Havza ilçesinin eski köylerinden olan Taşkaracaören köyü 45 haneden oluşmakta olup köyde 158 kişi yaşamaktadır. 

Köyde, Erken Tunç Çağı, Orta Tunç Çağı, Demir Çağı ve Geç Roma yerleşimleri vardır.

Taşkaracaören'in kuzey-kuzeydoğu eteğinden Köy Deresi akmaktadır, doğusunda da bir çay vardır ve bu bölgede Taşkaracaören tepe denilen yerde yerleşme ilk olarak Prof.Dr. U.Bahadır ALKIM tarafından tespit edilmiş ve MÖ 3.000-2.000 Erken Tunç Çağı'na tarihlendirilmiştir. Buluntular, Hitit dönemi öncesinden bugünlere köyün bulunduğu bölgede yerleşim olduğunu göstermektedir. TAY (Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri) projesi kapsamında köyde pek çok kazı yapılmış ve höyükler tespit edilmiştir. 31 Ağustos 2003 yılında yapılan tespitlerde yerleşmenin yamaçları yapılaşma ve meyve bahçeleri için yapılan teraslama nedeniyle tahrip olmuştur.

MÖ 7. yüzyılda Samsun'un İyonyalılarca kıyı kenti olarak kuruluşundan bir süre sonra, Havza ve bu bölge Miletliler'in etki alanına girmiş, daha sonra kafkaslardan gelen Kimmerler'in istilasına uğramış, yapılan savaşlar sonucunda ise, önce Persler hakimiyetine girmiş, Büyük İskender'in Anadolu'yu istilasından sonra Makedon İmparatorluğu'nun egemenliğine girmiştir. MÖ 1. yüzyılda Roma hakimiyetine giren bölge, daha sonra Roma İmparatorluğu'nun bölünmesiyle, Doğu Roma İmparatorluğu'na dahil olmuştur. Köyde özellikle Doğu Roma İmparatorluğu döneminden kalma eserler ve yunan kaya yazıtları bulunmaktadır.

Bu bölge, 1071 Malazgirt Muharebesi'nden sonra Türk hakimiyetine girmiş ise de Haçlı Seferleri sonucu sık sık el değiştirmiştir. 13. yüzyılda Selçuklular'ın eline geçen bölge, Selçuklu Hanedanlığının çöküşünden sonra Canik Beylikleri'ne ve daha sonra da Osmanlı yönetimine geçmiştir.
Köyde yaşayan halkın giyim tarzı zamanla değişiklik göstermiş ve günümüzde eski giyim tarzı yok olarak, yerini sade giyim tarzı almıştır. Gerdanlık, arma, bilezik, zincir ve yüzük gibi takılar köyde sıkça takılan takılara örnek olarak verilebilir.

Köyün en meşhur yemekleri arasında keşkek, topalak çorba ve kaz asma sayılabilir.

Ülkemizin değişik yörelerinde olduğu gibi köyde insanlarımızın kendine has bir konuşma tarzı vardır. Mahalli olarak hala bir çokları tarafından kullanılan sözlerden birkaçı ve anlamları şöyledir:

Acuk: Acı elma
Bişi: Tavada kızartılan bir tür hamur işi
Cücük: Civciv
Gölbez: Köpek yavrusu
Katık: Süzme yoğurt
Eme: Hala
guş: kuş
görcünlük: güvercinlik
badik: kaz yavrusu

Köy, karasal iklimden ılıman deniz iklimine geçiş bölgesinde yer almaktadır. Bu nedenle Karadeniz bölgesinin sahil kesimine göre daha az yağış düşmektedir. Yağışlar genellikle ilkbahar ve sonbahar mevsimlerinde görülmektedir. Yazları ılık ve serin, kışları ise soğuk geçmektedir. Gece ile gündüz arasında ısı farkı çoktur. Kış ayları sisli olup, kar yağışı ve buzlanma görülür. Köyün yıllık yağış ortalaması metrekareye 600 kg'dir.

Köyde okur yazarlık oranı %98'dir. İlköğretim okulu ve lojman bulunmaktadır. Öğrenci sayısı birinci kademe onbir, ikinci kademe dokuz olmak üzere toplam 20'dir.

öyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Köyde 18 adet traktör bulunmakta, sulamada Ladik, Çadırkaya pompaj sul.tes. yararlanılmaktadır.

Tarım alanı miktarı (DA): 5.004

Tahıllar: Buğday, Arpa, Yulaf, Ayçiçeği, Fiğ, Şeker pancarı, Mısır silajı.
Sanayi bitkileri: Ayçiçeği, Şeker pancarı.
Yem bitkileri: Fiğ, yonca, korunca, hayvan yiyeceği pancar.
Bakliyat: Fasulye, nohut, mercimek.
Meyveler: Elma, Armut, Ayva, Şeftali, Kızılcık, Kayısı, Kiraz, Vişne, Dut, Ceviz, Üzüm, Erik.
Sebzeler: Patates, Domates, Lahana, Ispanak, Pırasa, Soğan, Yeşil biber.

Köy, yapılarda kullanılan kesme taşları ile ünlüdür. Adı, buradan kaynaklanmaktadır. Eski adı Taşkaracaviran olan köyde yakın zamana kadar taş ocakları mevcuttu. Buradan çıkarılan taşlar ülkemizin birçok bölgesinde kullanılmaktaydı.