Çocuk Endokrin Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Erdem Durmaz, boy kısalıklarının önemli bir bölümünün ailesel ve yapısal olduğunu belirterek, "Az bir kısmı da hormonlardan kaynaklanır. Anne veya baba çok kısa boyluysa çocuğunda çok kısa olması her zaman normal bir durum değildir" dedi. Dr. Durmaz, kısa boylu çocukların ailesi tarafından erken tanınıp doktora götürülmesi durumunda tedaviyle boyunun uzayabileceğini söyledi.
Anne veya babası kısa boylu olan çocukların da kısa boylu olmasının genelde beklenen bir sonuç olduğunu ama her zaman normal olmadığını söyleyen Çocuk Endokrin Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Erdem Durmaz, "Bizler çocukların büyüme oranlarına ilişkin bir grafik çıkartıyoruz. Bu grafiklerde 3-97 persentive (yüzde) aralığını normal olarak tanımlıyoruz. Grafikteki bu ölçü 3'ün altına indiğinde boy kısalığı var diyoruz. Anne veya baba çok kısa boyluysa çocuğunda çok kısa olması her zaman normal bir durum değildir. Belki ebeveynlerden birinde veya ikisinde de gizli kalmış bir hormon eksikliği olabilir. Bu eksiklik genetik olarak çocuğa geçmiş olabilir" diye konuştu.
Çocuğun boyunun kısa veya uzun olmasının yanı sıra büyüme hızının da önemli olduğunu açıklayan Durmaz, "Çocuğun boyunun uzama hızı da göz önünde bulundurulmalı. Bir çocuğun boyu son 1-2 yıldır uzamıyorsa bu gelişimde bir problem olduğunu gösterir. Uzama hızı azalmış çocukların da doktor tarafından kontrol edilmesi gerekir" dedi.
Doç. Dr. Durmaz, boyu kısa olan çocukların tedavisinde balık yağı ve vitaminlerin her zaman yeterli olmadığını söyledi. Dr. Durmaz ailelere, "Bu takviyeleri alan çocuklarınızda 3-6 ayda boy uzaması olmazsa mutlaka uzman bir doktora başvurun" uyarısında bulundu. Çocuklarda olması gereken boy uzunluğunun yaşa, cinsiyete ve popülasyona göre değişiklik gösterdiğini söyleyen Durmaz, "Çocukları boyunun uzaması için dışarıdan ek takviye gıdalar veriliyor. Bunlardan en yaygın olanı ise balık yağlarıdır. Balık yağlarında bulunan Omega 3 ve Omega 6 yağ asitlerinin birçok alanda faydalı özellikleri bulunuyor. Özellikle sinir sistemine olumlu etkileri var. Son yıllarda da kemik yapısını geliştirdiği ortaya kondu. Lakin kısa boylu çocukta bir büyüme hormonu veya tiroit hormonu eksikliği varsa sadece balık yağı bu sorunlara çözüm değildir" dedi.
"Balık yağının faydası olmuyorsa bırakılmalıdır"
Balık yağı kullanılmasına rağmen ilk 3-6 ay içerisinde sonuç alınmamışsa bir hekime başvurulması gerektiğinin altını çizen Durmaz, "Balık yağ kullanmasına rağmen 3-6 ayda sonuç alınmamışsa, boy uzaması için daha fazla balık yağı kullanılmasını önermiyoruz. Balık yağının bir faydası olmuyorsa bırakılmalıdır. Balıkyağı mucize bir ilaç değildir. Yaşına göre belirgin boy kısalığı olan ki biz buna çizelgede yüzde 3'ün altı diyoruz herkesin en az bir kere çocuk endokrin uzmanı tarafından ileri tahlillerinin yapılmasını tavsiye ediyorum" diye konuştu.
"Kemikler kapanmadan tedavi edilmeli"
14-16 yaş aralığında çoğu çocuğun kemiklerinin kapanmaya başladığını ve uzamanın durduğunu söyleyen Durmaz, geç kalınmadan tedaviye başlanması gerektiğini belirtti. Durmaz, "Büyük çocuklarda, belli bir yaştan sonra kemikleri kapanıyor ve daha fazla uzamıyor. Genellikle kızlar adet gördükten 2-3 yıl sonra erkeklerde 15-16 yaşından sonra büyüme hızları çok azalır veya durur. Eğer hormonal eksiklik varsa kemikler kapanmadan tedaviye başlamak gerekiyor" dedi.
İHA