da artmaktadır. Geri dönülemez seviyeye sadece 12 yıl kaldığını söylemek uygun olacaktır. Eğer önlem alınmazsa bugün doğan çocuklar ortaokula geldiklerinde kaçışı olmayan felaketlerde geleceklerini kaybedecekler”