Yemen'deki iç savaşta 1,5 yıl önce nereden geldiği belli olmayan ve yüzüne isabet eden kurşunla burnu parçalanan 51 yaşındaki Abdullah Al-Khavvga'ya, Afyonkarahisar Devlet Hastanesi'nde eşine ender rastlanan bir yöntemle kaburgasından alınan kıkırdak doku ile burun yapıldı. Yaşlı adam operasyonun ardından 1,5 yıldır kullanamadığı burnuyla nefes ve koku almaya başladı.
Khavvga'nın hayatı, yıllardır iç savaşın devam ettiği Yemen'de yaklaşık 1,5 yıl önce sokakta yürürken yüzüne isabet eden ve burnunu parçalayan bir mermi ile adeta kabusa döndü. İmkansızlıkla nedeniyle tedavi olamadığı için burnunun üst kısmı olmadan yaşamaya başlayan Khavvga, geçen zaman içerisinde bir de gözlük kullanmaya başlayınca ise tamamen hayattan kopuk bir şekilde yaşamını sürdürmeye çalıştı. Khavvga, Türkiye ile Yemen arasındaki mutabakat kapsamında Aralık 2016'da 160 Yemenli hasta ile tedavi edilmek üzere Afyonkarahisar'a getirildiğinde ise yaşadığı kötü günler geride kaldı.
Kamu Hastaneleri Birliği'ne bağlı Afyonkarahisar Devlet Hastanesi'nde görevli Plastik Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Arif Aydın, eşine ender rastlanan bir yöntem ile Khavvga'ye alnından aldığı doku parçaları ve kaburgasından aldığı kıkırdak doku ile yeni bir burun yaptı. 1,5 ay içerisinde gerçekleştirilen 2 cerrahi operasyonla yeni bir burun yapan Dr. Aydın, fiziksel görünümünden dolayı psikolojik olarak çöken Khavvga'yı adeta yeniden hayata bağladı.
"Burnu olmadığı için kullandığı gözlüğü alnına yapıştırıyordu"
Khavvga'nın, nefes alıp verme şikayetinin yanında, kullandığı gözlüğü burnu olmadığı için alnına yapıştırarak zorunda kalan ve bununda fiziksel olarak kötü bir görüntüye neden olduğunu belirten Dr. Aydın, gerçekleştirdiği operasyon ile hastasının bütün şikayetlerinin sona erdiğini belirtti. Hastanın kendilerine ilk geldiğinde burnunun büyük bir bölümünün olmadığını ifade eden Dr. Aydın, "Hastamız Yemen'den geldi, malum Yemen'de bir iç savaş var. Karışık, kaotik bir ortam var. Orada hastamız aslında kendi halinde memur olan biri. Yolda yürürken nereden geldiği, kim tarafından atıldığı belli olmayan bir kurşun tarafından yaralanıyor. Kurşun burnunu parçalayıp çıkıyor. Hastamız herhangi bir ameliyat geçirememiş orada imkansızlıklardan dolayı ve yarası kendi kendine iyileşmeye bırakılmış. Hastanın burnunun büyük bir bölümü yoktu geldiğinde. Olay yaklaşık 1,5 yıllık bir olay. Hasta tabi görüntüsünden muzdaripti. Nefes alamama problemleri vardı. Geceleri sürekli ağzı açık uyuduğunu söylüyordu, ağız kuruluğu ile uyandığını söylüyordu. Sosyal ortamlara girmekten çekiniyordu aynı zamanda gözlük kullanan bir hasta. Burnu olmadığından, gözlüğün oturacak bir yeri olmadığı için gözlüğü alnına bantlıyordu o şekilde kullanıyordu. Yani hem psikolojik hem de fiziksel olarak yıpranmış kötü durumda bir hastaydı" diye konuştu.
"Alnında alınan parça ile yeni doku kıkırdaktan ise burun çatısı oluşturduk"
Dr. Aydın, eşine ender rastlanan bir uygulama ile yeni burun yapma sürecini ise şöyle anlattı:
"Biz kendisine 2 aşamalı bir ameliyat planladık. Öncelikle burnunun üstündeki sağlıksız derileri uzaklaştırdık oradan ve alnında bir dokuyu buruna çevirdik, böylece orada sağlam bir deri oluşturduk. Oluşturduğumuz dokunun yerine adapte olması yaklaşık 1 ay sürdü. 1 ay sonra ikinci bir ameliyat ile alnında çevirdiğimiz dokuyu yerinden ayırdık ve hastanın kaburga kıkırdağından bir parça aldık. O kaburga kıkırdağına şekil verip burun çatısı oluşturarak onu burnuna yerleştirdik. Bu 2 aşamalı ameliyat süreçleri yaklaşık 1,5 ay sürdü. Bu süre zarfında kendim birebir hastayı takip ettim her gün pansumanlarını kendim yaptım. Hastamız hem görüntüsünden hem de nefes alma problemleri geçtiği için memnun. Hastamız görüntülü konuşma olarak ailesi ile görüşmüş ve ailesi de çok beğenmiş. Kendileri ayrıca bizlere teşekkürlerini sunmuşlar, bunlarda bizleri fazlası ile mutlu etti."
"Nefesi hep boğazımdan alıyordum şimdi burnundan alıyorum"
Yaklaşık 1,5 yıl boyunca burnu olmadan yaşayan Khavvga, ameliyatın ardından doktoruna ve hastane personeline kendi dilleri ile "şükranlarını" sunarak teşekkür etti. Yeni yapılan burnu ile rahat nefes almakla birlikte eskisi gibi çiçekler başta olmak üzere her şeyi koklamaya başlayan Khavvga, "Burnum savaşta oldu ve nefes almakta sıkıntı çekiyordum. Sonra Türkiye'ye geldim ameliyat oldum ve sonrada iyileştim. Doktoruma bütün hastane personeline, hemşirelere teşekkür ediyorum. 1,5 yıl oldu burnum olmadan yaşıyorum ama ameliyat oldum 1,5 aydır iyileştim. Nefesi hep boğazımdan alıyordum şimdi burnundan alıyorum. Görünüşüm kötü olduğu için evde oturuyordum" şeklinde konuştu.
Khavvga'nın son yapılacak kontrollerinin ardından önümüzdeki günlerde taburcu olacağı ve memleketi olan Yemen'e döneceği öğrenildi.
İHA