İstanbul Yeniyüzyıl Üniversitesi Anestezi Bölümü son sınıf öğrencisi Ahmet Akbaba, dört arkadaşı ile birlikte "ALS ile yaşam projesi" tezi hazırladıklarını belirtti. Akbaba, hastalık hakkında yaptıkları çalışmalarda hasatlığın önemini dikkat çekti.
ALS hastalığının, Amiyotrofik lateral skleroz kas erimesini ve omurilikte harabiyeti anlatan bir tıbbi terim olduğunu kaydeden Ahmet Akbaba, "Tüm dünyada görülen bir hastalık olan ALS, Amerika'da ünlü beyzbolcu olan Lou Gehrig adıyla, Motor Nöron Hastalığı (MND) olarak anılıyor. Hastalık yurdumuzda ünlü bir futbolcu olan eski Galatasaraylı ve Fenerbahçeli Sedat'ın Hastalığı olarak da tanınıyor." dedi.
Belirtileri nelerdir?
Yaptıkları çalışmalarda hastalığın belirtilerini de anlatan Ahmet Akbaba, "Başlangıç belirtileri her hastada aynı olmaz. Genellikle bir kolda ya da bacakta güçsüzlük ya da incelme, hastanın fark ettiği ilk belirti olur. Örneğin, kalem tutmak, düğme iliklemek, çanta taşımak zorlaşır; ya da hasta yürürken tökezler. Bazı hastalarda ise hastalık, konuşma veya yutma güçlüğü şeklinde başlar. Hastanın kendisi ya da yakınları peltek, genizden konuşma fark eder. Kaslarda seyirme, ağrı ve kramplar bu belirtilere eşlik edebilir. Kontrol edilemeyen ağlama ve gülmeler olabilir." şeklinde konuştu.
ALS kimlerde görülür?
Hastalığın dünyanın her yerinde ve her kesimden insanda ortaya çıkabildiğine değinen Akbaba, "Erkeklerde biraz daha sıktır. Ortalama başlangıç yaşı 55'tir. Ancak, çok genç yaşta da, çok ileri yaşta da görülebilir. Nüfusun yüz binde 2-6 kadarı ALS hastasıdır. Her yüz bin kişiden yılda 2-6'sı ALS'ye yakalanır." dedi.
ALS nasıl teşhis edilir?
Teşhisin asıl olarak klinik belirti ve bulgulara dayanarak konulduğunu kaydeden Akbaba, hastalığın pek çok kas ve sinir hastalığı ile karışabildiği için bazı tetkiklerin yapılması gerektiğini söyledi. Tanıya yardım eden yöntemin elektromiyogram yani EMG olduğunu kaydeden Akbaba, başka hastalıklarla karışabileceğinden, manyetik rezonans görüntüleme (MR), bazı kan ve idrar tetkiklerinin de teşhis için gerektiğini anlattı.
ALS'nin tedavisi var mı?
Ahmet Akbaba, ALS'nin henüz kesin tedavisinin olmadığını belirterek şunları söyledi: "Yine de, yeni ilaç çalışmaları yoğun olarak sürüyor. Öte yandan, hastanın mümkün olduğunca rahat ettirilmesi, normal yaşamını sürdürmesini sağlayacak tedbirler alınması çok önemlidir. Günümüzde hastanın rehabilitasyonuna yönelik pek çok imkan var. Bunlar her hastanın ihtiyacına göre belirlenir. ALS'ye destek olalım, hastaların yaşamlarını kolaylaştıralım."
İHA