Gençlerin hayatında en önemli dönüm noktalarından biri olan üniversite sınavı öncesi; kaygının belirli bir oranda olması motive ediciyken, fazla artması başarısızlığa neden olabiliyor. YGS öncesinde ve sırasında, çoğu zaman performansı düşüren yüksek kaygı düzeyi ile baş etmek için bazı önlemlerin alınması gerekiyor. Memorial Kayseri Hastanesi Psikiyatri Bölümü'nden Yrd. Doç. Dr. Şaban Karayağız, sınav psikolojisi hakkında bilgi verdi ve gençlere önemli önerilerde bulundu.
Gelecek kaygısı takıntı haline gelmemeli
Sınavlar, gelecek kaygısını takıntı haline getiren öğrencilerin yaşamında kaygı ve strese neden olmaktadır. Belirli seviyede yaşanan kaygı gençleri motive eder, performansı yükseltir. Ancak kaygı düzeyinin yüksekliği bazı gençlerde sınav sırasındaki performansı olumsuz etkilemektedir. Kaygı düzeyi, sınavda öğrenciyi engelleyecek kadar güçlü ve sınav performansını olumsuz etkileyecek kadar yoğun olabilir ancak bazı önlemler sayesinde bu durumun üstesinden gelinebilir.
Kaygıyı minimum seviyede tutmak önemli
Sınav kaygısıyla baş etmek ya da önlemek sınav üzerinde yoğunlaşmayı ve sorulara odaklanmayı sağlamaktadır. Kaygıyı minimum seviyede tutmak düşünceleri organize etmeye, dikkat toplamaya yardımcı olur, olumsuz düşünmeyi ve panik yapmayı engeller. Sınav sırasındaki kontrol duygusu başarmaya yardım edecek, gerçek performansı da ortaya çıkaracaktır.
Sınav öncesinde ve sırasında bunlara dikkat edin
Sınava iyi hazırlandığınız gerçeğini ve yapabileceğinize olan inancınızı sık sık tekrarlayın. Konuların ne kadarını bildiğinize odaklanın.
Sınav sırasında kaygıyı artıracak olumsuz düşüncelerden uzak durun. Örneğin, "kazanamazsam bu her şeyin sonu olur" düşüncesi daha fazla kaygıya neden olmaktadır.
Cesaret son derece önemlidir. Sınavda olumlu düşünerek, cesaret verici cümleler kurmak kaygıyı azaltacaktır. Mesela, "bu işi de başaracağım" öngörüsüne inanmak cesaretlendiricidir.
Sınav yerini önceden kontrol etmek rahatlamaya neden olacaktır.
Zorunlu kalmadıkça sınavdan önce arkadaşlarla sınav hakkında konuşulmamalı ve konu tekrarı yapılmamalıdır. Son anda yapılan tekrarlar kafa karışıklığına neden olmaktadır.
Sınavdan bir gün önce sevdiklerinizle ve sevdiğiniz yerlerde vakit geçirmek kaygı düzeyini azaltacaktır.
Sınav günü sınavın yapılacağı salonuna erken gitmek rahatlamaya yardımcı olacaktır.
Sınav sırasında belli bir düzeyde gerginlik yaşanması normaldir. Eğer gerginlik düzeyi heyecana neden oluyorsa gevşemeye çalışılmalıdır.
Sınav sırasında soruları çözerken çevredeki öğrencileri kesinlikle gözlemlemeyin. Diğer öğrencilerin hızlı ya da yavaş olduklarını düşünmek kaygıyı artırabilir.
Sınava öncesinde basit nefes alma ve gevşeme egzersizleri ile uzmanların beslenme ve uyku düzeni hakkındaki önerilerine uyulmalıdır.
İHA