Varis hastalığı özellikle kadınlarda sık görülen bir toplardamar hastalığıdır. Bu hastalık hakkında da diğer tüm hastalıklarda olduğu gibi kulaktan dolma bilgiler çok fazla. Varis sadece estetik bir sorun mudur ya da hayati risk oluşturan ciddi bir hastalık mıdır, varis tedavisinde tek çözüm ameliyat mıdır gibi akılları karıştıran soruların yanıtını Liv Hospital Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Cem Arıtürk verdi.
Yanlış. Varis, vücutta kanı dokulardan kalbe taşıyan toplardamarların bir hastalığıdır. Bu toplardamarlarda gelişen venöz yetersizlik denilen yetmezlik sonucunda oluşan damar deformasyonları varis olarak tanımlanabilir. Özellikle yerçekiminden en çok etkilenen bacak ve alt karın toplardamarlarında, çeşitli etkenlere bağlı olarak meydana gelen akım ve bunun sonucunda gelişen kalıcı yapı – şekil bozuklukları (genişleme, kıvrımlanma, kırılgan hale gelme gibi) ile karakterize olan varis, venöz yetmezlik dikkat edilmediği ve tedavi edilmediği takdirde çok ciddi sonuçlara neden olabilir.
Varislerde oluşan pıhtılar öldürücü olabilmektedir.
Varislerde dolaşım, sağlıklı toplardamarlara göre bozuk karakterdedir ve bu durum, varisli damarlarda pıhtı gelişim riskini arttırır. Ancak varisli oluşan pıhtının akciğere atma ve hayatı tehdit etme ihtimali oldukça düşüktür. Akciğere atan ve öldürücü olabilecek pıhtıların kaynağı sıklıkla bacaklardaki yetmezlik olan ana toplardamarlardır. Çıplak gözle görülmeyen ve kaslar arasında yerleşmiş olan bu damarlarda pıhtı geliştiği zaman akciğere atma riski oldukça yüksektir.
Varis tedavisinde tek kalıcı çözüm ameliyattır.
Son 20 senede teknolojinin tıp dünyasına kattığı yöntemlerden varis tedavisi de faydalanmıştır. Kronolojik sıralama ile sayacak olursak lazer, radyofrekans ve yapıştırıcı yöntemler ile ameliyatsız bir şekilde varislerin tedavi edilmesi mümkündür. Ancak hangi tedavi yönteminin uygulanması gerektiği hem hastalığın boyutuna hem de hastanın özelliklerine bağlıdır. Hastanın ve hastalığın durumuna, boyutuna göre ameliyat gerekebilir.
Sülük, varis kremi gibi yöntemler varis tedavisinde faydalıdır.
Varis tedavisinde alternatif ve tamamlayıcı yöntemler, medikal tedavilere ek olarak kullanılabilirler. At kestanesi içerikli kremler, varis nedeni ile oluşan ağrı, şişlik gibi şikâyetleri azaltabilir fakat hastalığın tedavisine katkıda bulunmaz. Sülük tedavisinde ise yapılan sadece damarın içindeki kanın emilmesidir. Bu tedavi hastalığa hiçbir olumlu katkıda bulunmadığı gibi enfeksiyon riski de oluşturur.
Varis tedavisinde müdahale edilen damarlar, bypass için kullanılacak damarlardır. Varis tedavisinde, ileri dönemdeki bypass ameliyatlarında kullanılacak damarlar yok olur.
Varis tedavisinde müdahale edilen damarlar yetmezlik gelişmiş, genişlemiş, yapısı bozulmuş damarlardır. Bu damarların bypass sırasında kullanılması zaten doğru değildir ve kullanılmamalıdır. Bununla birlikte işlem geçiren damarların diz altında kalan kısmı, göğüs içi ve kol atardamarları bypass sırasında kullanılabilecek diğer damarlardır. Sorunlu, varisli damarlarınızda yetmezlik varsa, tedaviden kaçınmak doğru değildir ve bypass için kullanılabilecek başka damarlar bulunmaktadır.
Köpük tedavisi varis tedavisi için yeterlidir.
Halk arasında köpük tedavisi olarak bilinen skleroterapi, varislerde estetik amaçla kullanılan tedavi yöntemlerindendir. Cilt yüzeyinde görünen, estetik olarak kaygı yaratan damarlara uygulanan köpük tedavisinin medikal tedavi açısından bir fonksiyonu bulunmamaktadır. Yetmezlik gelişmiş toplardamarlarda ilaç ve varis çorabı, lazer-radyofrekans-yapıştırıcı yöntemlerle tedavi ve ameliyat gibi medikal amaçlı tedavi yöntemlerinden biri kullanılmaktadır.
BSHA (Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)